Βίλα Ζωγράφου: Ποιος αποφασίζει για το μέλλον της;
της Μαρίας Μαυροειδή
Το Κτήμα Ζωγράφου βρίσκεται στην καρδιά του Δήμου Ζωγράφου και αποτελεί μια πευκόφυτη έκταση 20 στρεμμάτων. Τα 9,5 από αυτά ανήκουν στην οικογένεια Ζωγράφου, ενώ η υπόλοιπη έκταση έχει παραχωρηθεί στο Δήμο.
Από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα εξελίσσεται η αντιπαράθεση για τη Βίλα Ζωγράφου: Από τη μια μεριά βρίσκονται οι κάτοικοι, που διεκδικούν την έκταση ως χώρο πρασίνου. Από την άλλη βρίσκεται η οικογένεια Ζωγράφου, η οποία κάνει διαρκείς προσπάθειες για «αξιοποίηση» και εκμετάλλευση του χώρου, πάντα με τη συναίνεση και αρωγή, σε κρίσιμες στιγμές, των δημοτικών αρχών, που πρόσκεινταν είτε στο ΠΑΣΟΚ είτε στη ΝΔ. Οι προσπάθειες αυτές εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια, ενώ ταυτόχρονα οι Ζωγραφαίοι αποψίλωναν συστηματικά το κτήμα, ώστε να διευκολυνθεί ο αποχαρακτηρισμός και η οικοδόμησή του.
Σήμερα, ύστερα από τρεις δεκαετίες, κρίνεται πλέον η έκβαση της υπόθεσης, καθώς ο δήμαρχος Ζωγράφου Γ. Καζάκος ολοκλήρωσε το Σεπτέμβριο εσπευσμένα τις διαδικασίες αγοράς του 50% της έκτασης του Κτήματος Ζωγράφου από τους κληρονόμους της οικογένειας, γεγονός που θα οδηγήσει στην καταστροφή ενός πνεύμονα πρασίνου στην καρδιά της πόλης.
Έχει πολλαπλή αξία μια αναδρομή στο πώς οδηγηθήκαμε στη σημερινή κατάσταση:
Να κερδίσουμε τη Βίλα! Η θέση της ΚΟΕ
Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι να αναπτυχθεί ένα μαζικό ζωγραφιώτικο κίνημα για και τη Βίλα και για όλους τους ελεύθερους χώρους, με πλατύ, ενωτικό χαρακτήρα και διάρκεια. Ιδιαίτερο ρόλο σ’ αυτό το κίνημα μπορεί και πρέπει να έχει η νεολαία.
Για να πετύχουμε αυτόν το στόχο, χρειάζεται να αναπτύξουμε πολυποίκιλες μορφές αγώνα, που θα κλιμακώνονται και θα ανταποκρίνονται στην κινητοποίηση και στη διάθεση του κόσμου αλλά και στη στάση της ίδιας της δημοτικής αρχής. Μια σειρά καθημερινών δράσεων σε όλες τις γειτονιές θα καταδεικνύει στο ζωγραφιώτικο λαό ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη από τον ίδιο. Οι δράσεις αυτές θα κορυφώνονται περιοδικά (παρέμβαση των κατοίκων σε δημοτικά συμβούλια ή ακόμη και διάλυσή τους, δενδροφύτευση του χώρου που διεκδικούμε, συντονισμός με άλλες επιτροπές ελεύθερων χώρων, λαϊκές συνελεύσεις, τοπικές ή κεντρικές διαδηλώσεις κ.λπ.) με σκοπό:
1. Να κερδηθεί η Βίλα ως χώρος υψηλού πρασίνου, ανοιχτός στο λαό.
2. Να διαμορφωθεί ένα ρεύμα στην πόλη, που θα αποτρέψει όλα τα σχέδια Καζάκου για καταστροφή των ελεύθερων χώρων.
3. Να απομονωθεί η δημοτική αρχή και ο Καζάκος. Κάθε ελεύθερος χώρος που κερδίζεται, κερδίζεται για όλο το λεκανοπέδιο!
Βίλα Ζωγράφου – Η ιστορία
1902: Ο μεγαλοκτηματίας Ιωάννης Ζωγράφος αγοράζει κτήμα στην περιοχή του μετέπειτα Δήμου Ζωγράφου.
1974: Ο Δήμος κηρύσσει απαλλοτρίωση μεγάλης έκτασης, στην οποία περιλαμβάνεται η Βίλα Ζωγράφου και ο περιβάλλων χώρος της.
1978: Η οικογένεια Ζωγράφου δωρίζει στο Δήμο Ζωγράφου 8.265,30 τ.μ. και του πουλάει 1.000 τ.μ. Αίρεται η απαλλοτρίωση από το Δήμο.
2003: Μετά από συμφωνία με τον «Αθήνα 2004», η οικογένεια Ζωγράφου ζητάει οικοδομική άδεια για την ανέγερση πολυκατοικιών συνολικής επιφάνειας 60.000 τ.μ. για τις ανάγκες της Ολυμπιάδας.
Το δημοτικό συμβούλιο, με ομόφωνη απόφασή του, χαρακτηρίζει τη Βίλα και τον περιβάλλοντα χώρο ως χώρο πρασίνου προς απαλλοτρίωση και αναστέλλει όλες τις οικοδομικές εργασίες σε αυτόν.
Το Δεκέμβριο η Βίλα Ζωγράφου χαρακτηρίζεται διατηρητέα από το ΥΠΕΧΩΔΕ.
2004: Απόφαση του Νομάρχη (15/06/2004) τροποποιεί το ρυμοτομικό σχέδιο του Δήμου στο οικοδομικό τετράγωνο 387 (Κτήμα και Βίλα) και το χαρακτηρίζει ως χώρο κοινόχρηστου πρασίνου. Η οικογένεια Ζωγράφου προσφεύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
2006: Στις 12/04/2006 το δημοτικό συμβούλιο αποφασίζει την αγορά 50% εξ αδιαιρέτου του οικοπέδου και της Βίλας Ζωγράφου αντί 19.400.000 ευρώ, με δάνειο 25.000.000 ευρώ από τράπεζα. Η οικογένεια Ζωγράφου θα κτίσει διώροφο εμπορικό κέντρο συνολικής έκτασης 15.400 τ.μ.
Κάτοικοι και παρατάξεις του Ζωγράφου καταθέτουν προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για ακύρωση της απόφασης αυτής.
Συγκροτείται Επιτροπή Αγώνα Κατοίκων για τη Βίλα.
2007: Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αξιολογεί το Κτήμα Ζωγράφου ως «μοναδικό πνεύμονα πρασίνου» για την πόλη, θέτει την ανάγκη έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος για τη ρύθμιση του πολεοδομικού καθεστώτος του συγκεκριμένου οικοδομικού τετραγώνου και δεν επιτρέπει οποιαδήποτε δόμηση μέχρι την έκδοση του Π.Δ.
Το Σεπτέμβριο ολοκληρώνεται η αγορά του χώρου από το Δήμο.
24 Νοεμβρίου: Συναυλία, δενδροφύτευση και λαϊκή συνέλευση μέσα στο χώρο της Βίλας! Να είμαστε όλοι εκεί!