Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑ

τ.208-209, 15/12/2006 (σε ένθετο οι σελίδες της Αριστεράς με αφιέρωμα στην Ελληνική Οικονομία)

Κεφαλαίο: μεταρρύθμιση / καταστροφή / αποχαλίνωση

Εργασία: οργάνωση / αντίσταση / νέο κοινωνικό σχέδιο

Ο ιταλός φιλόσοφος Κοστάντσο Πρέβε έχει δίκιο όταν σχολιάζει το πώς χρησιμοποιείται σήμερα ο όρος «μεταρρύθμιση»: «Χρησιμοποιείται αποκλειστικά για να δηλώσει την καταστροφή αυτού που απομένει από τους προνοιακούς μηχανισμούς που δημιουργήθηκαν στην εποχή του κεϋνσιανισμού. Μοιάζει με το θέατρο του παραλόγου του Ιονέσκο και του Μπέκετ: Το άσπρο γίνεται μαύρο, ο σκύλος νιαουρίζει και η γάτα γαβγίζει. Είναι η μεταρρύθμιση που ελαστικοποιεί την εργασία, που καταστρέφει το σύστημα υγείας και των δημόσιων συντάξεων, αυτό που διευρύνει την ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης»(1) Άρα όπου οι εκπρόσωποι της αστικής τάξεως και του κεφάλαιου θέτουν τον όρο «μεταρρύθμιση» εμείς πρέπει να μεταφράζουμε ως «καταστροφή» και «κατάργηση» δικαιωμάτων.

Στην χώρα μας είναι καταιγιστικός ο ρυθμός προώθησης του νεοφιλελευθερισμού σε όλα τα επίπεδα, είναι μια πραγματικότητα που αγγίζει τον κάθε εργαζόμενο αυτής της χώρας. Ο οικονομικός κόσμος και οι οικονομικοί αναλυτές κάνουν κατ’ ευφημισμό λόγο για «σταμάτημα» των μεταρρυθμίσεων για λόγους προεκλογικής σκοπιμότητας. Την ίδια στιγμή γνωρίζουν πως τα «κύματα» νεοφιλελεύθερων ρυθμίσεων δεν έχουν σταματημό. Κάνοντας αυτές τις διαπιστώσεις συνήθως τις συνοδεύουν με κριτικές για ατολμία του πολιτικού κόσμου να προχωρήσει χωρίς αναβολή στην ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης / κατεδάφισης. Όταν ο πρόεδρος του ΣΕΒ δηλώνει πως «πρέπει να σπάσει ο φαύλος κύκλος της μεταρρυθμιστικής φοβίας» και ότι πρέπει να «σταματήσει η ενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας και η καρτελοποίηση του κράτους»(2), τότε είναι το κεφάλαιο που ζητά μεγαλύτερη «απελευθέρωση» (αποχαλίνωση) κατάργηση κάθε κοινωνικού φραγμού στη δράση του.

Η κυβέρνηση Καραμανλή μόχθησε για να προωθήσει την μεταρρύθμιση / καταστροφή / απελευθέρωση και έβγαλε πολλή δουλειά για τον κόσμο του κεφάλαιου. Θα θυμίσουμε το «μεταρρυθμιστικό» της έργο στα 3 χρόνια που κυβερνά: Ελάφρυνση της φορολογίας των επιχειρήσεων, μειώθηκαν οι εργοδοτικές εισφορές των τραπεζών, καταργήθηκε το 8ωρο, περιορίστηκε το κόστος των υπερωριών, ψηφίστηκε ο νόμος για τις ΔΕΚΟ –καταργήθηκε η μονιμότητα για τους νεοεισερχόμενους, ψηφίστηκε το μίνι-ασφαλιστικό που χαρίζει στην εργοδοσία τα τεράστια ποσά που χρωστάει. Την ίδια στιγμή έχουν παγώσει οι μισθοί, έχουν αυξηθεί όλα τα τιμολόγια, η ακρίβεια, οι ανατιμήσεις, οι απολύσεις και η ανεργία καλπάζουν, περικόπτονται οι δαπάνες για υγεία και παιδεία από τον προϋπολογισμό, οι δήμοι συνεχίζουν να αυξάνουν τα δημοτικά τέλη, ο ΦΠΑ αυξήθηκε μια μονάδα όπως και όλοι οι έμμεσοι φόροι έχουν αυξηθεί υπέρμετρα, χωρίς κανένα προηγούμενο. Τέλος, δεν έχουν τελειωμό όλες οι ρυθμίσεις που έχουν άμεσο εισπραχτικό χαρακτήρα: αύξηση διοδίων, προστίμων ΚΟΚ,  έξοδα για έκδοση διαβατηρίου κλπ. Όλοι έχουμε φτωχύνει περισσότερο και η φτωχοί και νεόπτωχοι έχουν αυξηθεί μέσα στην κοινωνία.

Στο πρόσφατο συνέδριο του ελληνοαμερικάνικου οικονομικού επιμελητηρίου (παρουσία του πρέσβη των ΗΠΑ κ. Ρις) καθώς και στη σύνοδο της κοινοβουλευτικής ομάδας (παρουσία του ΣΕΒ, της ΓΣΕΕ, της ΠΑΣΕΓΕΣ και άλλων φορέων), ο Κ. Καραμανλής ήταν σαφής: «Το 2007 είναι χρονιά εντατικής, συγκεκριμένης στοχευμένης δουλειάς. Είναι χρονιά ολοκλήρωσης σημαντικών μεταρρυθμίσεων και προετοιμασίας για πολλές άλλες»(3). Πιο καθαρά δεν γινόταν να ομολογηθεί ο ανοικτά ταξικός προσανατολισμός της κυβέρνησης Καραμανλή.

Όλοι γνωρίζουμε πως η νέα χρονιά θα είναι χρονιά εκλογών. Ο κ. Αλογοσκούφης σπεύδει να δηλώσει: «Θα διεκδικήσουμε την ψήφο του ελληνικού λαού για να ολοκληρώσουμε το μεταρρυθμιστικό έργο»(4). Το σύνθημα της ΝΔ θα είναι «δώστε μας την εντολή να προχωρήσουμε πιο αποφασιστικά την μεταρρύθμιση».

Όμως η βουλιμία είναι μεγάλη εφόσον δεν έχει αντιπολίτευση, ή μάλλον έχοντας την στήριξη του νεοφιλελεύθερου ΠΑΣΟΚ, προχωρά πιο ορμητικά: Συνταγματοποιεί τον νεοφιλελευθερισμό με την κατάργηση του άρθρου 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, με την αναθεώρηση των άρθρων 24 (για το περιβάλλον που διακαώς ζητά το μεγάλο κεφάλαιο) καθώς και το άρθρο 106. Το τελευταίο άρθρο (106) προστέθηκε εκ των υστέρων στην ατζέντα από τον κ. Αλογοσκούφη. Το άρθρο αυτό μεταξύ άλλων αναφέρει:

«Η ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας».

Αυτή η διάταξη ενοχλεί τους φορείς του νεοφιλελευθερισμού.

Όλοι οι αναλυτές συγκλίνουν στο ότι μεγάλα θέματα του «νέου κύκλου μεταρρυθμίσεων», θα είναι το ασφαλιστικό, η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, η ολοκλήρωση των «αποκρατικοποιήσεων», νέες φορολογικές ρυθμίσεις (κατάργηση της φορολόγησης όλων των πράξεων στο χρηματιστήριο…), νέα κίνητρα στις επιχειρήσεις, απελευθέρωση αγορών (π.χ. ενέργειας) κ.λπ. Το κεφάλαιο τα επιζητά είτε με ΝΔ είτε με ΠΑΣΟΚ.

Οι ανάσες που δίνονται σε προεκλογικές περίοδες (παροχές) είναι αστείες μπροστά στην καταστροφή που έχει ήδη προκληθεί και συνεχίζει να συντελείται. Οι παροχές αυτές μοιάζουν με «έξοδα παραστάσεως» ή «διαφημιστική δαπάνη» του πολιτικού κόσμου (που φυσικά δεν πληρώνει από την τσέπη του) για να υφαρπάξει μερικές ψήφους.

Κατά τα λοιπά, προχωρά η αμερικανοποίηση της δημόσιας και πολιτικής ζωής, γιατί το αμερικάνικο πρότυπο είναι το πιο συμβατό με το οικονομικό μοντέλο που οικοδομεί ο νεοφιλελευθερισμός. Το τρίπτυχο «εταιρεία – αστυνομία – συμμορία» αποτελεί οδηγήτρια αρχή παρά τα κηρύγματα για πάταξη της διαφθοράς και της ασυδοσίας. Συναινετικός δικομματισμός, νέος εκλογικός νόμος, μεταρρύθμιση της διοικητικής δομής της χώρας, συνταγματική αναθεώρηση, επιστολική ψήφος και… οι πορείες από το πεζοδρόμιο μέχρι την απαγόρευσή τους.

Ποια δύναμη μπορεί να βάλει φρένο στον οδοστρωτήρα που μας κόβει την αναπνοή, που δεν μας αφήνει να πάρουμε ανάσα και είναι σε τρελή πορεία; Τα λόγια; Οι υποσχέσεις; Τα «θα»; Ο ψεκασμός του νεοφιλελευθερισμού με καταγγελίες και παχιά αριστερά λόγια δεν φέρνει αποτελέσματα. Ευτυχώς η χρονιά που πέρασε μας έδωσε συγκεκριμένα παραδείγματα νικηφόρων αγώνων και ρηγμάτων στον νεοφιλελευθερισμό διεθνώς και στην χώρα μας, μόνο που αυτά είναι ακόμα παροδικά σημάδια δυνατοτήτων κι όχι ακόμα μόνιμα στοιχεία της κοινωνικής και ταξικής ζωής μας. Η αντίκρουση του νεοφιλελευθερισμού μέσα από την οικοδόμηση ενός πολιτικού και κοινωνικού μετώπου είναι το πρώτιστο καθήκον της αντικαπιταλιστικής πάλης στην Ελλάδα. Τα υπόλοιπα είναι φλυαρίες και αναπαραγωγές του τέλματος στο οποίο δυστυχώς βυθιζόμαστε όλοι. Το 2007 να σημάνει ουσιαστικά πράγματα για τον αγωνιζόμενο πόλο της κοινωνίας ενάντια στην πολιτική του κεφάλαιου!

(1) Κ. Πρέβε, «Επανάσταση και/ή μεταρρύθμιση», περιοδικό Διάπλους, τεύχος 16.

(2) Ομιλία Δασκαλόπουλου προέδρου του ΣΕΒ στην Κ.Ο. της Ν.Δ., δημοσιεύματα τύπου 7/12.

(3) Ομιλία Κ. Καραμανλή στην Κ.Ο. της Ν.Δ., δημοσιεύματα τύπου 7/12.

(4) Ομιλία Γ. Αλογοσκούφη στην Κ.Ο. της Ν.Δ., δημοσιεύματα τύπου 7/12.