Αποτυπώνοντας κανείς κάποιες σκέψεις για το πλαίσιο συζήτησης στην Πανελλαδική Σύσκεψη των οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί παρά να κάνει τις πιο κάτω παρατηρήσεις-διαπιστώσεις: Τη ραγδαία άνοδο που σημειώνουν μετά τις εκλογές τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος φαίνεται να εισπράττει το μεγαλύτερο ποσοστό διαμαρτυρίας. Έτσι, ο Αλ. Αλαβάνος, απαίτησε "να φύγει η κυβέρνηση", προβάλλοντας "μια εναλλακτική λύση που θα έχει ως πυρήνα τη ριζοσπαστική Αριστερά". Παρά την αριστερή στροφή, που είναι σημαντική και με δεδομένο ότι το ΚΚΕ στο ορατό μέλλον δεν φαίνεται να μπαίνει σε αυτή τη λογική, προφανώς η δήλωση εμπεριέχει πρόθεση μελλοντικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Πρόθεση αναμενόμενη, άλλωστε, αφού ο ΣΥΝ συμφωνεί σε αρκετά ζητήματα με το ΠΑΣΟΚ στο συνδικαλιστικό επίπεδο και στους ΟΤΑ, αποδεχόμενος εν μέρει τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και λειτουργεί μαζί του με κοινές παρατάξεις. Έτσι κινδυνεύει να επαναλάβει τα λάθη της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Συνεπώς, η προοπτική της συγκεκριμένης εναλλακτικής λύσης, που προτείνει ο ΣΥΝ, παρά τις σαφείς αποστάσεις που για ακόμη μια φορά παίρνει από την κεντροαριστερή διαχείριση, κινδυνεύει να συρθεί σ’ αυτή, εγκλωβίζοντας την κοινωνική δυσαρέσκεια και διαμαρτυρία, οδηγώντας στην απογοήτευση όσους εναποθέσουν τις ελπίδες τους σ’ αυτόν. Είναι γνωστό ότι η κοινωνική δυσαρέσκεια δεν μπορεί από μόνη της, αυτόματα, να θέσει το μείζον πολιτικό ζήτημα και να οδηγήσει στην πολιτική αλλαγή. Αυτό που μετασχηματίζει την κοινωνική δυσαρέσκεια σε πολιτική αντίθεση, η οποία υπό προϋποθέσεις μετατρέπεται σε μαζικό πολιτικό κίνημα, είναι εκείνα τα πολιτικά γεγονότα, στα οποία επικεντρώνονται οι αντιφάσεις του πολιτικού συστήματος και τα οποία συμπυκνώνουν τα στοιχεία της ταξικής πάλης και της κίνησης των μαζών, δεδομένου ότι η παρέμβαση των μαζών τροποποιεί την κοινωνία. Αν η καθημερινή κοινωνική συνείδηση των μαζών μέσα από τέτοια γεγονότα βοηθηθεί να πάρει χαρακτηριστικά πολιτικής συνείδησης, τότε προκύπτει μαζικό πολιτικό κίνημα, που αγκαλιάζει εργαζομένους, νέους και ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Οι δυνάμεις της ΡΙΖ.Α. θα πρέπει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο για την όξυνση των αντιφάσεων. Επιτακτική ανάγκη για το λαό είναι οι ενωτικοί αγώνες, που θα δώσουν διέξοδο στις λαϊκές μάζες, που δυσανασχετούν με την πολιτική των κομμάτων εξουσίας. Η ενότητα των αγώνων, για να είναι προς όφελος των εργατικών και λαϊκών μαζών, θα πρέπει να συγκρούεται: α) Με την πολιτική που ταυτίζεται με τη διαχείριση και τη νομή της υπάρχουσας εξουσίας. β) Με την πολιτική που γίνεται ιδιωτική υπόθεση, υπόθεση ατομικού βολέματος και επαγγελματικής καταξίωσης. γ) Με την προσπάθεια εισόδου εκφραστών κάθε λογής σκοτεινών συμφερόντων που θα επιλέξουν το ΣΥ.ΡΙΖ.Α ως προνομιακό χώρο δικτύωσης και δ) Με την προσπάθεια όσων αντιδρούν στο να επανέλθει στη συνείδηση της κοινωνίας ότι η πολιτική είναι υπόθεση σύγκρουσης κοινωνικών τάξεων, υπόθεση μαζικής διεκδίκησης και ικανοποίησης άμεσων αιτημάτων, υπόθεση συνολικής αντιπαράθεσης κοινωνικών προγραμμάτων και ιδεολογιών. Οι δυνάμεις της ΡΙΖ.Α. και γι’αυτό θα πρέπει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Τέλος, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, τώρα, λόγω των υψηλών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, να τροφοδοτηθεί η αλαζονεία και η έπαρση έτσι που να επιχειρηθεί, από δυνάμεις εντός και εκτός του ΣΥΝ, για μια ακόμη φορά, να τεθούν στο περιθώριο οι δυνάμεις της ΡΙΖ.Α. για να διευκολυνθούν κεντροαριστερά σενάρια. Η παρατήρηση αυτή αναφέρεται στις συνέπειες που ενδέχεται να προκύψουν από την επιμονή των οργανώσεων της ΡΙΖ.Α σε ένα αναγκαίο βολονταρισμό, που εμπεριέχει κάθε ριζοσπαστική πολιτική στρατηγική και δράση που προτίθεται να αλλάξει τα πράγματα. Αυτό δεν είναι πάντα κατανοητό, ακόμη και από μαρξιστές, και ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι και πρόσχημα για την περιθωριοποίηση αυτών των δυνάμεων. Μια ισχυρή Ριζοσπαστική Αριστερά, στήριγμα των εργατικών αγώνων, μπορεί να προεκτείνει τις προϋπάρχουσες τάσεις στο κίνημα και να τους επιτρέψει να υπερβούν τα όρια στα οποία είχαν καθηλωθεί όλο το προηγούμενο διάστημα.
Αλέκος Βερναδάκης,
μέλος της Γραμματείας της "Κομμουνιστικής Ανανέωσης"