Η γενική απεργία διαρκείας και οι διαδηλώσεις ενάντια στην ακρίβεια στη Γουαδελούπη, οι οποίες επεκτάθηκαν πρόσφατα και στη Μαρτινίκα, έχουν σταδιακά εξελιχθεί σε έναν παλλαϊκό ξεσηκωμό που αμφισβητεί το ίδιο το αποικιακό καθεστώς των δύο νησιών της Καραϊβικής. Στο περιθώριο του ιδρυτικού συνεδρίου του ΝΡΑ στη Γαλλία μιλήσαμε με τον Patrice Ganot, εκπρόσωπο της Κολεκτίβας Liyannaj Kont Pwofitasyon (LKP – Συνενωτική Κολλεκτίβα Ενάντια στην Εκμετάλλευση), η οποία συσπειρώνει δεκάδες κοινωνικές και πολιτικές οργανώσεις, και συντονίζει τον ξεσηκωμό. Ο Patrice, που είναι και γραμματέας της οργάνωσης CERCASOL (Κύκλος "Δράση Αλληλεγγύης") υπογράμμιζε ιδιαίτερα τη διάσταση του στοιχείου της κουλτούρας (αυτόν τον όρο χρησιμοποίησε στα γαλλικά) αναφερόμενος στο ζήτημα των εθνικών διεκδικήσεων και της ταυτότητας. Αυτή την αναφορά όμως, παρά το ότι τη θεωρούσε καθοριστική πλέον στον αγώνα, δεν την ενέτασσε στην προοπτική της εθνικής ανεξαρτησίας – αν και, όπως ο ίδιος λέει, το τραγούδι της ανεξαρτησίας της Γουαδελούπης είναι αυτό που τραγουδιέται από το σύνολο του λαού της Γουαδελούπης στον αγώνα. Σε κάθε περίπτωση, η συνέντευξη δίνει μία ζωντανή εικόνα του κινήματος, κι ευχαριστούμε θερμά τον Patrice που μας την παραχώρησε.
Ποιο ήταν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ξέσπασε η παρούσα κοινωνική έκρηξη;
Η οικονομική κατάσταση της Γουαδελούπης είναι νεοαποικιακή. Το 10% του πληθυσμού ελέγχει το 90% της γης. Η αγροτική παραγωγή έχει καταστραφεί λόγω της εξαγωγικής της κατεύθυνσης και της μονοκαλλιέργειας της μπανάνας (πάνω από 50% των εξαγωγών), με αποτέλεσμα την εισαγωγή αγροτικών προϊόντων από τη μητρόπολη. Επίσης οι μισθοί μας δεν είναι ίσοι με των Γάλλων, παρά το ότι είμαστε πλήρως Γάλλοι υπήκοοι. Υπάρχουν διαχωρισμοί ανάλογα με την εθνική καταγωγή, από τη μητρόπολη ή τις αποικίες, ακόμη και μέσα στη Γουαδελούπη.
Τέλος, υπάρχουν και πολιτιστικές διαφορές, το ζήτημα της ταυτότητας του λαού της Γουαδελούπης, που νιώθει μη-Γάλλος Γάλλος. Ο λαός αισθάνεται λαός της Καραϊβικής, θέλει να τον θεωρούν λαό της Καραϊβικής, και διαπιστώνει πια ότι δεν γνωρίζει αρκετά τους γείτονές του. Από την άλλη, όταν κάποιος πάει στη Γαλλία θέλει να τον αντιμετωπίζουν σαν Γάλλο, κάτι που δεν συμβαίνει. Έτσι, δεν ανέχεται πια ο λαός το γαλλοκεντρισμό της πολιτικής και οικονομικής του κατάστασης και θέλει να αλλάξει πολλά πράγματα. Είναι διαδεδομένη η πεποίθηση ότι αντιμετωπίζεται από τη Γαλλία απλά σαν καταναλωτής των προϊόντων της και όχι σαν πλήρως ενταγμένος και δρων στην κοινωνία.
Πώς ξεκίνησε κι εξελίχτηκε το δίμηνο πλέον κίνημα;
Η παρούσα κρίση ξεκίνησε σαν αποτέλεσμα των υψηλών τιμών του πετρελαίου, που σήμαινε "λόγω του κόστους μεταφοράς" πιο ακριβές τιμές στη Γουδελούπη από ό,τι στη Γαλλία για τα ίδια προϊόντα. Επίσης, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα μακροχρόνιας ανεργίας στους νέους του νησιού.
Μετά από πρωτοβουλία ενός συνδικάτου, δεκαπέντε συλλογικότητες αποδέχτηκαν την πρόταση για συντονισμό όλων των αριστερών συνδικάτων και οργανώσεων, στον αγώνα για έλεγχο των τιμών πετρελαίου και προϊόντων. Πραγματοποιείται έτσι η πρώτη μεγάλη διαδήλωση στις 16 Δεκέμβρη. Από τις 17 Δεκέμβρη άρχισαν οι προσπάθειες για την ανάπτυξη του κινήματος και τη διοργάνωση γενικής απεργίας τον Γενάρη. Μετά τις γιορτές συμμετέχουν στην Κολεκτίβα πενήντα οργανώσεις. Το Κομμουνιστικό Κόμμα, οι Πράσινοι, η Ένωση για την Απελευθέρωση της Γουαδελούπης, ο Κύκλος "Δράση Αλληλεγγύης", όλα τα συνδικάτα, και πολλές επαγγελματικές, πολιτιστικές και κοινωνικές ενώσεις, εκτός από τα μεγάλα αφεντικά.
Στη διαδήλωση της 24ης Γενάρη συμμετέχουν 25.000, ενώ στη γενική απεργία στις 30 του μήνα 65.000, το 16% του συνολικού πληθυσμού (410.000). Ακόμη και όσοι κάθισαν σπίτια τους βγήκαν στα μπαλκόνια και τις αυλές και την ώρα της διαδήλωσης τραγουδούσαν το τραγούδι της ανεξαρτησίας της Γουαδελούπης.
Ποια είναι τα κύρια αιτήματα;
Από την αρχή δημιουργήθηκε από το λαό μία πλατφόρμα αιτημάτων για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και ενάντια στην ακρίβεια. Η κάθε συνιστώσα έφερε τα δικά της αιτήματα που συμπεριλήφθηκαν στη συνδιαμόρφωση των αιτημάτων της πλατφόρμας της Κολεκτίβας. Το κίνημα κινήθηκε προς τον κόσμο εξηγώντας τα αιτήματα, αλλά και διερευνώντας τι αυτός ήθελε, οπότε τώρα όλος ο λαός υποστηρίζει την πλατφόρμα.
Η πλατφόρμα έχει δύο άξονες, έναν γύρω από οικονομικά αιτήματα κι έναν γύρω από το πρόβλημα της κουλτούρας/ταυτότητας της Γουαδελούπης. Στις κινητοποιήσεις έχει εμπλακεί το σύνολο της κοινωνίας (με συμμετοχή και κάποιων τοπικών αρχών κι ενώσεων εργοδοτών) και το ζήτημα που έχει ανοίξει είναι ο χαρακτήρας της κοινωνίας της. Υπάρχει μία συστημική κρίση.
Στο οικονομικό επίπεδο, ζητάμε άμεσα 200 ευρώ αύξηση στο βασικό μισθό, μείωση και έλεγχο των τιμών και πιο δίκαιη αναδιανομή του πλούτου.
Πώς οργανώνει το κίνημα τη δράση του;
Υπάρχει μία συνεχής λειτουργία της Κολεκτίβας και διαρκής ανάλυση-εκτίμηση της κατάστασης και λήψη αποφάσεων. Όλα τα μέρη συμμετέχουν και οι αντιπρόσωποι εκπροσωπούν τις αποφάσεις της Κολεκτίβας. Γίνεται καταμερισμός ανάλογα με τους διάφορους τομείς, όπου ο καθένας επεξεργάζεται τα ειδικά αιτήματα για τον κλάδο του και τα εξηγεί στο σύνολο της Κολεκτίβας. Π.χ. οι τελωνειακοί γνωρίζουν καλύτερα την οικονομική κατάσταση και τα προβλήματα της χώρας κ.λπ. Επίσης οργανώνονται ανοιχτές λαϊκές συνελεύσεις όπου συζητούνται τα αιτήματα και η πλατφόρμα.
Μπαίνει το ζήτημα της ανεξαρτησίας από τη Γαλλία;
Αυτή τη στιγμή ο λαός δεν ζητάει ανεξαρτησία. Αυτό δεν είναι το κυρίαρχο θέμα. Θέλουμε θεσμική αναγνώριση της αυτονομίας της Γουαδελούπης. Ουσιαστικά είμαστε αυτόνομοι, αφού η Γουαδελούπη είναι επαρχία και διοικητικό τμήμα από μόνη της κι επιπλέον ο έπαρχος δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να λύσει, όπως κι ο ίδιος λέει, τα προβλήματά μας. Είναι μία ιστορική στιγμή για την κοινωνική ανάπτυξη κι εξέλιξη της Γουαδελούπης. Ο καθένας έχει συνείδηση αυτού του γεγονότος. Η επέκταση της κοινωνικής έκρηξης και στη Μαρτινίκα το κάνει ακόμη πιο έκδηλο.
Από την πλευρά μας προσπαθούμε να αναπτύξουμε την πολιτική συνείδηση του λαού. Την ίδια στιγμή μέσα στον αγώνα παλεύουμε να χτίσουμε το Νέο Αντικαπιταλιστικό Κόμμα στη Γουαδελούπη.
Τη συνέντευξη πήρε ο Χρήστος Γιοβανόπουλος