Όπως έγινε και στο ξεκίνημα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 1973, η οποία παρουσιάστηκε ως αποτέλεσμα της απόφασης των πετρελαιοπαραγωγών χωρών να αυξήσουν τις τιμές του πετρελαίου, έτσι και σήμερα: Η άνοδος της τιμής του μαύρου χρυσού χρησιμεύει σαν δικαιολογία για την απίστευτη εκτίναξη των τιμών, ειδικά στα είδη πρώτης ανάγκης. Αυτή η παγκόσμια συνταγή αφαίμαξης των μισθωτών και των εργαζομένων σε ολόκληρο τον κόσμο αποτελεί τη συνδυασμένη απάντηση των εκφραστών του κεφαλαίου: από τη μια συγκράτηση του "μισθολογικού κόστους" –διάβαζε πάγωμα των μισθών– επιβολή λιτότητας και φρενάρισμα της "φερέγγυας ζήτησης" με μέτρα περιορισμού και του δανεισμού, και παράλληλα, για να συγκεντρώνονται κέρδη στους πολυεθνικούς γίγαντες, επιβολή μονοπωλιακών τιμών και εκτίναξη των τιμών για αναδιανομή της παραγόμενης υπεραξίας υπέρ τους.
Αυτό που γίνεται στα ελληνικά σούπερ μάρκετ, αυτά που συναντά ο καταναλωτής στις λαϊκές αγορές και στα πρατήρια βενζίνης, αυτά που αντιμετωπίζει από τις τράπεζες κάθε δανειολήπτης, δεν είναι ελλαδικά φαινόμενα: είναι παγκόσμια. Η ελλαδική πινελιά απλώς επιδεινώνει την κατάσταση. Σε ολόκληρο τον κόσμο οι τιμές εκτοξεύονται στα ύψη, και αυτό προς χάρη των μονοπωλίων. Έτσι, στην παρούσα φάση μετακυλίεται το βάρος της οικονομικής κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων.
Την ίδια στιγμή, το οικονομικό και πολιτικό τοπίο –αλλά και το κοινωνικό– έχει αλλάξει δραματικά σε σχέση με το 1973. Ο νεοφιλελευθερισμός, με όλα τα εργαλεία και τα δόγματά του, έχει κάνει τεράστια ζημιά σε καταχτήσεις. Κι όχι μόνο αυτό: εφαρμόζοντας τακτική καμένης γης, καταστρέφει και όλα τα μέσα και εργαλεία με τα οποία θα μπορούσε κανείς να αντιμετωπίσει τη "ζημιά". Ο πόλεμος που κήρυξε στον "κρατισμό" δεν απέβλεπε μόνο στην ιδιωτικοποίηση των πιο κερδοφόρων τομέων του δημόσιου τομέα, αλλά και στην απονεύρωση όλων των μέσων που διέθεταν οι κρατικές οντότητες για την άσκηση μιας άλλης πολιτικής, μιας αυτοδύναμης ανάπτυξης, μιας πορείας έξω από τις αναδιαρθρωτικές ράγες.
Η εξέγερση των πεινασμένων δεν είναι άσχετη με την ανατίναξη της αγροτικής οικονομίας μεγάλων περιοχών και με τον προσανατολισμό σε μια εξαγωγικού τύπου ανάπτυξη, που στην ουσία ήταν το διαβατήριο για την άλωση των χωρών αυτών από το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα, το στήσιμο της χρεομηχανής και εν τέλει της οικονομίας-καζίνο που κυριαρχεί σήμερα.
Στη χώρα μας τρεις δεκαετίες ευρωποποίησης, εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης αποσκοπούσαν στην υλοποίηση του εκσυγχρονισμένου μεταπρατισμού: ανατίναξη της ελληνικής υπαίθρου, κτύπημα της φτωχομεσαίας αγροτιάς, αποβιομηχάνιση, υπερεκμετάλλευση της φτηνής ξένης εργατικής δύναμης, εκτίναξη του χρέους και του εσωτερικού και εξωτερικού δανεισμού. Το ομολογούν κυνικά οι κυβερνώντες: "στρατηγική μας βιομηχανία ο τουρισμός". Και από το βήμα του συνεδρίου του ΣΕΒ, ο Καραμανλής δήλωσε γεμάτος υπερηφάνεια πως δημιουργεί την Ελλάδα που θα είναι διαμετακομιστικό εμπορικό οικονομικό κέντρο. Με τη διαρκή λιτότητα και την άγρια επιβολή νέων σφαγιαστικών τιμών σε όλα τα είδη και σε όλους τους λογαριασμούς, καμώνονται πως δεν ξέρουν τίποτα για το "έγκλημα": Η φτώχεια είναι μια πραγματικότητα στην Ελλάδα, και η τάση είναι να μεγεθύνεται. Ο εργαζόμενος και ο συνταξιούχος δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα, δεν μπορούν να επιβιώσουν. Οι δανειολήπτες δεν μπορούν να πληρώσουν τις δόσεις τους. Οι γονείς αντιλαμβάνονται ότι τα παιδιά τους θα ζήσουν χειρότερα από αυτούς.
Οι εργαζόμενοι και η νεολαία έχουν βαρεθεί τις φιλολαϊκές ρητορείες και την ακατάσχετη μπουρδολογία των υπευθύνων. Έχουν βαρεθεί τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις. Έχουν αντιληφθεί πως ο νεοφιλελευθερισμός είναι εχθρικός προς τα συμφέροντά τους. Έχουν βαρεθεί το ψέμα των εργατοπατέρων και των πολιτικών που δεν κάνουν τίποτα για να αλλάξουν τα πράγματα. Τα κουλούρια που πετάχτηκαν στη συγκέντρωση της ΓΣΕΕ ήταν μια ένδειξη της οργής και της αγανάκτησης που υπάρχει με το δικομματικό και εργατοπατερικό δούλεμα.
Τι θα ανακούφιζε εδώ και τώρα τους εργαζόμενους; Αυτό πρέπει να τεθεί σαν κεντρικό και βασικό ερώτημα. Δύο απλές κινήσεις: ένας αυστηρός έλεγχος στις τιμές, με πλαφόν σε πολλά βασικά είδη και πάγωμα των τιμών σε λογαριασμούς και υπηρεσίες, και μια πραγματική αύξηση στους μισθούς και τις συντάξεις. Όχι μια αύξηση των 80 λεπτών την ημέρα (γι’ αυτό εκσφενδονίστηκαν λίγα κουλούρια προς τους εργατοπατέρες), αλλά πραγματικές αυξήσεις, που να ανακουφίζουν τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους. Λεφτά υπάρχουν, είναι ψέμα το αντίθετο.
Όσο αφορά τον έλεγχο των τιμών, το επιχείρημα είναι στην άκρη των χειλιών κάθε κρατικού, ημικρατικού, ιδιωτικού, δικομματικού ξεσκολισμένου πολιτικού και "υπεύθυνου": δεν επιτρέπεται σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς ένας έλεγχος στις τιμές. Δεν μας το επιτρέπει η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά η φτώχεια, η πείνα, η απόγνωση, αυτά επιτρέπονται! Φτάνει να τα καταπίνει όλα ο καιάδας του αποκλεισμού από παντού: από την παραγωγή, από την κοινωνική ζωή, την εκπαίδευση, τα ΜΜΕ, τον πολιτισμό.
Αν αυτά τα δύο στοιχειώδη αιτήματα δεν μπορεί να τα ικανοποιήσει μια κυβέρνηση, να φύγει, δεν τη χρειαζόμαστε. Αν δεν θέλει να τα προωθήσει ο δικομματισμός, να ηττηθεί. Αν δεν μπορεί να τα μετατρέψει σε μεγάλο μέτωπο διεκδίκησης ο συνδικαλιστικός κόσμος, να βρεθούν άλλοι τρόποι. Αν δεν θέλει η Αριστερά να κινηθεί σε αυτήν την κατεύθυνση, να αλλάξουν τα πράγματα και στην Αριστερά!
Η εφαρμοζόμενη πολιτική γεννά τα γκέτο, τις Μανωλάδες, τις παραγκουπόλεις, την εγκατάλειψη του σχολείου, το συμμοριτισμό (Στις ΗΠΑ, το "προηγμένο πρότυπο", 38 εκατομμύρια πεινασμένων σιτίζονται με κουπόνια, ενώ το 47% του πληθυσμού δεν έχει καμιά ασφάλιση. Προς τα εκεί μας σπρώχνουν με την πρόσκαιρη εργασία, με την καταστολή, με την ακρίβεια και τον αποκλεισμό).
Για να ανατραπεί ο νεοφιλελευθερισμός χρειάζονται μέτωπα πάλης μέσα στην κοινωνία, οργάνωση και κινητοποίηση του κόσμου που πλήττεται. Δεν μπορεί να ηττηθεί μέσα στο κοινοβούλιο αν δεν υπάρχει ένα μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο έξω από το κοινοβούλιο. Μπορεί να ανατραπεί, μόνο αν πραγματοποιηθούν τα αυτονόητα που φαντάζουν αδύνατα – στα μυαλά των κυβερνώντων και των κεντροαριστερών. Δηλαδή να τεθούν στην ατζέντα της λαϊκής πάλης αιτήματα "απαγορευμένα" όπως: πάγωμα τιμών, αυξήσεις μισθών, εθνικοποιήσεις, φορολόγηση του μεγάλου κεφαλαίου, αυτοδύναμη ανάπτυξη.
Να θυμόμαστε –μέρες που είναι– το σύνθημα του Μάη του ’68: "να είμαστε ρεαλιστές, να ζητάμε το αδύνατο". Αν οι γιάπηδες δεν μπορούν να το καταλάβουν, δεν πειράζει. Αν ο Αλογοσκούφης και η Διαμαντοπούλου (της λέσχης Μπίλντεμπεργκ) δεν το "πιάνουν", δεν πειράζει. Αν όλοι δίνουν εξετάσεις στον Αλμούνια και στον ΣΕΒ, δεν πειράζει. Τα κουλούρια μπορούν να πετούν ελεύθερα, και η λαϊκή οργή να εκφραστεί!