Η άποψή μας
Βαρυχειμωνιά για τους εργαζόμενους
Φτώχεια – Ακρίβεια – Φοροθύελλα – Ασφαλιστικό – Καταστολή
Η 17η Οκτωβρίου ήταν η Παγκόσμια Μέρα κατά της Φτώχειας, και αυτό πραχτικά μεταφράστηκε σε ορισμένα τηλεοπτικά και έντυπα ρεπορτάζ σχετικά με το θέμα της φτώχειας. Ποιοι είναι οι μηχανισμοί που δημιουργούν τη φτώχεια, ποιες πολιτικές την εξαπλώνουν; Για αυτά λέχθηκαν και γράφτηκαν ελάχιστα πράγματα. Κι όμως, είναι από τα κεντρικότερα και βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαϊκές μάζες. Στη χώρα μας το 20% του πληθυσμού βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας και σε έρευνα που έγινε το 68,4% των ερωτώμενων πιστεύει ότι η διαφορά μεταξύ φτωχών και πλουσίων θα αυξηθεί και μόλις το 9,3% ότι θα μειωθεί. Το συμπέρασμα της έρευνας (Κάπα Research, στο «Βήμα» της 17/10) είναι εύγλωττο: «Οι έλληνες φοβούνται τη φτώχεια». Στο ερώτημα «σας συμβαίνει κάποιες φορές να φοβάστε μήπως βρεθείτε σε κατάσταση φτώχειας;» το 59,6% απαντά ναι, το 36% όχι…
Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, τα μέτρα που εξαγγέλλονται και προωθούνται από την κυβέρνηση οδηγούν όχι σε συγκράτηση της φτώχειας αλλά στην επέκτασή της. Όταν μόνο τα πρωτοσέλιδα και οι τίτλοι είναι του ύφους «Έρχεται πρωτοφανής φοροθύελλα» και αναγγέλλονται μέτρα όπως αύξηση του ΦΠΑ από 19% σε 21%, καθώς και των φόρων σε καύσιμα και ακίνητα, φωτογραφίζεται ένας από τους βασικούς μηχανισμούς της αναδιανομής του πλούτου υπέρ των πλουσίων και της φτωχοποίησης της πλειοψηφίας. Υπάρχει όμως και ο άλλος μηχανισμός, της ανατίμησης όλων των ειδών πρώτης ανάγκης. Ήδη όποιος πάει να ψωνίσει τα βασικά βλέπει τις τιμές να σκαρφαλώνουν και το πορτοφόλι του να αδειάζει. Είναι το 8ο κύμα ανατιμήσεων μέσα σε ένα χρόνο!!! Και οι υπεύθυνοι κάνουν το κορόιδο ή ασχολούνται με «σοβαρότερα» θέματα.
Η κυβέρνηση νοιάζεται να περάσει τον πιο αντιλαϊκό προϋπολογισμό των τελευταίων ετών, μειώνοντας τους μισθούς και τις συντάξεις –αφού τα ψίχουλα που δίνει δεν ισοσκελίζουν τη φορομπηχτική πολιτική, τις αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού, πετρελαίου και την ακρίβεια– και φυσικά περικόπτει κι άλλο τις δαπάνες για υγεία, παιδεία, πρόνοια. Νοιάζεται επίσης να μαζέψει έσοδα με όποιον τρόπο μπορεί, χωρίς φυσικά να «ακουμπήσει» το μεγάλο κεφάλαιο. Αντίθετα μάλιστα, κάνει ό,τι είναι «ανθρωπίνως» δυνατό για να το εξυπηρετήσει, αφού αυτό είναι ο βασικός της εργοδότης…
Η επίθεση που προετοιμάζεται στο ασφαλιστικό δεν είναι ελλαδικό φαινόμενο. Σ’ ολόκληρη την Ευρώπη οι εργαζόμενοι δοκιμάζουν τις αντεργατικές συνταγές της ΕΕ που μια από τις βασικότερες είναι η κατεδάφιση της κοινωνικής ασφάλισης. Η «νέα Ευρώπη» που οικοδομούν, μετά τα θεμέλια του Μάαστριχτ και τα «κριτήρια» της Λισαβώνας, μέσω οδηγιών Μπολκενστάιν και συνταγές Flexicurity (φλεξικιούριτι) δηλαδή επέκταση της μερικής κι ευέλικτης απασχόλησης, τινάζουν στον αέρα τα δικαιώματα των εργαζομένων και συνολικά την μισθωτή σχέση όπως αυτή υπήρχε μεταπολεμικά.
Το κυνήγι του υπερκέρδους, μέσα από τα προβαλλόμενα νεοφιλελεύθερα δόγματα και πολιτικές, αποσυνθέτει την κοινωνία και δημιουργεί φτώχεια και ανισότητα σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτή είναι η πολιτική όλων των κυβερνήσεων κάθε απόχρωσης: δεξιάς, κεντροδεξιάς, κεντροαριστερής, μεγάλου συνασπισμού κλπ. Η Ευρώπη με τις τεράστιες ζώνες φτώχειας και αποκλεισμού, η Ευρώπη της κοινωνίας του 1/3, της δυαδικής κοινωνίας, είναι μπροστά μας. Το νέο ευρωσύνταγμα που θέλει να περάσει η «Διακυβερνητική Διάσκεψη» της ΕΕ δεν είναι άλλο από αυτό που απέρριψαν πριν λίγο καιρό στα δημοψηφίσματά τους οι λαοί σε Γαλλία και Ολλανδία. Και λοιπόν; Ο νεοφιλελευθερισμός που κυβερνά την Ευρώπη και διευθύνει την ΕΕ δεν παραιτείται από τους σχεδιασμούς του.
Παρά την κρίση που δοκιμάζουν οι θεσμοί και τα ευαγή ιδρύματα που τον προωθούν, δηλαδή η ΕΕ, οι κυβερνήσεις, τα κόμματα κλπ (κρίση που οφείλεται σε δύο λόγους: 1. στις αντιθέσεις που υπάρχουν ανάμεσα σε βασικές δυνάμεις μέσα στην ΕΕ αλλά και στην ενίσχυση του ατλαντισμού στην Ευρώπη, 2. στην τεράστια δυσαρέσκεια και εν μέρει απονομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού στους εργαζόμενους πανευρωπαϊκά) ο νεοφιλελευθερισμός έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και υπαγορεύει πολιτικές και μέτρα. Ο άλλος πόλος της κοινωνίας –τόσο σε πανευρωπαϊκή όσο και σε εθνική βάση– δεν έχει συγκροτηθεί στο βαθμό που πρέπει και δεν έχει συντονίσει τα βήματά του όσο θα μπορούσε. Οι λόγοι πολλοί, και οι ευθύνες της Αριστεράς τεράστιες.
Ακόμα και στη χώρα μας, η υπό δοκιμή Αριστερά πρέπει να αποδείξει ότι θέλει και μπορεί να συγκροτηθεί ως αντίπαλη δύναμη και ως πόλος συσπείρωσης της κοινωνικής αντιπολίτευσης ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό.
Ο νεοφιλελευθερισμός ρίχνει στον αγώνα τη «σαρκοζική» επιθετική εκδοχή, διαλύει ή αδιαφορεί –προς το παρόν– για τη σοσιαλφιλελεύθερη εκδοχή (στην ουσία πιέζει αφάνταστα τους «σοσιαλιστές» να εγκαταλείψουν κάθε κοινωνική ευαισθησία και να ευθυγραμμιστούν πλήρως). Η κεντροαριστερή εκδοχή του στην Ιταλία ανακαλύπτει νέες μορφές (εκβιαστικά δημοψηφίσματα εργαζομένων) για να επιβάλει τις αντιλαϊκές νεοφιλελεύθερες συνταγές.
Η Αριστερά, και ειδικά εδώ στην Ελλάδα, τι αντιπαραθέτει στο νεοφιλελευθερισμό –και στην «ατζέντα Καραμανλή» που αποτελεί έκφρασή του– σαν σχέδιο, σαν καθημερινή δράση, σαν εναλλακτική πρόταση; Τι κάνει πρακτικά –εκτός από τουφεκιές εντυπωσιασμού και οργανωτική ανασυγκρότηση– για να οικοδομήσει το πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο ανατροπής του νεοφιλελευθερισμού; Από ελάχιστα έως λίγα πράγματα, για να μην αδικήσουμε κανέναν.
Η «επιστροφή στην ομαλότητα» της ελληνικής Αριστεράς, δηλαδή στα γνωστά «δοκιμασμένα», δεν μπορεί να γεμίσει με αισιοδοξία τον κόσμο της Αριστεράς, που θα επιθυμούσε μια διαφορετική πορεία.
Χρειάζονται άλλα πράγματα, πιο φρέσκα, πιο λαϊκά, πιο ενωτικά, πιο από τα κάτω, πιο πληβειακά ίσως, για να εκφραστούν αυτοί που πραγματικά καταπιέζονται, αυτοί που πραγματικά δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.