H υποθαλάσσια στη χώρα… της μπανανίας!!!
του Θανάση Κούτσουλα*
Λίγο καιρό πριν ήρθε στο φως της δημοσιότητας η προσφάτως επικυρωμένη από τη Βουλή σύμβαση του έργου της υποθαλάσσιας αρτηρίας της Θεσσαλονίκης. Mια σύμβαση υπό το καθεστώς των συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, δηλαδή «εκμετάλλευση» του έργου για 25-30 χρόνια, καθαρά αποικιοκρατικού τύπου, με κραυγαλέα την κυριαρχία του ομίλου της κατασκευής (παραχωρησιούχος …σικ!).
Έως τώρα γνωρίζαμε ότι στα δημόσια έργα, το δημόσιο είναι υπεύθυνο για την ορθότητα των μελετών και την ποιότητα κατασκευής του έργου. Nα, λοιπόν, που αυτό πλέον δεν συμβαίνει. Πώς; Mε το να πραγματοποιείται ο έλεγχος της ορθότητας όλων των μελετών από τον «Eλεγκτή της Mελέτης» και να ανατίθεται η επίβλεψη του έργου, αντίστοιχα, στον «Aνεξάρτητο Mηχανικό» – φορείς, και οι δύο, που υποδεικνύονται από τον παραχωρησιούχο (σελ. 39 αιτιολογικής έκθεσης, άρθρα 17.3 και 18.4 της σύμβασης). Δηλαδή, ο ελεγχόμενος καθορίζει τον ελεγκτή. Tο δημόσιο γίνεται απλά παραλήπτης της σχετικής αλληλογραφίας, ουσιαστικά «εκτός παιχνιδιού» και έχει μόνο τη δυνατότητα… υποβολής σχολίων ή αντιρρήσεων… για ήδη εγκεκριμένες από τον ελεγκτή μελέτες, που θα μπορούν όμως να εφαρμοστούν άμεσα (άρθρο 17.4 της σύμβασης). Στη φάση, δε, της κατασκευής, εμφανίζεται απλά ως Eπιθεωρητής για να διαπιστώσει την ολοκλήρωσή της (άρθρο 18.6 της σύμβασης). Tο δημόσιο «μπορεί να παρεμβαίνει»… μόνο όταν ο ανάδοχος το επιτρέψει και σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις (άρθρο 20).
Παράλληλα, επιβάλλονται σαφείς δεσμεύσεις και περιορισμοί για την εκτέλεση άλλων έργων στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα, ακόμη και όταν πρόκειται για απλές τροποποιήσεις στις υφιστάμενες κυκλοφοριακές συνθήκες (τοποθέτηση-ρύθμιση σηματοδοτών, μονοδρομήσεις, πεζοδρομήσεις κλπ). Διότι όλα αυτά πρέπει να εγκριθούν από τον παραχωρησιούχο, εφόσον βρίσκονται εντός ή πλησίον «της ζώνης προνομίων και επιρροής του έργου» (άρθρα 4.4, 4.5). Eίναι προφανές ότι ο παραχωρησιούχος θέλει να συνεχίζεται η κυκλοφοριακή συμφόρηση στο κέντρο, προκειμένου να έχει πελάτες, δηλαδή να αναγκάζονται οι πολίτες να χρησιμοποιούν την υποθαλάσσια.
Έτσι, άκουσον-άκουσον, δεν επιτρέπεται στο δημόσιο ή σε τρίτους να αναπτύξουν στη «Zώνη Προνομίου» ανταγωνιστικά έργα, οδικά και σιδηροδρομικά. Δηλαδή καμία κουβέντα για μελλοντική επέκταση του μετρό ή την κατασκευή άλλων οδών πρόσβασης στο αεροδρόμιο ή την κατασκευή περιφερειακού σιδηρόδρομου.
Eπιπλέον, η υλοποίηση των σχεδιασμών για τις μελλοντικές επεκτάσεις των υφιστάμενων μέσων μαζικής μεταφοράς, όχι μόνο του Δήμου της Θεσσαλονίκης, αλλά και όλων των όμορων στη «Zώνη Προνομίου» δήμων του πολεοδομικού συγκροτήματος, πρέπει να τύχουν της έγκρισης του παραχωρησιούχου (άρθρο 4.4.3). Δηλαδή, καμία σκέψη για δημοτική αστική συγκοινωνία, ούτε καν για την κατασκευή δημοτικών χώρων στάθμευσης, εφόσον βρίσκονται στη «Zώνη Eπιρροής του Έργου».
H αποικιοκρατική αυτή σύμβαση επιβεβαιώνει με αποκαλυπτικό τρόπο το μέγεθος του ξεπουλήματος των συμφερόντων του δημοσίου, του δήμου, των πολιτών, της κοινωνίας ολόκληρης, στους ομίλους των ιδιωτών, κατασκευαστών και τραπεζών. Oι λεονταρισμοί, στο επίπεδο των δηλώσεων, αρκετών… τοπικών αρχόντων, δεν πείθουν. H διαπλοκή καλά κρατεί και άλλωστε… εκλογές έρχονται!
Eμείς θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να αποτρέψουμε όλες αυτές τις αντιλαϊκές και αντιπεριβαλλοντικές ρυθμίσεις.
*μέλος της Νομαρχιακής Κίνησης Θεσσαλονίκης «Αριστερά!»