Προκλήσεις και εμπόδια στην πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, του Ρούντι Ρινάλντι

τ.243, 16/05/2008

Απάντηση στην επιχείρηση ανάσχεσης της δυναμικής του
Άμεση υλοποίηση των αποφάσεων της Πανελλαδικής Σύσκεψης

Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση και ο συναινετικός δικομματισμός επιχειρούν μια φυγή προς τα μπρος, στο δρόμο της νεοφιλελεύθερης "μεταρρύθμισης", με επιδίωξη την ανάκτηση του χαμένου εδάφους που έχει καταγραφεί, είναι επόμενο να στοχοποιείται ο ΣΥΡΙΖΑ για πολλούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα, γιατί από την ισχυροποίησή του και τη δυναμική του εξαρτάται η αλλαγή –και το βάθος αυτής της αλλαγής– του πολιτικού σκηνικού, η ήττα του δικομματισμού, η αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με την αριστερή-ενωτική του διάσταση και την κινηματική-ριζοσπαστική πολιτική του, κατόρθωσε να ξεχωρίσει και να εκφράσει σε πολιτικό επίπεδο μια αξιόπιστη, ρεαλιστική αντιπολίτευση στη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα. Ταυτόχρονα, έδωσε ώθηση σε διεργασίες και δραστηριότητες που ξεπερνούν τον αστικό καθωσπρεπισμό, την πολιτική χειραγώγηση, την προδιαγραμμένη-τυποποιημένη συμπεριφορά ενός αποστειρωμένου πολιτικού χώρου και πολιτικού προσωπικού, και τα στοιχεία αυτά –παράγωγα της συνάντησης Αριστεράς και κινημάτων– δημιούργησαν αποτελέσματα, τάσεις και δυναμικές που έπρεπε να αντιμετωπιστούν από την αστική πολιτική.

Η σφοδρή και ενορχηστρωμένη επίθεση ενάντια στο ΣΥΡΙΖΑ –και ειδικά για τα ριζοσπαστικά κινηματικά του χαρακτηριστικά– έχει σαν απώτερο στόχο το "κόντυμά" του, τον περιορισμό του σε μικρά ποσοστά, την ακύρωση του εγχειρήματος και της δυναμικής του. Είναι φανερό πως, αν βασική επιλογή του συστήματος στη χώρα παραμένει ο συναινετικός δικομματισμός, η απειλή για την εύρυθμη λειτουργία του προέρχεται από το ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι μόνο ο χώρος του ΠΑΣΟΚ που αισθάνεται να του αφαιρείται κάθε επίφαση αντιπολίτευσης και να έχει απώλειες προς το ΣΥΡΙΖΑ. Είναι και ο χώρος της ΝΔ, που διαπιστώνει πως η διεισδυτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά στο χώρο της νεολαίας, δημιουργεί προβλήματα ακόμα και στο χώρο της. Οι επιθέσεις και οι πιέσεις για "συνετή και υπεύθυνη" στάση –όπως αυτές εκφράστηκαν και πρόσφατα με την υπόθεση των κουλουριών την Πρωτομαγιά–, οι επιθέσεις ενάντια στον πρόεδρο του ΣΥΝ, Αλέξη Τσίπρα, καθώς και πλήθος από δημοσιεύματα και "διαρροές" σε παραπολιτικές στήλες, με σκοπό τη δημιουργία ενός ορισμένου κλίματος, δείχνουν πως το "κουτσούρεμα" του ΣΥΡΙΖΑ είναι στην ημερήσια διάταξη και έχει περάσει κάθε περίοδος χάριτος.

Την ίδια στιγμή, δυναμώνουν και πολλές ανοιχτά αντιαριστερές τοποθετήσεις και προκλητικές έως εμπρηστικές δηλώσεις διαφόρων κυβερνητικών παραγόντων ή δημοσιογραφικών οργανισμών, που κι αυτές εντάσσονται μέσα στη συνολικότερη επιχείρηση φτιασιδώματος του δικομματισμού.

Η απάντηση σε αυτή τη διπλή κίνηση (ανάσχεση δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ – αναστήλωση του δικομματισμού) δεν μπορεί να είναι άλλη από τη συνταγή που οδήγησε στη σημαντική εκτίναξη του ΣΥΡΙΖΑ: άσκηση ουσιαστικής αντιπολίτευσης στο νεοφιλελευθερισμό έξω και μέσα στη Βουλή, σύνδεση με το τμήμα της κοινωνίας που πλήττεται από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική και έκφραση των αναγκών και των αιτημάτων του σε πολιτικό επίπεδο, οικοδόμηση ενός πλατιού μετώπου, κοινωνικού και πολιτικού, για την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού, κατάδειξη πως μια ενωτική κινηματική Αριστερά μπορεί να γίνει πρωταγωνιστική δύναμη και να οδηγήσει σε ένα νέο πολιτικό τοπίο. Το δίπτυχο "αριστερά και ενωτικά" και η ριζοσπαστική προώθησή του στην πράξη είναι αυτά που "άνοιξαν" το δρόμο μέχρι τώρα. Το δίπτυχο αυτό ασκεί μια ηγεμονία μέσα στην Αριστερά και απασχολεί όλα τα επιτελεία (ακόμα και στους πιο ερμητικούς χώρους), επειδή η αποτελεσματικότητά του είναι αναμφισβήτητη.

Και όμως…

Αυτά τα προφανή για κάθε σκεπτόμενο μοιάζουν να μην μπορούν να υλοποιηθούν με μια στοιχειώδη εκτίμηση του πολιτικού χρόνου. Δύο μήνες μετά την Πανελλαδική Σύσκεψη, οι αποφάσεις που πάρθηκαν δεν μπορούν ακόμα να εφαρμοστούν. Σαν να τραβήχτηκε ξαφνικά το χειρόφρενο, όπως εύστοχα παρατήρησε σε κείμενό του ο Γιώτης Γρηγοριάδης της ΚΕΔΑ.

Επί δύο μήνες έχει ανοίξει μια συζήτηση στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ για την πανελλαδική συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ και την υλοποίηση των αποφάσεων, και ακόμα να καταλήξει. Θα ήταν άστοχο να νομίσει κανείς ότι το ζήτημα είναι διαδικαστικό ή οργανωτικό και ότι δεν υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις και αντιλήψεις. Η "ζήτηση για ΣΥΡΙΖΑ" που εκφράστηκε καθαρά στην Πανελλαδική Σύσκεψη συγκρούεται με το "πόσο ΣΥΡΙΖΑ" και εν τέλει με το "τι ΣΥΡΙΖΑ θέλουμε". Το "σύρσιμο" και η μη επίλυση των προβλημάτων, η μετάθεσή τους στο μέλλον, η γενικευμένη απροσδιοριστία, αποτελούν μια κατάσταση ολίγον παραλυτική, αλλά συγχρόνως είναι αποτέλεσμα μιας ορισμένης αντίληψης που ουσιαστικά αντιμετωπίζει το ΣΥΡΙΖΑ σαν μια εκλογική ταμπέλα και συνεργασία, κι όχι σαν ένα σημαντικό εγχείρημα της Αριστεράς. Αυτή η αντίληψη πραχτικά παρουσιάζεται με το σχήμα: "καθυστερώ, κερδίζω χρόνο, μονοπωλώ, διαιρώ, αθετώ, μπαλώνω" και, όποτε υπάρξει πίεση ή ανάγκη, "τροποποιώ" ή και "καταλήγω".

Μια άλλη αντίληψη που καταγράφεται μέσα στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ αφορά την ανάγκη λειτουργίας και συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ με βάση τις αποφάσεις της Πανελλαδικής Σύσκεψης. Η άμεση εφαρμογή των αποφάσεων της Πανελλαδικής Σύσκεψης και ο συντονισμένος τρόπος δράσης και παρέμβασης του ΣΥΡΙΖΑ πανελλαδικά θα είναι η ουσιαστική απάντηση στις προκλήσεις της συγκυρίας και θα αξιοποιεί τη δυναμική του.

Μια τρίτη αντίληψη –που παρουσιάστηκε τελευταία– είναι αυτή που ταυτίζει λίγο πολύ το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ με την εμπειρία του Φόρουμ και τα θέλει όλα χαλαρά, "αμεσοδημοκρατικά", "κινηματικά".

Σε μια πρόσφατη συνεδρίαση της Γραμματείας (12/5/08), στην οποία πήραν μέρος και οι Αλέξης Τσίπρας και Αλέκος Αλαβάνος, διαπιστώθηκε από όλους ότι υπάρχει ένα πρόβλημα σχετικά με την ύπαρξη πολλών κέντρων επεξεργασίας πολιτικής (Κοινοβουλευτική Ομάδα – Γραμματεία ΣΥΡΙΖΑ – καθοδηγήσεις των κομμάτων και οργανώσεων που συμμετέχουν στο ΣΥΡΙΖΑ) και όλοι κατέληξαν πως είναι αναγκαίο ένα ενοποιητικό κέντρο, ένα στρατηγικό κέντρο, και πως αυτό δεν μπορεί παρά να είναι η Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, υπάρχει συμφωνία (στη διαπίστωση, στην "εκφώνηση"), άρα θα έπρεπε να αναρωτηθούμε αν η Γραμματεία, έτσι όπως λειτουργεί, μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο αυτό. Εδώ διαφοροποιήθηκαν οι απόψεις: Μια άποψη κινούνταν περίπου στην αντίληψη ότι "ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει" και πραχτικά πρότεινε να διατηρηθεί η Γραμματεία ως έχει και να διευρυνθεί με όποιον επιθυμεί. Η αντίληψη της συγκρότησης και λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ πρόκρινε ένα σχήμα ολιγομελές και ευέλικτο, με αναγκαία τη συμμετοχή του προέδρου του ΣΥΝ και, αν είναι δυνατό, και του προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Στο τέλος της συζήτησης –που δεν ήταν εύκολη– καταγράφηκε μια πρόταση (9 εκπρόσωποι συνιστωσών, 6 ανένταχτοι και οι 2 πρόεδροι) και αναμένεται απάντηση του ΣΥΝ.

Πραχτικά η απόφαση για σύσταση μιας πανελλαδικής κεντρικής συντονιστικής επιτροπής με εκπροσώπους απ’ όλες τις τοπικές και κλαδικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ (περίπου 160 άτομα), που είχε οριστεί για τις 24-25 Μαΐου σε περασμένη συνεδρίαση, μάλλον αναβάλλεται για λίγο διάστημα.

Άλλο ένα δείγμα των προβλημάτων και των δυσκολιών που υπάρχουν είναι το ζήτημα του γραφείου Τύπου. Όπως όλοι γνωρίζουν, η Πανελλαδική Σύσκεψη έχει πάρει συγκεκριμένη απόφαση, η αντιπροσωπεία του ΣΥΝ στο ΣΥΡΙΖΑ σηκώνει τα χέρια, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα, και οι κώδικες δεοντολογίας που έχουν υιοθετηθεί δεν έχουν φέρει κανένα αποτέλεσμα όσον αφορά μια αλλαγή της κατάστασης στο νευραλγικό αυτό τομέα.

Φυσικά, δεν έχει γίνει κάτι σχετικά με την προετοιμασία της επόμενης Πανελλαδικής Σύσκεψης, που θα έχει θέμα το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και πρέπει να διεξαχθεί μέσα στο 2008. Όπως και δεν έχει υπάρξει καμία τοποθέτηση για την πρόταση της ΚΟΕ να διεξαχθεί πανελλαδική θεματική για την πολιτική μας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ευρωεκλογές…

Σχετικά με τις διευρύνσεις

Επειδή γίνεται μια ορισμένη διαστρέβλωση και παραπληροφόρηση της άποψης της ΚΟΕ, τονίζουμε τα ακόλουθα: Η ΚΟΕ είναι υπέρ της διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ, και ιδίως από τα αριστερά, με όσες κινήσεις, κόμματα, οργανώσεις, περιοδικά, γκρούπες κ.λπ. θέλουν και επιθυμούν να πάρουν μέρος στο ελπιδοφόρο εγχείρημα. Φτάνει να γίνεται με τρόπο που να εξασφαλίζει τη συγκρότηση και λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ σε όλα τα επίπεδα, και όχι με το πρόσχημα της "διεύρυνσης" να μπλοκάρονται οι αναγκαίες διαδικασίες λειτουργίας και συγκρότησης. Αυτά εξηγήθηκαν με αναλυτικό και λεπτομερειακό τρόπο στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, και μόνο όποιος ήθελε να διαστρεβλώσει την ουσία και να παραπληροφορήσει, μπορούσε να κάνει λόγο για "αποκλεισμούς" και "αντιδημοκρατικές και προσβλητικές" συμπεριφορές.

Ρούντι Ρινάλντι


Αλλαγές στο ΚΚΕ

Όσο κι αν το διασκεδάζει η Αλέκα Παπαρήγα ("σας αιφνιδιάσαμε, χα, χα", όπως δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου), οι αλλαγές και ανακατατάξεις στο χώρο του ΚΚΕ δεν μοιάζουν με συνηθισμένες τροποποιήσεις που αφορούν καταμερισμούς καθηκόντων. Μοιάζουν περισσότερο με προετοιμασία του εδάφους για άλλες αλλαγές ή για να αποφευχθούν κλυδωνισμοί και ανακατατάξεις από πιθανές εξελίξεις.

Το έλλειμμα που παρουσιάζει η κοινοβουλευτική παρουσία του ΚΚΕ, τα προβλήματα στο χώρο της νεολαίας, οι δυσκολίες στο χώρο του ΠΑΜΕ, η έλλειψη συμμάχων στο υποτιθέμενο μέτωπο που οικοδομείται, η αλλαγή ή μη στη θέση του γενικού γραμματέα του κόμματος κ.λπ. είναι ζητήματα που πρέπει να απαντηθούν για να μην επεκταθούν τα προβλήματα.

Η εξασφάλιση μεγαλύτερου ελέγχου από την ηγετική ομάδα του ΚΚΕ είναι μονόδρομος μπροστά στις προκλήσεις που μπαίνουν, και ιδιαίτερα μπροστά στα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει μια διαφαινόμενη ανοδική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά αυτός ο "πονοκέφαλος" δεν μπορεί να περιοριστεί με ασπιρίνες και με οργανωτικού τύπου λύσεις.


Το διαβάσαμε και αυτό…

Η διάσπαση του 68 στο ενιαίο μέχρι τότε ΚΚΕ και η δημιουργία του ΚΚΕ εσ. θεωρείται από ορισμένους σας ένα αποτέλεσμα του Μάη του 68. Στην Εποχή σε αφιέρωμα για το ΚΚΕ εσ. γράφτηκε άρθρο με τίτλο "Η διάσπαση ένα (ακόμα) επεισόδιο στο παγκόσμιο ‘68" που υπογράφεται από τον Χ. Παπαδόπουλο και Ε. Τσακαλώτο. Μάλιστα το άρθρο καταλήγει με την εκτίμηση πως: "η ανανεωτική κομμουνιστική αριστερά γίνεται ο καλός αγωγός για να τεθούν τα απελευθερωτικά προτάγματα του Μάη ’68 στην ελληνική Αριστερά". Υπερβολικός τίτλος, υπερβολικό και ανιστόρητο συμπέρασμα, σε αφιέρωμα που συσκοτίζει αντί να φωτίζει. Λές και ότι ριζοσπαστικό έχει έρθει στο φως στην ελληνική κοινωνία να ξεκίνησε από το ΚΚΕ εσ. Μοναδική εξαίρεση το άρθρο του Α. Μαούνη (με τίτλο "β’ Πανελλαδική") που τελειώνει με τα ακόλουθα λόγια αναφερόμενους σε διάφορους "υποθηκοφύλακες της ανανέωσης": "Σήμερα έχουν το δικαίωμα να περιφέρουν και να αναζητούν, στις υπεράνω πολιτικών και ταξικών διαφορών παρέες τους, τη δικαίωσή τους. Αυτό που δεν τους επιτρέπεται είναι να μιλούν κατά τη γνωστή παλιά συνήθεια, με το δάκτυλο σηκωμένο…"