Οι χειρισμοί, τα τελεσίγραφα, τα εκβιαστικά διλήμματα και οι κομματικοί πατριωτισμοί της τελευταίας περιόδου μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ κουκουλώθηκαν (με πρόσκαιρη επιτυχία είναι αλήθεια) πίσω από την αρχηγική διαμάχη Τσίπρα – Αλαβάνου.
Ακόμη κι αν τα πρόσωπα παίζουν ρόλο στην εμβέλεια, στη διεισδυτικότητα, στη μαζική απεύθυνση, στην απόπειρα να καταστεί η Αριστερά πραγματική αξιωματική αντιπολίτευση, στην περίπτωση αυτή τα πρόσωπα σηματοδότησαν και πολιτικές διαφορές.
Όμως αυτή η απλή αλήθεια θα τίναζε στον αέρα τα σχέδια αλλαγών και μετασχηματισμών μέσα στον ΣΥΝ και κατ’ επέκταση στον ΣΥΡΙΖΑ και στην Αριστερά. Το πολιτικό ζήτημα της αντιπαράθεσης έπρεπε να συγκαλυφθεί κομματικά και πατριωτικά πίσω από μια συστηματική εκστρατεία, που καταλόγιζε στον πρώην πρόεδρο του ΣΥΝ από εξουσιομανία μέχρι ανισορροπία.
Ποια ήταν τα βασικά πολιτικά ζητήματα που συγκαλύφθηκαν από τον “πόλεμο” των δύο αρχηγών;
Πρώτον, η απόπειρα να φρονιμέψει ο ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά μετά τη στάση του κατά την εξέγερση του Δεκέμβρη, όπου (παρά τις μετέπειτα παλινωδίες) έσωσε καταρχήν την τιμή της Αριστεράς. Η απόπειρα αυτή κλιμακώθηκε με την εκχώρηση της πολιτικής διεύθυνσης του εγχειρήματος στην Ανανεωτική Πτέρυγα, δηλαδή τους μόνιμους πολέμιους του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεύτερον, η μετατόπιση της αριστερής πολιτικής στους επικοινωνιακούς χειρισμούς. Στα απολίτικα συνθήματα, στα κούφια λόγια, στους λαθεμένους χειρισμούς, στο στρογγύλεμα του λόγου.
Τρίτον, η μάχη που έδινε η ηγεσία του ΣΥΝ για τη δημόσια αυτοκαθιέρωσή της, απεμπολώντας το ρόλο της πραγματικής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση – ένα ρόλο που έτεινε να κατακτηθεί μια παλιότερη περίοδο.
Τέταρτον, η απόπειρα να υπάρξει ο πραγματικός πολιτικός και κοινωνικός ΣΥΡΙΖΑ, και όχι το σχήμα εκλογικής υποστήριξης του ΣΥΝ.
Μια συνεχής πορεία διολισθήσεων
Τα γεγονότα ήταν πολλά και συσσωρευμένα:
Οι διαρκείς δηλώσεις μετανοίας και συμμόρφωσης των τηλεοπτικών εκπροσώπων του ΣΥΝ μετά το Δεκέμβρη. Η συντονισμένη –και χωρίς απάντηση από την ηγεσία– κριτική της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ για τον ΣΥΡΙΖΑ “που έχει ξεφύγει, που είναι εκτός πλαισίων”, που αποτελεί δηλαδή “ανορθογραφία” στην ιστορία της καθωσπρέπει αριστεράς.
Η άνευρη στάση, η έλλειψη πολιτικού λόγου, η επίκληση της ανανεωτικής αριστεράς, η μονομερής και επίμονη διακήρυξη θετικών προτάσεων σε περιβάλλον ολόπλευρης κρίσης. Η άλωση της ΠΟΣΔΕΠ, αλλά και η αποπομπή της ηγεσίας της, η οποία πρωτοστάτησε στο μεγάλο κίνημα του άρθρου 16.
Ο επικοινωνιακός και τελικά απολίτικος τρόπος που δόθηκε η μάχη των ευρωεκλογών. Οι λευκές σημαίες που πετάχτηκαν –από φόβο ή αδυναμία– όταν οι δυνάμεις του συστήματος και βασικά τα ΜΜΕ επιδόθηκαν σε μια τεράστια επιχείρηση λάσπης και κατασυκοφάντησης του εγχειρήματος.
Η διαρκής άρνηση συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ, καταρχήν στη βάση αλλά και στην κορυφή, η εκτίναξη του κομματικού πατριωτισμού, και η καθιέρωση του δυσφημιστικού όρου ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Η διαρκής άρνηση συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ με μέλη, διαδικασίες, δομές και (πάνω από όλα) αρμοδιότητες.
Εκτέλεση παραγγελίας για τον Αλαβάνο
Η εκ του πονηρού στοίχιση των “οπαδών”, μελών και συνιστωσών, πίσω από τους “ηγέτες”, έκρυψε τα πραγματικά ζητήματα που θα έκριναν την πολιτική ταυτότητα του εγχειρήματος. Η συστηματική αποδόμηση του επικεφαλής της Κ.Ο. πάτησε πάνω σε υπαρκτές, σημαντικές και καθοριστικά λαθεμένες επιλογές και αποφάσεις του Α. Αλαβάνου.
Η απομάκρυνση τελικά του πρώην προέδρου του ΣΥΝ, ήταν ο “νυν υπέρ πάντων αγών” που δόθηκε από το μηχανισμό της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ. Η αποπομπή Αλαβάνου ήταν η ανυποχώρητη γραμμή μάχης της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ, παρά τα λόγια για το “σημαντικό ρόλο” που θα έπρεπε να παίξει.
Αυτή η επιδίωξη συναντήθηκε με την επιδίωξη του συστήματος να “τελειώνει” με τον “ανεξέλεγκτο”, “εμπρηστικό”, “υβριστή των θεσμών” Αλαβάνο. Στο πρόσωπό του ο κόσμος της Αριστεράς έβλεπε τον ηγέτη ενός εγχειρήματος που θα ξεπερνούσε τις συνηθισμένες μίζερες κλίμακες του 3 με 4%. Στο πρόσωπό του ο κόσμος του συστήματος έβλεπε έναν σημαντικό αντίπαλο στις ομαλές εναλλαγές, στη διαχείριση κρίσεων, στα κοινωνικά ξεσπάσματα, στα πολιτικά αδιέξοδα.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο δεν μπορεί να υπάρξει καμιά πειστική απάντηση σε πλατύ δυναμικό της Αριστεράς –και όχι στα στενά κομματικά ακροατήρια– για την απομάκρυνσή του.
Τι θα κριθεί την επόμενη περίοδο;
Το βασικό διακύβευμα σήμερα είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα παίρνει πολιτικές πρωτοβουλίες, θα δημιουργεί πολιτικά γεγονότα, θα απειλεί τον δικομματισμό, θα διεμβολίζει αποτελεσματικά το κατεστημένο πολιτικό σκηνικό. Το δημοσκοπικό 18% δεν ήταν μόνο δημοσκοπικό. Ήταν μια υπαρκτή, σημαντική μερίδα προοδευτικού, αριστερού κόσμου που άκουσε –έστω και πρόσκαιρα– τον ΣΥΡΙΖΑ, που συγκινήθηκε από τη διαφορετικότητά του, που περίμενε να δει ότι “δεν είναι όλοι ίδιοι”. Αυτός ο κόσμος εξακολουθεί να υπάρχει. Με προδομένες ίσως τις προσδοκίες και τις ελπίδες, αυτός ο κόσμος θα μπορούσε να εκφραστεί από έναν ΣΥΡΙΖΑ διαφορετικό από αυτόν που βλέπουμε την τελευταία περίοδο. Η καρδάρα με το γάλα χύθηκε μια φορά. Μπορεί να ξαναγεμίσει;
Φειδίας Παϊρίδης
