ΦΑΚΕΛΟΣ: Οικονομική κρίση

τ.254, 31/10/2008 (σε ένθετο το τ.5 του Δικτύου Κριτικής και Δράσης στην Παιδεία)

Όχι στη μεταρρύθμιση Τζελμίνι! Δεν θα πληρώσουμε εμείς την κρίση σας! του Βαλάντη Στεργίου

Το μήνυμα είναι καθαρό και ακούγεται σε κάθε γωνιά της Ιταλίας. Το στέλνουν στην υπουργό Παιδείας και συνολικά στην κυβέρνηση Μπερλουσκόνι οι φοιτητές, οι καθηγητές πανεπιστημίων, οι υποψήφιοι διδάκτορες, οι ερευνητές, οι δάσκαλοι, οι γονείς και οι μαθητές. Το στέλνουν οι πεντακόσιες χιλιάδες που διαδήλωσαν στη Ρώμη υπό βροχή με τα συνδικάτα βάσης COBAS, CUB και SDL στις 17 Οκτωβρίου. Το στέλνουν όλοι εκείνοι που, εδώ και τρεις εβδομάδες, συμμετέχουν καθημερινά σε μαζικότατες συνελεύσεις που δεν χωράνε στα μεγάλα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων. Το στέλνουν οι καταλήψεις σχολών σε όλες τις πανεπιστημιουπόλεις της χώρας, από το Παλέρμο μέχρι το Τορίνο. Το στέλνουν οι μαζικές διαδηλώσεις που γίνονται κάθε μέρα, ενίοτε και νύχτα, ανά πόλη, χωρίς την άδεια της αστυνομίας, και συγκεντρώνουν μερικές χιλιάδες κόσμου.

Η μεταρρύθμιση Τζελμίνι, που υλοποιείται από το ν.133/08 και από το ν.δ.137/08, διαλύει το δημόσιο πανεπιστήμιο και την ερευνητική δραστηριότητα και οδηγεί το ιταλικό δημοτικό σχολείο στο καθεστώς που ίσχυε είκοσι χρόνια πριν. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: α) Περικοπές στην κρατική χρηματοδότηση των πανεπιστημίων. Οι περικοπές ανέρχονται σε 1.500 εκατομμύρια ευρώ στα προσεχή πέντε χρόνια, β) Μείωση των προσλήψεων προσωπικού στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά ιδρύματα. Στο πλαίσιο των περικοπών των χρηματοδοτήσεων για τα πανεπιστήμια προβλέπεται την τριετία 2009-2011 να προσλαμβάνεται το 20% του συνταξιοδοτούμενου προσωπικού, ενώ μετά το 2012 το ποσοστό θα ανέρχεται στο 50%. γ) Μετατροπή των δημόσιων πανεπιστημίων σε ιδρύματα που θα αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Τα νέα ιδρύματα θα διατηρήσουν την περιουσία του δημόσιου πανεπιστημίου και θα μπορούν να συμμετέχουν σε αυτά φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Οι καθηγητές θα είναι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα ενώ όλο το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό θα υπόκειται σε εργασιακές σχέσεις ιδιωτικού τομέα. δ) Επιστροφή στο καθεστώς του ενός δασκάλου ανά τάξη στα δημοτικά σχολεία, που καταργήθηκε το 1990. Από τότε μέχρι σήμερα στο πεντατάξιο ιταλικό δημοτικό σχολείο συνήθως δίδασκαν 3 δάσκαλοι ανά δύο τάξεις ή 4 δάσκαλοι ανά 3 τάξεις.

Ας σταθούμε όμως σε μερικά στοιχεία που αφορούν το κίνημα:

  1. Το κίνημα φαίνεται ότι κατανοεί τη μεταρρύθμιση της κυβέρνησης σε ένα ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο συνδέοντας: α) Τη διαχείριση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης από την κυβέρνηση με τις περικοπές των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και γενικά τις κοινωνικές παροχές. β) Τις περικοπές θέσεων εργασίας στην εκπαίδευση και την έρευνα με τον περιορισμό της ποιότητας της παρεχόμενης γνώσης, της έρευνας καθώς και του ίδιου του μέλλοντος της νεολαίας. γ) Την οικονομική κρίση με την κρατική καταστολή.
  2. Το φοιτητικό κίνημα είναι αυτοοργανωμένο και αυτοχαρακτηρίζεται ως μη-εκπροσωπήσιμο. Δεν δέχεται την εκπροσώπησή του από επίσημες φοιτητικές συνδικαλιστικές οργανώσεις ούτε από κόμματα.
  3. Γίνεται διευρυμένη χρήση του διαδικτύου ως μέσου άμεσης πληροφόρησης και μεταφοράς ιδεών και εμπειριών του αγώνα. Οι λίστες, μπλογκς και τα φόρουμ που έχουν δημιουργηθεί αυτόν το μήνα είναι πάρα πολλά και ανανεώνονται διαρκώς με φωτογραφίες, κείμενα, βίντεο, συνεντεύξεις.
  4. Το κίνημα προσπαθεί να αναδείξει και να υπερασπιστεί τον μορφωτικό χαρακτήρα τόσο του πανεπιστημίου όσο και του ίδιου του κινήματος. Έτσι, πραγματοποιούνται, ως μορφή κινητοποίησης, μαθήματα σε πλατείες. Πρόκειται για μια πολύ διαδεδομένη πρακτική που γίνεται καθημερινά σε πολλές πόλεις της Ιταλίας, με τη συμμετοχή καθηγητών από το πανεπιστήμιο και συγκεντρώνουν από μερικές εκατοντάδες μέχρι μερικές χιλιάδες κόσμου. Επίσης, είναι χαρακτηριστική η προσπάθεια του κινήματος να επιδράσει στο χώρο της "επίσημης" τέχνης. Με το σύνθημα "ελεύθερη γνώση" οι φοιτητές της Ρώμης αμφισβητούν το λούσο των 15 εκατομμυρίων ευρώ της γιορτής του κινηματογράφου. Μετά την κινητοποίηση, ορισμένοι σκηνοθέτες, ως κίνηση αλληλεγγύης, πρότειναν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε παγκόσμια πρώτη στους χώρους του πανεπιστημίου.
  5. Το κίνημα φαίνεται να μπολιάζεται με νέες ιδέες. Ορισμένα κομμάτια του προσπαθούν να διατυπώσουν γενικότερες απόψεις για την οργάνωση και τη λειτουργία του πανεπιστημίου και της βιομηχανίας της γνώσης στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό. Ανεξάρτητα από το εύρος της απεύθυνσης και το γόνιμο των νέων ιδεών είναι βέβαιο ότι συμβάλλουν στη διάνοιξη οριζόντων.

Το κίνημα βρίσκεται σε εξέλιξη κι αυτή την εβδομάδα υπάρχουν σημαντικά ραντεβού που επιχειρούν να διαμορφώσουν μια δεύτερη κορύφωση. Τα συνδικάτα βάσης COBAS καλούν σε κινητοποίηση τον κόσμο της εκπαίδευσης στις 28 Οκτωβρίου, ημέρα έγκρισης του νομοθετικού διατάγματος 137/08 από τη γερουσία. Ενώ οι επίσημες συνδικαλιστικές οργανώσεις Flc-Cgil, Cisl Scuola, Uil Scuola, οργανώνουν γενική απεργία στην εκπαίδευση για τις 30 Οκτωβρίου. Τέλος, υπάρχει και ένα ακόμα ραντεβού που καλείται από το ίδιο το κίνημα των συνελεύσεων για μια πανεθνική διαδήλωση στη Ρώμη στις 14 Νοέμβρη.

Βαλάντης Στεργίου
υποψήφιος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών