Τοποθέτηση του Νίκου Γαλάνη (ΚΟΕ)
στην Πανελλαδική Σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ
Σύντροφοι και συντρόφισσες, πολλοί ήρθαν σ’ αυτή τη σύσκεψη με αρκετό θυμό. Ίσως και με πολλές ελπίδες. Το ζήτημα είναι πώς θα φύγουμε από εδώ. Και επειδή από τη βασική ηγετική ομάδα του ΣΥΝ δεν ακούσαμε καμία πρόταση αλλαγής, καμία πρόταση συγκεκριμένη για το πώς θα προχωρήσει το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, έχω την αίσθηση ότι υπάρχει περίπτωση να φύγουμε από εδώ με αρκετή απογοήτευση και με λιγοστές ελπίδες. Υπάρχει ο κίνδυνος της παρακμής του ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχει ο κίνδυνος της διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ. Και εδώ ακριβώς είναι το σημείο που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα. Ακούμε από τη βασική ηγετική ομάδα του ΣΥΝ, επανειλημμένως, επί 50 ημέρες, δύο θέσεις που διατυπώνονται σχεδόν δογματικά. Η πρώτη αφορά την “κακή διαχείριση του κακού εκλογικού αποτελέσματος” και η δεύτερη ότι “δυνατός ΣΥΝ σημαίνει δυνατός ΣΥΡΙΖΑ”.
Σ’ ό,τι αφορά την πρώτη θέση, σχετικά με την κακή διαχείριση του εκλογικού αποτελέσματος. Σύντροφοι και συντρόφισσες, δεν υπήρχε κακή διαχείριση του εκλογικού αποτελέσματος. Υπάρχει, εδώ και δύο χρόνια, κακή διαχείριση αυτής της προσπάθειας που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχουν αποφάσεις οι οποίες έχουν γραφτεί, δυστυχώς, στα παλαιότερα των υποδημάτων, και δεν υπάρχει καμία πρακτική ώστε αυτές οι αποφάσεις να υλοποιηθούν.
Όσον αφορά τη δεύτερη θέση, για το δυνατό ΣΥΝ που σημαίνει δυνατό ΣΥΡΙΖΑ, με συγχωρείτε, αλλά το αντίθετο συμβαίνει. Αυτό το κόμμα, που λέγεται ΣΥΝ, βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, μεταξύ λεηλασίας και επαιτείας. Λεηλασίας από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ και επαιτείας ολίγων ψήφων, για να μπορέσει να μπει στη Βουλή. Ο δυνατός ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε το δυνατό ΣΥΝ, τη δυνατή ΚΟΕ και τις δυνατές συνιστώσες. Από εκεί κερδίζουμε όλοι. Από εκεί πίνουμε νερό όλοι. Το ανάποδο δεν ισχύει. Μην κάνουμε αντιστροφές. Και εδώ, το περί στρατηγικών επιλογών του ΣΥΡΙΖΑ, συγγνώμη, είναι κενό γράμμα, όταν δεν υπάρχει συγκεκριμένη τοποθέτηση για το πώς θα προχωρήσει αυτό το εγχείρημα. Πώς θα αλλάξει, πώς θα μετασχηματιστεί, πώς θα έχει κάποιες επιτυχίες.
Προτάσεις για να επανακτήσει την αξιοπιστία του και να λειτουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ
Για το ζήτημα αυτό, θα ’θελα να καταθέσω ορισμένες προτάσεις. Το τι κάνουμε από το Σεπτέμβρη και μετά. Πρώτο πράγμα: Κατά την άποψή μου, χρειάζεται να δημιουργήσουμε γεγονότα εντός ΣΥΡΙΖΑ. Για να αποκτηθεί η χαμένη εμπιστοσύνη του κοσμου που ενίσχυσε αυτό το εγχείρημα, που προσπαθεί γι’ αυτό το εγχείρημα και που ακόμα ελπίζει –ολίγος, αλλά ελπίζει– στο ΣΥΡΙΖΑ. Και θα πρότεινα μια πρώτη πολύ απλή αλλαγή. Ο Δημήτρης ο Χατζησωκράτης, από αύριο, δεν είναι γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, πολύ απλά, όχι δεν ψήφισε το εγχείρημα, σύντροφοι, αλλά έκανε προπαγάνδα υπέρ των Οικολόγων Πράσινων. Επώνυμα υπάρχει αυτή η καταγγελία, και θα ακουστεί κι εδώ μέσα μέσα, και ακούστηκε και χθες. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα. Αν θέλουμε να κερδίσουμε τη χαμένη αξιοπιστία μας, πρέπει να μιλήσουμε με αυτόν τον τρόπο. Και είναι μια απλή αλλαγή. Μιλάω για τη δημιουργία γεγονότων μες στον ΣΥΡΙΖΑ, κι εδώ πρέπει να δούμε το εξής:
Πρώτον, ομάδα παραγωγής –πραγματικά– πολιτικής γραμμής. Μια ομάδα ενιαία, που να αφορά την κοινοβουλευτική ομάδα, να αφορά τη Γραμματεία, να αφορά τις συνιστώσες κ.λπ. Κι εδώ εννοώ αυτό που ήδη προτάθηκε, συντονιστική γραμματεία ελέγχου και παραγωγής της πολιτικής γραμμής.
Το δεύτερο που θα προτείνω έχει ξαναπροταθεί πολλές φορές: Επιτροπή Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. Εδώ θα θέσω ένα ερώτημα: Φτιάχνεται, σύντροφε Αλαβάνο, η επιτροπή Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. Και την επομένη έχουμε ξανά, επί 15-20 μέρες ή επί δύο και τρεις μήνες, τους ίδιους και τους ίδιους στην τηλεόραση. Θα πάρουμε κάποιο μέτρο; Θέλω να προτείνω ένα μέτρο, για αλλαγή. Αν παραβιαστεί η συμφωνία σχετικά με το ποιοι εμφανίζονται στην τηλεόραση, αυτοί οι οποίοι υπερβαίνουν τα όρια των εμφανίσεων να μην είναι υποψήφιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να σπάσουμε αυγά σ’ αυτή την περίπτωση. Αλλιώς, θα απογοητεύσουμε τον κόσμο και θα βυθιστούμε όλοι μαζί.
Το τρίτο που προτείνω έχει σχέση με την ενιαία λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ. Κοιτάξτε να δείτε, σύντροφοι και συντρόφισσες, μπορεί να είμαι πολύ πατριώτης κομματικά. Είμαι με την ΚΟΕ φανατικά. Θεωρώ, όμως, ότι η ΚΟΕ πρέπει να ξεπεραστεί. Πρέπει να ’ναι είδος υπό εξαφάνιση. Πρέπει, δηλαδή, να δημιουργήσουμε μια μεγάλη Αριστερά, της οποίας το εργαλείο σήμερα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Αναγκαστικά πρέπει να μιλήσουμε για την ενιαία λειτουργία αυτού του μορφώματος που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ, αν θέλουμε να μιλήσουμε για την ανασυγκρότηση και την ανασύνθεση της Αριστεράς. Απ’ αυτή την άποψη, το ζήτημα των “μελών” υπάρχει και πρέπει να το δούμε συγκεκριμένα και καθορισμένα μέσα στο χρόνο και με βάσει συγκεκριμένες εμπειρίες. Υπάρχει η περίπτωση του Μπλόκο της Πορτογαλίας. Μπορούμε να τη μελετήσουμε, μπορούμε να τη δούμε σε συνθήκες Ελλάδας και να υπάρξει μια επιτροπή που να φέρει μια εισήγηση, τον Οκτώβρη, σ’ όλες τις πολιτικές κινήσεις του ΣΥΡΙΖΑ και, με βάση αυτή, να αποφασίσουμε. Γιατί είναι λίγο κολπέτο το “είμαι μέλος της ΚΟΕ και είμαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ”. Συγγνώμη, εγώ είμαι μέλος της ΚΟΕ. Αυτό που λέει ο ΣΥΝ ότι, εφόσον είμαστε μέλη του ΣΥΝ, είμαστε και μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, νομίζω είναι κολπέτο. Εγώ αισθάνομαι μέλος της ΚΟΕ. Θέλω να γίνω μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν υπάρχει “μέλος του ΣΥΡΙΖΑ” ως έννοια και ως λειτουργία.
Να θέσουμε δύο θέματα στην κοινωνία
Πάμε στη δεύτερη πρόταση. Θεωρώ ότι πρέπει να δημιουργήσουμε γεγονότα μέσα στην κοινωνία. Και πρέπει να θέσουμε πολιτική ατζέντα. Αλλά εδώ δεν χρειάζονται περισπασμοί. Δεν μπορούμε να ασχοληθούμε και με τα δικαιώματα και με τους μετανάστες και με την εργατική πολιτική και με τον πολιτισμό κ.λπ. Να επικεντρώσουμε σε ένα-δύο ζητήματα. Κατά τη γνώμη μου, το βασικό ζήτημα που πρέπει να επικεντρώσουμε είναι το σύγχρονο κοινωνικό ζήτημα στην Ελλάδα. Και αυτό αφορά την κρίση, τους εργαζόμενους, τους μικρομεσαίους και τα μικροαστικά στρώματα. Πάνω σ’ αυτά τα ζητήματα πρέπει να θέσουμε πολιτική ατζέντα. Πρέπει να μιλήσουμε για τη φτωχοποίηση των μικροαστικών και μεσαίων στρωμάτων, με προτάσεις. Και, βέβαια, για τους ανέργους, τους απολυμένους κ.λπ. Το δεύτερο ζήτημα είναι το εκπαιδευτικό – και δεν μιλώ για το ζήτημα του λυκείου και του πανεπιστημίου. Το εκπαιδευτικό και μορφωτικό ζήτημα αφορά το μαθητή από τη στιγμή που μπαίνει στο δημοτικό μέχρι τη στιγμή που βγαίνει. Και, επιπλέον, αφορά γονείς, κηδεμόνες, δασκάλους, καθηγητές, το σύνολο της κοινωνίας. Σχετικά με αυτό το ζήτημα η Αριστερά –αν θέλουμε να μεταφράσουμε το Δεκέμβρη– πρέπει να μιλήσει για το δημιουργικό σχολείο, για το συμμετοχικό σχολείο, για το σχολείο που αφήνει πολύ ελεύθερο χρόνο στο μαθητή να αναπτύξει δεξιότητες και ικανότητες. Αυτά τα ζητήματα, δυστυχώς, δεν τα ’χουμε θέσει, και πρέπει να τα θέσουμε. Επαναλαμβάνω, δύο ζητήματα: κοινωνικό θέμα, εκπαιδευτικό ζήτημα, χωρίς περισπασμούς.
Ξεκάθαρη στάση απέναντι στο ΠΑΣΟΚ
Τελειώνω με ένα τρίτο ζήτημα: Υπάρχει ένα θέμα που δεν αφορά το ΠΑΣΟΚ, αλλά αφορά και το ΠΑΣΟΚ. Με ποια έννοια; Δεν μας πιέζει το ΠΑΣΟΚ να κάνουμε συνεργασία μαζί του, θα μας πιέσει η κοινωνία. Να είμαστε ειλικρινείς. Η κοινωνία θα αρχίσει να πιέζει, από ένα σημείο και μετά, για το τι θα γίνει με αυτό που λέμε ΝΔ και δεξιά. Θα συμμαχήσετε, δεν θα συμμαχήσετε, πότε θα συμμαχήσετε κ.λπ.; Και πρέπει να απαντήσουμε από τώρα. Όχι στις εκλογές, όχι πριν από τις εκλογές, όχι μετά τις εκλογές, αλλά από τώρα. Και εδώ πρέπει να έχουμε μια τακτική συγκεκριμένη, η οποία να θέτει ζητήματα. Πρώτον, είμαστε υπέρ της αλλαγής και όχι υπέρ της εναλλαγής. Δεύτερον, είμαστε υπέρ της συνεργασίας στους κοινωνικούς χώρους, αλλά όχι υπέρ της λεηλασίας του χώρου μας από το ΠΑΣΟΚ. Αυτά είναι δύο συνθήματα-κατευθύνσεις, που πρέπει να τα κάνουμε πολιτική. Η άποψή μου είναι η εξής: Να προβάλλουμε καθημερινά, διαρκώς, μέσα στους κοινωνικούς χώρους τις προτάσεις μας και τις πρακτικές μας με τέτοιον τρόπο, που να αποδεικνύουμε ότι το ΠΑΣΟΚ θέλει να λεηλατήσει, ότι το ΠΑΣΟΚ δεν έχει πάρει διαζύγιο από αυτό που λέμε νεοφιλελεύθερη πολιτική. Από αυτή την άποψη, θα προκύπτει σε μαζική κλίμακα –κι όχι μόνο κοινοβουλευτικά– ότι δεν είναι δυνατή η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, από τώρα και μέχρι τις εκλογές. Δεν θα ’χουμε κανένα πρόβλημα ηθικό, συνειδησιακό, δεν θα ’χουμε καμία πίεση από την κοινωνία, που θα θέτει το ζήτημα αυτό.
Πόσο θα ανεχτούμε τη διαδικασία παρακμής και διάλυσης του ΣΥΡΙΖΑ;
Σύντροφοι και συντρόφισσες, ας πάρουμε τη χειρότερη περίπτωση. Υπάρχει ένα σενάριο: Συνεχίζουμε με το ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει κι ένα δεύτερο σενάριο: Μπορεί να τελειώσει ο ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να παρακμάσει και να τελειώσει. Δεν το θέλουμε, αλλά ας θεωρήσουμε πιθανό αυτό το σενάριο. Και ας το θεωρήσουμε πιθανό, όταν θα υπάρξουν πολιτικές οι οποίες, εν πάσει περιπτώσει, θα απομακρύνουν από το ΣΥΡΙΖΑ και θα οδηγούν σε άλλους χώρους. Ή θα αφήνουν το ΣΥΡΙΖΑ να παρακμάζει. Σ’ αυτή την περίπτωση, αναφέρομαι στις συνιστώσες πλην ΣΥΝ ή πλην της βασικής καθοδηγητικής του ομάδας, και επίσης στους ανένταχτους: Σύντροφοι και συντρόφισσες, θα παραμείνουμε ανεκτικοί, θα ’χουμε, δηλαδή, μεγάλες ανοχές και υπομονή απέναντι στη συνεχή παρακμή του ΣΥΡΙΖΑ, στη διαδικασία διάλυσής του; Ή θα πάρουμε πρωτοβουλίες για να επιδιώξουμε ένα ΣΥΡΙΖΑ έστω και χωρίς τον ΣΥΝ;