10 Γενάρη. Χιλιάδες στους δρόμους για την δωρεάν δημόσια παιδεία, ενάντια στο καρτέλ ΝΔ – ΠΑΣΟΚ
του Ν.Ταυρή
Σε ολόληρη τη χώρα δεκάδες χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν την αντίθεσή τους στη νεοφιλελεύθερη πολιτική που ακολουθούν από κοινού τα δύο αστικά κόμματα. Η κυβέρνηση Καραμανλή χέρι-χέρι μαζί με το ΠΑΣΟΚ του Γ. παπανδρέου επισπεύδουν τις διαδικασίες για να μπορέσουν να φανούν εντάξει απέναντι στο κεφάλαιο και την αγορά που διατάζουν το τέλος της δημόσιας και δωρεάν παιδείας.
Παρόλες τις μεθοδεύσεις που ακολούθησαν για να αποφύγουν τη λαϊκή αντίδραση και κυρίως να αποφύγουν μια μετωπική σύγκρουση με τα κινήματα της παιδείας, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν να ακουστεί ηχηρά το «όχι» της κοινωνίας προς τα μέτρα που θα νομοθετήσει και συνταγματοποιήσει η Βουλή.
Αρχές Γενάρη και χωρίς να έχουν καλά-καλά ανοίξει τα σχολεία και οι σχολές, σε μια μονοήμερη διαδικασία εξπρές και αποφεύγοντας να συναντηθούν με εκπροσώπους των ομοσπονδιών και πρωτοβουλιών που διαδήλωναν έξω από τη Βουλή, σε μια αρμόδια επιτροπή «συζήτησαν» για την αναθεώρηση του άρθρου 16.
Δυο μέρες πριν, 150 σχολές στις οποίες έγιναν συνελεύσεις των φοιτητών αποφάσισαν καταλήψεις και πολύμορφη δράση μέχρι την ψήφιση των αλλαγών στην ολομέλεια της Βουλής –που κι αυτή θα επισπευστεί.
Δεκάδες συλλαλητήρια και πορείες έγιναν σε πολλές πόλεις της χώρας στις οποίες καταγγέλθηκε ο νεοφιλελευθερισμός και η δικομματική συμπαιγνία.
Είναι ενδεικτικό πως όλες οι σύγκλητοι των ΑΕΙ της χώρας τάχθηκαν ενάντια στην αναθεώρηση, ενώ ακόμα και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι τέτοιες αλλαγές πρέπει να τυγχάνουν ευρείας συναίνεσης.
Η φωνή των δεκάδων χιλιάδων πολιτών που διαδήλωσαν δείχνει πως τέτοια «ευρεία συναίνεση» δεν υπάρχει. Φυσικά, οι αστοί πολιτικοί όταν μιλούν για «συναίνεση» εννοούν τις πλειοψηφίες εντός του κοινοβουλίου και όχι κάτι άλλο, αφού καταλαβαίνουν ότι ο κόσμος όλο και αντιλαμβάνεται το τι σημαίνει νεοφιλελεύθερη πολιτική.
Ο αγώνας συνεχίζεται και δεν θα είναι εύκολος…
Η 10 Γενάρη δεν ήταν –και δεν θα μπορούσε να είναι– η μητέρα όλων των μαχών. Η 10 Γενάρη στέλνει μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις: Τα μαζικά κινήματα δεν ξεδιπλώνονται όποτε τα επικαλείται ένα πρωτοσέλιδο, αλλά έχουν τις δικές τους ανάγκες και τους δικούς τους τρόπους εκδήλωσης και ανάπτυξης.
Στην περίπτωση της 10 Γενάρη είχαμε πολλούς πρωτοσέλιδους τίτλους και πολλές δηλώσεις και ανακοινώσεις από δυνάμεις της αριστεράς, αλλά παράλληλα έγιναν λίγα έως ελάχιστα για να εκδηλωθεί μια μεγάλη πολιτική λαϊκή αντιπαράθεση με τη νεοφιλελευύθερη πολιτική.
Αυτή η διαπίστωση σημαίνει πως ναι μεν κινήθηκαν χιλιάδες άνθρωποι και μάλιστα σε δύσκολες συνθήκες αλλά οι κλίμακες, η ένταση, η πίεση που ασκήθηκε, ήταν δυσανάλογα με τη σημασία και το εύρος της επίθεσης. Αυτό θα το εκτιμήσει και η αντίπαλη πλευρά που θα κάνει τα πάντα για να μειώσει τη σημασία της κινητοποίησης.
Αυτή η διαπίστωση υποχρεώνει όποιον πραγματικά νοιάζεται για την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής να εντείνει την προσπάθεια για να αποκτηθούν μονιμότερα χαρακτηριστικά στην αντίσταση και να αναζητηθούν όροι που να κάνουν αποτελεσματική την πάλη μας.
Το τι πρέπει να γίνει δεν είναι κάτι ασύλληπτο στο επίπεδο της σκέψης και της δράσης. Απαιτεί όμως μια σειρά από ρήξεις με νοοτροπίες, συνήθειες και πρακτικές που εμποδίζουν μια ευρεία ενωτική και αποτελεσματική συνάντηση.
Το κυριότερο συμπέρασμα
Όχι δεν ήταν λίγοι για τα δεδομένα των ημερών όσοι διαδήλωσαν στις 10 Γενάρη. Αρκούσαν για να δημιουργήσουν –όχι εντυπώσεις– αλλά ένα πραγματικό ρεύμα που εκφράζει την κοινωνία, κάτω όμως από ορισμένες προϋποθέσεις: Να ήταν πραγματικά ενωτικό και όχι 3-4 κομμάτια, γεγονός που αποθαρρύνει και δεν συσπειρώνει κι άλλο κόσμο. Να ήταν πραγματικά πιεστικό και ενωμένο σε ένα αίτημα και να έψαχνε να βρει τρόπους εκδήλωσης της αποφασιστικότητας και της ανυποχώρητης διάθεσης. Αυτά τα στοιχεία υπήρχαν πχ στις κινητοποιήσεις του Ιούνη, υπήρχαν και στην απεργία των δασκάλων. Δεν εκδηλώθηκαν στις 10 Γενάρη. Οι λόγοι είναι πολλοί. Ο αντίπαλος προς το παρόν, διάβασε τα δεδομένα, διδάχτηκε και πήγε πιο προσεχτικά, προφυλάχτηκε καλύτερα και προχώρησε ζυγίζοντας αντιδράσεις και διαθέσεις. Είχε δύο όπλα: την κινδυνολογία και τις απειλές για έκτροπα, ίσως και πιέσεις προς διάφορα αριστερά κόμματα –που να πάρθηκαν περισσότερο απ’ ό,τι έπρεπε υπόψη– και φυσικά το όπλο των εκλογών. Με την εκλογολογία έχει κατορθώσει και να εκβιάζει τους πάντες, αλλά και όλων οι προτεραιότητες να είναι στις εκλογικές ανάγκες. Όσο και να μην αρέσει σε διάφορες δυνάμεις της αριστεράς αυτή η υπενθύμιση, η πραγματικότητα την επαληθεύει. Αυτός ήταν ο κύριος λόγος που δεν έγιναν όσα έπρεπε και μπορούσαν να γίνουν με αποτέλεσμα να μην εκφραστεί ένα εννιαίο πανεκπαιδευτικό μέτωπο και να γίνουν λίγες προσπάθειες να πάρει το κίνημα παλλαϊκά χαρακτηριστικά.
Η αναγκαία σύνδεση
Κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος, καμιά μάχη δεν δίνεται χωρίς λόγο ή νόημα. Μέσα από την πάλη αυτή συσσωρεύεται μια αναγκαία πείρα. Ο αγώνας ενάντια στη νεοφιλελεύθερη συνταγματική αναθεώρηση είναι τμήμα του αγώνα ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό. Ο νεοφιλελευθερισμός δεν ανατρέπεται χωρίς να οικοδομηθεί ένα πράγματικό κίνημα, ένα πραγματικό πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο από τις δυνάμεις που πλήττονται από αυτόν. Με την έννοια αυτή, η μάχη που δώσαμε στις 10 Γενάρη ήταν τμήμα αυτής της προσπάθειας που έχει πολλές άλλες πτυχές και μάχες να ξεδιπλώσει. Μέσα από την προσπάθεια αυτή θα αναδειχτούν δυνάμεις που πραγματικά θα συμβάλουν στην οργάνωση του λαού, που πραγματικά θα ενωθούν, που θα τολμήσουν να δώσουν μάχες και θα έχουν και επιτυχίες.
Απουσία αυτού του μετώπου σημαίνει απουσία πραγματικής αριστεράς, ανεξαρτητα από ποσοστά, πόζες και καπρίτσια αστέρων. Ο σεχταρισμός και η περιχαράκωση αποτελούν τη συνταγή της ουσιαστικής ακινησίας. Αυτό που φοβάται ο αστισμός είναι η μαζική εξωκοινοβουλευτική πάλη και τα κινήματα, ο λαϊκός ξεσηκωμός. Κάθε φορά που εμφανίστηκαν τέτοιες προϋποθέσεις, ο αστισμός αναδιπλώθηκε. Αυτό και μόνο δείχνει το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΣΧΗΜΑΤΩΝ
Στις 10 Γενάρη, η πρώτη συζήτηση στη Βουλή για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, βρήκε στους δρόμους δεκάδες χιλιάδες φοιτητές, μαθητές, εκπαιδευτικούς και εργαζόμενους σε όλη την Ελλάδα. Οι περσινές καταλήψεις και κινητοποιήσεις στο χώρο της Παιδείας άφησαν τα σημάδια τους, αφού με το άνοιγμα των σχολών από τις γιορτές, μέσα σε 2 μόνο μέρες πάνω από 140 φοιτητικοί σύλλογοι, πάνω από τους μισούς πανελλαδικά, βρέθηκαν να επιλέγουν και πάλι τη μορφή της κατάληψης ως ένδειξη εναντίωσης τους στη αντιδραστική αυτή αναθεώρηση.
Με δεδομένο μάλιστα, ότι το θέμα της κατάργησης της Δημόσιας και Δωρεάν Παιδείας στη χώρα μας, δεν αποτελεί βάση ενότητας μόνο της εκπαιδευτικής κοινότητας, αλλά του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας, η μάχη που είναι να δοθεί μπορεί να δοθεί με ακόμη μαζικότερους όρους.
Οι όροι ανάπτυξης καταγράφονται καλύτεροι από ποτέ ίσως. Υπάρχουν όμως δύο πολύ κεντρικά στοιχεία χωρίς τα οποία ελάχιστα μπορούμε να καταφέρουμε. Πρώτον, ο σαφής και ξεκάθαρος στόχος μας : να μην αναθεωρηθεί το άρθρο 16 του Συντάγματος. Λαμβάνοντας υπόψη το προνομιακό έδαφος που υπάρχει στο χώρο της Παιδείας, να προσπαθήσουμε τις ρωγμές που υπάρχουν να τις μετασχηματίσουμε σε ένα βαθύ ρήγμα στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ. Δεύτερον, η όσο το δυνατόν ευρύτερη, πλατύτερη ενότητα χωρίς προϋποθέσεις, τερτίπια και αποκλεισμούς πέρα από το «όσοι διαφωνούν με την αναθεώρηση του άρθρου 16 να ενωθούν». Μόνο η συγκέντρωση των μέγιστων δυνάμεων μπορεί να μας κάνει αποτελεσματικότερους στο στόχο μας.
Στις 15 Φλεβάρη ορίστηκε τελικά η ημερομηνία ψήφισης του αναθεωρητέου ή μη του άρθρου 16. Μπορεί να επισπεύδουν τις διαδικασίες τους, αλλά δε θα μας πιάσουν στον ύπνο.
• Το φοιτητικό κίνημα, άσχετα από την εξεταστική, θα είναι εδώ το επόμενο διάστημα και έτοιμο να συνεχίσει τη μάχη, μαζί με όλο το λαό, για να μην αναθεωρηθεί το άρθρο 16.
• Όλοι μαζί μπορούμε να τους σταματήσουμε.
• Συνελεύσεις – καταλήψεις – διαδηλώσεις μέχρι τη νίκη!