Νέα γρίπη

τ.272, 31/07/2009

Κίνδυνοι και ευκαιρίες με τη νέα γρίπη

Έίναι αναγκαίο να διευκρινίσουμε σε ποιο βαθμό και κυρίως σε ποια στοιχεία συνίστανται οι κίνδυνοι από τη νέα γρίπη. Ως ώρας μιλάμε για μια ήπια εκδήλωση της ασθένειας με συμπτώματα που δεν διαφέρουν από της κοινής γρίπης στη συντριπτική πλειοψηφία των προσβολών. Προσοχή όμως στα σκοτεινά σημεία και στις εύκολες και κατηγορηματικές κρίσεις. Η πανδημία βρίσκεται μπροστά μας. Δεν υπάρχει προηγούμενο στη μαζική επαφή του νέου ιού με το γονιδιακό φορτίο των ήδη γνωστών στελεχών της γρίπης, αλλά και τη “συμπεριφορά” του απέναντι στον ανθρώπινο οργανισμό, τον οποίο προς το παρόν δεν τον σκοτώνει – άρα μπορεί και να πολλαπλασιάζεται ο ίδιος, να μεταλλάσσεται και έτσι να μεταβάλλει στο άμεσο ή απώτερο μέλλον την επικινδυνότητά του.

Ερωτήματα εν πολλοίς αναπάντητα:

  • Γιατί παρατηρούνται βαριά κρούσματα σε νέους 30-40 ετών, ενώ άλλες χαρακτηρίζονται ως ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, παιδιά, πάσχοντες από αναπνευστικά και καρδιολογικά νοσήματα και όσοι έχουν μειωμένη άμυνα);
  • Τι πραγματικά συνέβη το Μάη στο Μεξικό, όπου ανακοινώθηκαν αρχικά δεκάδες κι εκατοντάδες νεκροί, και εκατομμύρια τέθηκαν σε καραντίνα – υπό ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση, παραμονές της επίσκεψης Ομπάμα;
  • Γιατί σε μια αναπτυγμένη χώρα, στην Αγγλία, εκδηλώνονται περισσότερα και περισσότερο σοβαρά κρούσματα;
  • Τι γίνεται με τα ανθεκτικά στελέχη απέναντι στα αντιικά φάρμακα που ανακοινώθηκαν; Εδώ ο πληθυντικός –φάρμακα– είναι κατ’ ευφημισμό. Ένα έως δύο το πολύ σκευάσματα υπάρχουν διαθέσιμα κατά του ιού, και τέλος.

Και πάμε στους πιο σημαντικούς, τους “παράπλευρους” κινδύνους. Είναι ο πανικός που αναπαράγεται και θα αναπαραχθεί από τα ΜΜΕ, αναπτύσσεται όμως πάνω στο έδαφος που έχει καλλιεργηθεί και καλλιεργείται από τους επαγγελματίες “ψύχραιμους” του πολιτικού και μεγαλοϊατρικού κατεστημένου. Ο κόσμος ζει χρόνια τώρα στην επικράτεια του φόβου και της υστερικής ανασφάλειας. Οι μανδαρίνοι της κυβερνητικής εξουσίας και της επιστημονικής αυθεντίας, έχοντας τον απόλυτο έλεγχο, σε συνεργασία με την αγία αγορά, της τεχνο-επιστήμης, εκτονώνουν και σφίγγουν τα λουριά του ελέγχου των κοινωνιών σε κλίμακες και διαστάσεις που κάτω από άλλες συνθήκες θα φάνταζαν εφιαλτικές. Ας αναλογιστούμε: μαζικές καραντίνες και αποκλεισμοί δημόσιων χώρων, μονοπωλιακή, υπερταχεία –αμφίβολης ασφάλειας– παραγωγή του εμβολίου και εξασφαλισμένη προμήθειά του από τους κρατικούς προϋπολογισμούς με ιλιγγιώδη ποσά. Όλα αυτά σ’ ένα περιβάλλον που ο κόσμος γνωρίζει την ανεπάρκεια των υπονομευόμενων από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές δημόσιων συστημάτων υγείας. Και αναφερόμαστε στην καρδιά της “αναπτυγμένης” ΕΕ και στις ΗΠΑ. Πόσο μάλλον στη Λατινική Αμερική ή στον τρίτο κόσμο.

Όσα επισημάνθηκαν ορίζουν ένα πλατύ πεδίο άμεσης παρέμβασης και κινητοποίησης. Δεν είναι δυνατόν να αφήνεται ανενόχλητος ο Αβραμόπουλος, που κάνει πολιτική υγείας με εμπόριο υποσχέσεων, να “κάνει παιχνίδι”. Το ΠΑΣΟΚ αντιλαμβάνεται ότι εδώ υπάρχει ανησυχία του κόσμου, αλλά η μόνη κριτική του είναι η “έλλειψη σχεδίου”. Καμία συγκεκριμένη αιχμή δεν θέτει, γιατί δεν έχει να αντιτάξει καμία διαφορετική πολιτική. Είναι τώρα ώριμο και επίκαιρο να τεθεί κεντρικά το μεγάλο θέμα του δημόσιου συστήματος υγείας. Συγκεκριμένα: υποδομές και προσωπικό. Πώς μπορεί να προστατευτεί η κοινωνία σε μια πιθανή υγειονομική κρίση; Μόνο με ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας. Άρα, φραγμός στις περικοπές, τις ιδιωτικοποιήσεις με τα ΣΔΙΤ και την εκχώρηση τομέων του ΕΣΥ στην αγορά. Εδώ και τώρα χιλιάδες προσλήψεις υγειονομικών, κάλυψη των χαωδών ελλείψεων σε υποδομές.

Πώς θα αντιμετωπιστεί η ανασφάλεια και ο φόβος της άγνοιας και της παραπληροφόρησης στο ενδεχόμενο πανδημίας με σποραδικά, αλλά πιθανά “βαριά” κρούσματα; Πώς, χωρίς δομές στους δήμους και στις γειτονιές, δομές ενημέρωσης, πρόνοιας, αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης, αντιμετώπισης των ζωνών της φτώχιας και της γκετοποίησης; Όλα αυτά σημαίνουν την κινητοποίηση των πολιτών που με την ενεργητική τους στάση θα απαιτήσουν το αυτονόητο που το κράτος και το ιατρικό κατεστημένο αφήνουν στην εγκατάλειψη ή στη λεηλασία από τον ιδιωτικό τομέα: το στήσιμο με γενναία κρατική χρηματοδότηση, σαν επείγουσα ζωτική ανάγκη, του αστικού πρωτοβάθμιου δικτύου υγείας.

Πώς θα τεθεί φραγμός στην ασύδοτη δράση των μονοπωλίων των φαρμακευτικών εταιριών; Ασύδοτη σε όλα: στα κέρδη –στην επιβολή της εγκληματικής πατέντας πάνω σε ζωτική τεχνογνωσία για φάρμακα πρώτης ανάγκης για τους πληθυσμούς του τρίτου κόσμου– στον κατ’ εντολή καθορισμό πολιτικών υγείας, όπως οι μαζικοί εμβολιασμοί με τους κινδύνους παρενεργειών, ίσως πιο επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία κι από την ίδια την επιδημία. Δημόσιος, κρατικός, εθνικός έλεγχος πάνω σε φάρμακα και υλικά που είναι βασικής ανάγκης για τη δημόσια υγεία. Είναι ο μόνος δρόμος για να μην είναι η χώρα έρμαιο στους εκβιασμούς των αδίστακτων πολυεθνικών και φτωχός συγγενής στις πολιτικές που εκπονεί από κοινού το διεθνές ιατροβιομηχανικό σύμπλεγμα και τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κράτη.

Δυστυχώς η Αριστερά στη χώρα μας δεν έχει δείξει σημεία μίας ενεργητικής παρέμβασης στη συγκυρία, ενώ θα μπορούσε να αξιοποιήσει μία μεγάλη ευκαιρία για να αναδείξει με πειστικό και κατανοητό τρόπο μία βασική αντίθεση με επίκεντρο το ΕΣΥ, στοχοποιώντας έναν υπουργό που συμβολίζει πολλαπλώς το αντιλαϊκό και υποκριτικό πρόσωπο της κυβέρνησης Καραμανλή. Μέχρι τώρα διάφορες φωνές “ειδικών” και εξ αριστερών μυρίζουν έναν διανοουμενίστικο ναρκισσισμό με δόσεις θεωριών συνομωσίας. Ας είναι η απόφαση της πρόσφατης συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ να τεθούν τα ζητήματα της Δημόσιας Υγείας στο επίκεντρο, το σημάδι αντιστροφής της πορείας. Στην κατεύθυνση μίας Αριστεράς που αντιλαμβάνεται την κοινωνική συγκυρία, κινητοποιείται, παρεμβαίνει ανοίγοντας μέτωπα και αποκαλύπτοντας αντιθέσεις. Δεν έχει το αποκρουστικό πρόσωπο του “γνώστη”, που κουνάει από το γραφείο το δάχτυλο στην κοινωνία, γιατί… αυτός ξέρει: “σας δουλεύουν τα ΜΜΕ και οι πολυεθνικές… κορόιδα ξυπνήστε…”.

Δημήτρης Υφαντής,
πνευμονολόγος