Η παρακάτω επιστολή, που ήρθε στο φως πριν λίγο καιρό, δίνει νέες διαστάσεις και προοπτικές στην ιστορική έρευνα όσον αφορά την επανάσταση του ’21 και μάλιστα την προεπαναστατική περίοδο.
Γράφτηκε λίγο πριν την επανάσταση και απευθύνεται στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Το ποιος έγραψε την επιστολή δεν είναι εξακριβωμένο καθώς από τη δυσανάγνωστη υπογραφή ευδιάκριτα είναι μόνο τα πρώτα γράμματα του ονόματος και του επωνύμου του επιστολογράφου: “Λ… Κ…”
Δεν είναι γνωστό αν δόθηκε απάντηση και ποια ήταν.
Δημοσιεύουμε σήμερα αυτούσια την επιστολή, με την επιφύλαξη της γνησιότητάς της, δεσμευόμενοι, για λόγους δεοντολογίας αλλά και για την ιστορική αλήθεια, να δημοσιεύσουμε και την απάντηση, εάν και όταν έλθει στα χέρια μας.
“Θεοδωράκη αγαπητέ, Τα περί της υγείας σου γνωρίζω καθώς και εσύ τα ιδικά μου. Όθεν αμέσως λέγω το ουσιαστικόν.
Μαθαίνω πως εκάματε μια σύριζα. Δεν ξεύρω τι είναι, μα ό,τι και να είναι, σίγουρα δε θα μας έβγει σε καλό. Τα εβάλατε με τον Τούρκο και τους προεστώτες και παράπονο έχουν ότι τους ενοχλείς. Εμαζέψατε ένα σωρό τρυποτσαρούχηδες και τι δουλειά έχουμε εμείς με δαύτους και τι εγώ να λέγω εις όσους με ερωτούν;
Σου λέγω το λοιπόν να έβρεις τον καπετάν Δυσέα και εκανόνισα να σας εύρει και ο εκλαμπρότατος Μαυροκορδάτος να ίδωμεν πώς να κάμνωμε συμβιβασμόν, ότι ιστορικώς ο μόνος δρόμος αυτός είναι.
Και ενότητα να δημιουργήσωμεν δημοκρατικήν και εθνικήν και αντιδικτατορική πάντες οι ανωτέρω και μαζί και οι πεφωτισμένοι όλων των άλλων τάξεων και παρατάξεων ανεξαιρέτως.
Και να αποδεχθώμεν το σχέδιον όπου μας έφερεν ο Ανάνης με τους Εγγλέζους και τους Φραντσέζους, ότι αυτοί εις την Ευρώπην την Ενωμένην είναι όθεν το καλό μας επιθυμούν.
Και να μηνύσεις στον πρίγκιπα Αλέξανδρο να κάθεται εις τον Μόσκοβον και εδώ να μην πατήσει διότι θα μας αναταράξει και αυτός, ως συνηθίζει να κάμνει τον τελευταίο καιρό.
Να αφήκετε το λοιπόν κατά μέρος τα τουφέκια και να ιδούμε τους πασιάδες να τα κουβεντιάσωμε με πολιτισμό, ως κάμνουν οι καραβοκυραίοι και οι προεστώτες και να τα συζητώμεν και με αυτούς και με τον Γεωργάκη του Παπά Ανδρέα, και ότι είπουν αυτοί εμείς να συναινούμε εις όλα, για να μας βάλουν μέσα εις το Γκουβέρνο. Σκοπός μας αυτός μόνος να είναι.
Όθεν ούτε Μικρασιατική καταστροφή θα έχωμεν, ούτε άλλα δεινά. Και το ‘40 οι Γερμανοί θα εισβάλουν και θα διώξουν την Τουρκιά από τον τόπο μας και από τον κόπο θα μας απαλλάξουν.
Οι ιδικοί μου αυτό θα πράξουν, καθώς τους είπα, όσοι είναι στο στρατόπεδόν σου και άλλην αυθάδεια δεν θα ανεχτούμε. Και γνώριζε πως έτοιμοι είναι είτε να φύγουν ή εσάς να διώξουν, καθώς μου εμήνυσε και ο καπετάν Χατζή Σωκράτης. Τα αυτά φρονεί και ο Φώτης.
Τούτα έλεγα και λέγω πάντοτε εις ταις συνάξεις ταις εδικαίς μας και των άλλων. Όθεν σήμερον οι αντίπαλοι και σωφροσύνη μου αναγνωρίζουν και ηγέτη ιστορικό της αριστεράς με λέγουν.
Και τα εγράψαμε όλα εις την εφημερίδα του εξοχότατου Ντερμπεντέρη, διά να μάθει ο κόσμος όλος τι είσαστε και με ποίους έχουν να κάμουν και αν χρειαστεί πάλι και πάλι θα τα γράψωμεν.
Να τα αφήκετε λοιπόν κατά μέρος ετούτα όπου εξεκινήσατε, τη σύριζα να χαλάσετε, το στρατόπεδο να διαλύσετε και τα τουφέκια να παραδώσεις εις εμέ να τα φυλάξω καλά μην τυχόν και τα ξαναεύρετε.
Και γνώριζε καλά πως όστις δε συμφωνεί μετά εμένα, πρέπει να χαλιέται παρευθύς και από του προσώπου της γης να εξαφανίζεται. Το αυτό έχω κάμει πολλές φορές αλλά εσείς μου το εχαλάσατε και εφανερωθήκατε από εκεί που σας ενόμιζα χαμένους.
Να βάλετε νερό εις το κρασί σας και τις άνωθεν παραινέσεις μου να ακολουθήσετε σας προστάζω.
Είθε να μην πάθωμεν άλλην εντροπή.
Λ…Κ…”
Θεοδόσης Γαρεφαλλάκης