Οι πρώτες εβδομάδες της νέας κυβέρνησης δείχνουν την προσπάθεια να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί. Το υψηλό εκλογικό ποσοστό και η πλειοψηφία των 160 εδρών έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικά προβλήματα που φέρνει η οικονομική κρίση. Έτσι επιχειρεί τρία πράγματα: Πρώτον, να κερδίσει χρόνο μεταθέτοντας στο μέλλον, έστω και για λίγο, τις πιο κρίσιμες αποφάσεις, ειδικά στα ζητήματα της οικονομίας και της εργασίας. Δεύτερον, να συνεχιστεί ένα θετικό “κλίμα” με διάφορες επικοινωνιακές παρεμβάσεις (π.χ. επίσκεψη για την “πράσινη ανάπτυξη στην Ηλεία”) και με συνέχιση γενικόλογων διακηρύξεων. Τρίτον, να δώσει σαφείς ενδείξεις προς τους Αμερικάνους και το μεγάλο κεφάλαιο ότι δεν ξεχνά τις προτεραιότητες που θα υπηρετήσει. Είναι φανερό ότι αναζητούνται τα άλλοθι και οι δικαιολογίες για τη νέα αντεργατική και αντιλαϊκή επίθεση. Είναι επίσης φανερό ότι δεν απέχει πολύ η στιγμή που θα εκδηλωθεί ανοιχτά η καθοριστική αντίφαση που συνοδεύει την επάνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία: ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ περιμένει να υλοποιηθούν οι προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν προεκλογικά, την ίδια στιγμή όμως που οι “δύσκολες” αποφάσεις και τα σκληρά μέτρα έρχονται όλο και πιο κοντά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Κ. Καραμανλής, ο πρωθυπουργός της χειρότερης μέχρι σήμερα κυβέρνησης, δηλώνει έτοιμος να στηρίξει τη νέα κυβέρνηση στα “δύσκολα”, εκφράζοντας τις βαθύτερες ανάγκες του κεφαλαίου και τις επιθυμίες ισχυρών κέντρων για ουσιαστική δικομματική σύγκλιση. Ας δούμε, λοιπόν, συνοπτικά τις μεθοδεύσεις και τις επιδιώξεις που προωθούνται.
Οικονομία: “Ανακάλυψη” των ελλειμμάτων και σιωπή για τα 28 δισ. ευρώ
Η διατήρηση ως επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδας του Γ. Προβόπουλου –ακραιφνής νεοφιλελεύθερος και επιλογή της κυβέρνησης Καραμανλή– είναι ένα πρώτο ουσιαστικό δείγμα γραφής της κυβέρνησης Παπανδρέου. Ο Γ. Προβόπουλος αξιοποιείται σε ρόλο “λαγού” για τα σκληρά διαρθρωτικά μέτρα που οι Βρυξέλλες και τα επιχειρηματικά κέντρα θέλουν να ληφθούν. Έπρεπε να περάσουν οι εκλογές για να “ανακαλύψει”, σε στενή συνεννόηση με τη νέα κυβέρνηση, ότι το έλλειμμα θα φτάσει στο ύψος-ρεκόρ 12%. “Έκτακτη κατάσταση, χειρότερη κι απ’ αυτή που παρέδωσε το 1993 η κυβέρνηση Μητσοτάκη”, βρήκε την ευκαιρία να αναφωνήσει ο Γ. Παπανδρέου στις προγραμματικές του δηλώσεις. Δεν υπάρχει άνθρωπος στην Ελλάδα που να μην καταλαβαίνει το παιχνίδι που παίζεται. Προεκλογικά τάχα δεν ήξεραν το μέγεθος του ελλείμματος και έταζαν – βλέπετε, τότε ήταν… δύσκολο να κάνουν μια επίσκεψη στην Τράπεζα της Ελλάδας. Σήμερα, στις νέες συνθήκες που τάχα ανακάλυψαν, πρέπει “όλοι να συμβάλουμε στην εθνική προσπάθεια, καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του”. Μόνο που αμέσως ξεκαθαρίζεται ότι τα κέρδη που θα πηγαίνουν για επενδύσεις δεν θα φορολογούνται. Κι επειδή δεν υπάρχει πιο εύκολο πράγμα από το να παρουσιάζεις λογιστικά, στα χαρτιά, ότι τα κέρδη γίνονται επενδύσεις, αυτό δείχνει αμέσως ότι ο πλούτος θα βρεθεί, για μία ακόμη φορά, στο απυρόβλητο. Και θα κληθούν οι εργαζόμενοι να πληρώσουν την κρίση. Το πώς θα το μάθουμε μετά τις διαπραγματεύσεις του νέου υπουργού Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου με τον (σοσιαλδημοκράτη) επίτροπο Χ. Αλμούνια. Πάντως, αμφισβήτηση του διαβόητου Συμφώνου Σταθερότητας της ΕΕ δεν πρόκειται να υπάρξει από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Κι έτσι οι τράπεζες θα συνεχίσουν την αισχροκέρδεια με το δημόσιο χρέος, καθώς δανείζονται με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου με 1% από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και μετά δανείζουν το δημόσιο με επιτόκια 5,5 και 6% (το Σύμφωνο Σταθερότητας απαγορεύει στο δημόσιο να δανείζεται απευθείας από την ΕΚΤ). Ενώ στις προγραμματικές δηλώσεις ούτε λέξη δεν ειπώθηκε για το τι θα γίνει με τα 28 δισ. που πήραν δώρο οι τράπεζες και παρουσιάζουν σήμερα δυσθεώρητα κέρδη, ακόμη και μέσα στην κρίση. Εκεί βρίσκεται “το ψητό” κι όχι στη μείωση των αστυνομικών της φρουράς του Μαξίμου ή στη μείωση των κρατικών αυτοκινήτων (ίσα-ίσα που οι αυτοκινητοβιομηχανίες και οι μεσάζοντες τρίβουν τα χέρια τους για τις νέες παραγγελίες “υβριδικών” αυτοκινήτων που θα κάνει η κυβέρνηση).
Εργασία: Ο Καιάδας συνεχίζεται
Πολλά τα επικοινωνιακά κυβερνητικά τρικ. Η αλήθεια όμως βρίσκεται σε αυτά που εισέπραξαν από την κυβέρνηση οι κλάδοι των εργαζομένων, που ήδη βρίσκονται σε κινητοποιήσεις. Τι εισέπραξαν οι εργαζόμενοι στο λιμάνι; Γενικολογίες για επαναδιαπραγμάτευση, που όμως τελικά μπορεί να είναι επέκταση της αποικιοκρατικής σύμβασης! Τι εισέπραξαν οι εργαζόμενοι σε Wind και Vodafone; Τα λόγια του υπουργού Εργασίας, Α. Λοβέρδου, ότι “θα υπάρξουν ρυθμίσεις για τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους”. Τι ρυθμίσεις; Σκοτάδι. Μόνο που, με βάση τη νομοθεσία που διαμόρφωσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, κόβοντας ο ένας και ράβοντας ο άλλος, στη Wind και στη Vodafone έχουμε σήμερα δεκάδες απολύσεις και ενοικίαση εργαζομένων με δουλεμπορικούς όρους. Και η κυβέρνηση κάνει τον Πόντιο Πιλάτο. Έτσι, η υπουργική αναφορά στη Βουλή για την Κωνσταντίνα Κούνεβα τι άλλο μπορεί να είναι παρά μια προσπάθεια καπηλείας, όταν ακόμη και μέσα στη Βουλή οι καθαρίστριες συνεχίζουν να δουλεύουν με καθεστώς εργολαβίας για 3 ευρώ την ώρα;
Τα stage υποτίθεται ότι θα καταργηθούν στο δημόσιο. Όχι όμως στον ιδιωτικό τομέα. Ενώ δεν διευκρινίζεται αν η κατάργηση σημαίνει ουσιαστικά και απόλυση όσων εργάζονται με stage επί χρόνια στο δημόσιο, καλύπτοντας πάγιες και διαρκείς ανάγκες, χωρίς ασφάλιση και με μισθό 500 ευρώ.
Ουδεμία δέσμευση για τους εργαζόμενους με μπλοκάκι. Ούτε καν για τους πενηντάρηδες του ΟΣΕ, που οδηγούνται σε υποχρεωτική εφεδρεία (απόλυση, δηλαδή). Και θα τους καλεί η διοίκηση για εποχιακή και πρόσκαιρη απασχόληση, όταν υπάρχει φόρτος – πλέον όμως κι αυτό με μπλοκάκι! Το ίδιο καμία δέσμευση για τους μικρομεσαίους, που πλήττονται από την κρίση και συνεχίζουν να αποτελούν τα υποζύγια του φορολογικού συστήματος.
Για τις δολοφονίες των εργατών (εργατικά “ατυχήματα”), που συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, η γνωστή πεπατημένη: το Υπουργείο Εργασίας διέταξε να γίνει ΕΔΕ!
Ακόμη κι αυτό το επίδομα αλληλεγγύης μετατέθηκε για το τέλος του 2009 και βλέπουμε – αν και δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ελάχιστη ελεημοσύνη και, μάλιστα, όχι σε όλους όσοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, αλλά σε ένα μικρό μέρος. Ενώ το δήθεν μεγάλο φιλολαϊκό μέτρο για αυξήσεις στους μισθούς πάνω από τον πληθωρισμό θα οδηγήσει, για το 2010, σε μηδενικές αυξήσεις, καθώς, λόγω της κρίσης, ο πληθωρισμός τείνει πλέον στο μηδέν. Κι η κοροϊδία είναι ακόμη μεγαλύτερη, γιατί, ενώ ο επίσημος πληθωρισμός τείνει στο μηδέν, η ακρίβεια παραμένει, με τις αυξήσεις στα καύσιμα, τα κινητά, τα διόδια, τα εισιτήρια να τρέχουν – κι η κυβέρνηση να προσπαθεί να τις “σβήσει” επικοινωνιακά και να μην κάνει τίποτα πρακτικά.
Ξανανοίγει το ασφαλιστικό
Ενώ η κυβέρνηση μιλάει για κατάργηση των ρυθμίσεων του αντιασφαλιστικού νόμου Πετραλιά, εντούτοις δεν απαντά στα ζητήματα που καίνε. Πότε θα γίνει αυτή η κατάργηση; Τι θα γίνει με τα όρια συνταξιοδότησης των γυναικών, που η ΕΕ πιέζει να ανεβούν και να εξομοιωθούν με των ανδρών; Φυσικά, ο πασοκικός νόμος Ρέππα (ν. 3029/02), που μειώνει συντάξεις και αυξάνει τα όρια συνταξιοδότησης, παραμένει σε ισχύ. Κι ενώ τα ταμεία, το ένα μετά το άλλο, μπαίνουν “στο κόκκινο”, δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά για να γυρίσουν πίσω τα κλεμμένα, για να σταματήσει η εισφοροδιαφυγή και οι χαριστικές ρυθμίσεις για το μεγάλο κεφάλαιο. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η κυβέρνηση –κάτω από την πίεση της ΕΕ– δήλωσε ότι θα “ανοίξει” και πάλι το ασφαλιστικό. Ποιος δεν αντιλαμβάνεται σε ποια κατεύθυνση θα γίνει αυτό;
Ευχολόγια για την ανεργία
Συνολικά στην κοινωνία η ανεργία θερίζει, και οι άνεργοι είναι πλέον 500.000 άνθρωποι, κατά τα επίσημα στοιχεία. Γιατί στην πράξη είναι πολύ περισσότεροι. Και αντί για έστω κάποια συγκεκριμένα μέτρα προστασίας των ανέργων, υπάρχει πάλι μια γενικόλογη κυβερνητική υπόσχεση ότι το επίδομα ανεργίας θα φτάσει κάποτε (πότε;) στο 70% του βασικού μισθού. Ούτε λέξη για τις απαράδεκτες προϋποθέσεις, που στην ουσία στερούν το δικαίωμα σε εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους να παίρνουν το επίδομα. Μόνο 800 (ναι, 800) άνθρωποι παίρνουν το επίδομα για τους μακροχρόνια άνεργους. Κι ούτε λέξη για κάλυψη των 10.000 κενών θέσεων στους κοινωνικούς τομείς, στην Υγεία και την Παιδεία. Οι 3.000 προσλήψεις στην Υγεία, που ανήγγειλε ο πρωθυπουργός, δεν είναι παρά ένα ακόμη επικοινωνιακό τρικ. Διότι γι’ αυτές τις θέσεις είχε υπάρξει ρύθμιση από την προηγούμενη κυβέρνηση, μετά τη μεγάλη απεργία των γιατρών, πριν ένα περίπου χρόνο. Τώρα τις εξαγγέλλουν ξανά, όπως τα εγκαίνια που γίνονται πέντε φορές σε κάθε έργο. Ενώ τα νεοφιλελεύθερα δόντια της έδειξε η Άννα Διαμαντοπούλου, που, αντί να ρυθμίσει το ζήτημα των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών (δουλεύουν με απαράδεκτες συνθήκες και παραμένουν απλήρωτοι εδώ κι ένα χρόνο), έσπευσε να ανακοινώσει ότι καταργείται το πρόγραμμα της “Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης” στο οποίο εντάσσονται, λόγω έλλειψης πόρων. Όταν κατάλαβαν την “πατάτα” –την ίδια ώρα εξήγγελλαν το επιπλέον 1 δισ. ευρώ για την Παιδεία–, το πήραν εν μέρει πίσω, λέγοντας ότι το ζήτημα θα επανεξεταστεί.
Καταστολή
Τα δικαιώματα του ανθρώπου και η προστασία του πολίτη έγιναν υπουργεία. Αλλά η καταστολή, ήδη από τις πρώτες μέρες της κυβέρνησης, καλά κρατεί. Στα Εξάρχεια, τα ΕΚΑΜ έκαναν κατάληψη. Στο Αστυνομικό Τμήμα Νίκαιας βασανίζεται μέχρι θανάτου ένας μετανάστης, ο Πακιστανός Μοχάμετ Καμεράν, κι ο υπουργός “Προστασίας του Πολίτη” στέλνει το φάκελο στον εισαγγελέα (ακριβής αντιγραφή του καραμανλικού μοντέλου, “οι φάκελοι στη Δικαιοσύνη”). Η δε πορεία διαμαρτυρίας “πνίγεται” στα χημικά. Τα ρόπαλα και τα χημικά των ΜΑΤ αντιμετώπισαν οι απεργοί του Περάματος μπροστά στο υπουργείο Εργασίας και, λίγες μέρες αργότερα, και οι κάτοικοι του Γραμματικού, που συνεχίζουν να διαμαρτύρονται για την κατασκευή ΧΥΤΑ στην περιοχή τους.
Μάλιστα η ιστορία συνεχίστηκε αφού όσοι συνελήφθησαν στην πορεία της Νίκαιας, τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες με τον γνωστό κουκουλονόμο, άσχετα αν αυτοί χρησιμοποιούσαν μαντήλια για να προφυλαχθούν από τα χημικά ή αν πιάστηκαν μετά το πέρας της πορείας πάνω σε μηχανάκια φορώντας το κράνος τους.
Επιχειρηματικός περιβαλλοντισμός
Η επίσκεψη του πρωθυπουργού με τρεις υπουργούς και τον Ισπανό αρχιτέκτονα Αθεμπίγιο στην Ηλεία και στα εγκαταλειμμένα Ολυμπιακά Ακίνητα μας έδωσε μια απτή εικόνα της “πράσινης ανάπτυξης”. Μιλάμε για ένα ψευτοκουλτουρέ real estate, με μεγάλα ξενοδοχειακά θέρετρα και γκλαμουράτα πολιτιστικά events, συνδυασμένο με φαραωνικά αιολικά πάρκα πολυεθνικών κολοσσών. Η δε νέα διευθύντρια του πρωθυπουργικού γραφείου, η κυρία Γλυκερία Σιούτη, έχει πλούσιο παρελθόν υποστήριξης τάχα περιβαλλοντικών έργων: από τη “Διπλή Ανάπλαση” του Κακλαμάνη μέχρι το Κάβο Σίδερο στην Κρήτη και από την “ανάπλαση” της Μαρίνας Ζέας μέχρι τα αιολικά πάρκα της γαλλικής πολυεθνικής EdF στον Ελικώνα. Το δίπολο “άνοιγμα στους ακτιβιστές-κλείσιμο του ματιού στον επιχειρηματικό κόσμο και στις πολυεθνικές” θα είναι το κεντρικό εργαλείο της “πράσινης ανάπτυξης”.
Χρίστος Καραμάνος
Το ΠΑΣΟΚ τώρα εφαρμόζει τον κουκουλονόμο.
Ας δούμε τι έλεγε ως αντιπολίτευση
“Η αύξηση των ποινών για εγκλήματα που διαπράττουν οι κουκουλοφόροι αγγίζει τα όρια του ανυπόφορου αστείου, γιατί το πρόβλημα δεν είναι οι ποινές, αλλά η αδυναμία της Αστυνομίας να αποτρέψει τα σχέδια των κουκουλοφόρων και να τους συλλάβει”
Χ. Καστανίδης, (πρώην Κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ και νυν υπουργός Δικαιοσύνης), 19 Μάρτη 2009.
“Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στη βία των κουκουλοφόρων! […] Όμως, δεν θα κατασταλεί παραβιάζοντας πλήρως την αρχή της αναλογικότητας των ποινικών διατάξεων, ανατρέποντας δηλαδή όλη την ισορροπία του Ποινικού Κώδικα, παίρνοντας αδικήματα που τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης –και μάλιστα μεσαία ποινή φυλάκισης- και μετατρέποντάς τα σε κακουργήματα –και μάλιστα πάνω από μεσαία κακουργήματα- επειδή ο δράστης είναι πιο επικίνδυνος γιατί φοράει κουκούλα”.
Ευάγγελος Βενιζέλος, (νυν υπουργός Άμυνας), 23 Ιουνίου 2009
“Οι ρυθμίσεις αυτές καθαυτές είναι αστείες. Πέραν του ότι δεν στέκουν νομικά, θα πέσουν και αυτομάτως σε αδράνεια διότι πολύ απλά προσκρούουν πρακτικά στην ίδια την κοινή λογική. Αυτό που με ανησυχεί και πρέπει να ανησυχεί όλους τους προοδευτικούς πολίτες είναι η βαθιά συντηρητική και αναχρονιστική στροφή που επιχειρεί με τέτοια μέτρα η κυβέρνηση. Είναι προφανές ότι το ακροατήριο στην προκειμένη περίπτωση είναι οι ψηφοφόροι του ΛΑΟΣ”.
Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, (νυν υπουργός Δημόσιας Τάξης), 22 Μαρτίου 2009
Είσαι νέος; Διαμαρτύρεσαι; Συλλαμβάνεσαι!
Την Τετάρτη 21/10 το βράδυ, ομάδα 30 περίπου αστυνομικών που βρισκόταν στην πλατεία Εξαρχείων συνέλαβε τον γνωστό συγγραφέα Δ.Παπαχρήστο. Ο άλλοτε εκφωνητής του Πολυτεχνείου διαμαρτυρήθηκε όταν η ομάδα των αστυνομικών συνέλαβε δύο νεαρούς μαθητές. Την σύλληψη του Παπαχρήστου προσπάθησαν να καταγράψουν ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Σωτήρης Δαματόπουλος και ο Στέλιος Ελληνιάδης, δημοσιογράφος της “Ελευθεροτυπίας” και παραγωγός του ρ/σ “Κόκκινο”, οπότε συνελήφθη και αυτοί. Το γεγονός συνέβη όταν περίπου 30 αστυνομικοί χωρίς διακριτικά και φορώντας κράνη εισέβαλαν στην καφετέρια “Φλοράλ” για να προσάγουν δύο ανήλικους μαθητές. Στην καφετέρια μόλις είχε ολοκληρωθεί παρουσίαση βιβλίου του Χριστόφορου Κάσδαγλη, στην οποία ομιλητές ήταν ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλέξης Τσίπρας και ο δημοσιογράφος, Σταύρος Θεοδωράκης, οι οποίοι είχαν φύγει νωρίτερα από το χώρο. Στο χώρο είχε παραμείνει πολύς κόσμος από την παρουσίαση και διαμαρτυρήθηκε έντονα, ιδιαίτερα όταν συνειδητοποίησαν ότι οι αστυνομικές δυνάμεις είχαν συλλάβει δύο ανήλικα παιδιά. Η απάντηση των αστυνομικών ήταν να συλλάβει τους δύο μαθητές, τον Δ. Παπαχρήστο και τους δύο δημοσιογράφους, δείχνοντας στην πράξη τι σημαίνει “προστασία του πολίτη”.