11 + 1 σημεία συζήτησης για τη νεολαιίστικη εξέγερση

Απόφαση του Κ.Ο. της ΚΟΕ
22/12/08

1 Η μεγάλη έκρηξη της νεολαίας του Δεκέμβρη 2008 με μια έννοια είναι βγαλμένη από το μέλλον, γιατί περιγράφει χαρακτηριστικά των μελλοντικών κινημάτων και ξεσπασμάτων, δίνει μια ιδέα για τις εξεγέρσεις που θα έρθουν αναπόφευκτα ως απάντηση-αντίδραση στις πολιτικές που ακολουθούνται. Δημιουργήματα της γενικής κρίσης του συστήματος –κι όχι απλά από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης– κουβαλούν αναπόφευκτα, φέρουν τα σημάδια μεγάλων ελλείψεων του παρελθόντος, δηλαδή των μεγάλων υποχωρήσεων του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος. Και βεβαίως, εξαναγκάζουν σε αλλαγές και σε ανατροπές (αντιλήψεων, συνηθειών, ρυθμών κ.λπ.) όσους επιμένουν να ορίζονται σαν αριστεροί, και προπάντων σαν κομμουνιστές.

Για πολλά χρόνια οι διεργασίες που γίνονταν στο επίπεδο του "αντικειμενικού" οδηγούσαν στη συσσώρευση μεγάλων "εκρηκτικών υλών" ειδικά στις νέες γενιές, που δοκίμαζαν πρώτες όλα τα αποτελέσματα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, του αποκλεισμού, του χειρισμού, της γκετοποίησης. Τόσα χρόνια διεργασιών και κατεργασιών προετοίμασαν το έδαφος ώστε να αναπτυχθούν και στο επίπεδο του "υποκειμένου", και ειδικά της νεολαίας, καταστάσεις και αδιέξοδα που υπό ορισμένες συνθήκες παίρνουν το χαρακτήρα κινημάτων, εκρήξεων, εξεγέρσεων. Η παρουσία τέτοιων καταστάσεων στη νεολαία εντοπίζονται από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, και είναι περισσότερο αποτέλεσμα της ειδικής "δουλειάς" που κάνουν οι αναδιαρθρωτικές κινήσεις παρά της συνειδητής παρέμβασης αριστερών και αντισυστημικών δυνάμεων. Αυτή η παρατήρηση είναι αναγκαία, γιατί αν δεν καταδειχτεί η καθυστέρηση της θεωρίας και της πράξης του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος δεν θα μπορέσουν να μελετηθούν σωστά τα μηνύματα που στέλνουν αυτές οι εξεγέρσεις, δεν θα μπορέσουν να βγούν σωστά συμπεράσματα για τις ελλείψεις και τις αντιλήψεις που μπλοκάρουν την Αριστερά, ούτε και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και ανατροπές στην πράξη και στη σκέψη του νέου κομμουνιστικού κινήματος.

2 Η εξέγερση της νεολαίας, η κοινωνική έκρηξη που ζήσαμε τις τελευταίες μέρες, αποτελούν τεράστιο υλικό για τις επόμενες εκρήξεις και για την προετοιμασία των επόμενων εκρήξεων, που δεν θα μείνουν αναγκαστικά στο σημερινό επίπεδο αλλά θα αποκτούν σε μεγαλύτερο βαθμό συνειδητά στοιχεία. Η νέα συνείδηση του κινήματος, το "άυλο" στοιχείο που θα το μετατρέπει σε δύναμη και θα το συγκροτεί, δεν μπορεί να προκύψει αφηρημένα, αλλά μέσα από τις υλικές πραγματικότητες – αλλαγές – αναδιαρθρώσεις – καταστροφές, καθώς και τις άυλες καταστροφές, δηλαδή το ξεπέρασμα παλιών θεωρητικών κατασκευών και δογμάτων που δεν ανταποκρίνονται στις καινούριες συνθήκες.

Οι αλλαγές που γίνονται μέσα στη φωτιά του κινήματος αποτελούν υλικό για εμπλουτισμό της θεωρίας και της πρακτικής μας και έχουν να κάνουν με:

• Την εισβολή στο προσκήνιο μιας νεολαίας που έμοιαζε μέχρι χτες εγκλεισμένη.
• Την "ανακάλυψη" σύγχρονων τρόπων και μορφών πάλης, σύγχρονων μορφών επικοινωνίας και δράσης.
• Τη δημιουργία όρων για μια νέα σχέση των νέων με την οργάνωση και την πολιτική αναφορικά με την εργασία, τη συνοικία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό.
• Το γεγονός ότι με μονιμότητα, κάτω από διαφορετικές συνθήκες και ρυθμούς, αλλά με μαζικότητα και μαχητικότητα, η νεολαία στην Ευρώπη βρίσκεται στους δρόμους.
• Η ανάπτυξη της επικοινωνίας και της επίγνωσης μιας κοινότητας και ταυτότητας της νεολαίας τροφοδοτεί μια διεθνική αλληλεγγύη και νέα δίκτυα επαφής και ανταλλαγής εμπειριών και αγώνων.
• Μέσα από όλα αυτά συντελείται μια γενίκευση της εμπειρίας των νέων που βγήκαν στους δρόμους, και συντελείται η "καταστροφή" διαφόρων θεωριών – οπτικών – ψυχολογιών – πρακτικών για τη νεολαία, τις προσλαμβάνουσές της, τις δυνατότητές της.

3 Για να φθάσουμε στην πρόσφατη εξέγερση συναντήθηκαν και δημιούργησαν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ τρεις παράλληλες διεργασίες: Ο ευαίσθητος κρίκος (η νεολαία υπό όλες τις κατεργασίες), ο αδύναμος κρίκος (η Ελλάδα σαν λαβωμένη οικονομική και πολιτική διάσταση μέσα στην Ευρώπη), και η λειτουργούσα αντίφαση ανάμεσα στο έλλειμμα διακυβέρνησης (κυβέρνηση και δικομματισμός σε κρίση) και στο έλλειμμα ανατροπής-δημιουργίας (ρεαλιστικής θετικής διεξόδου για τη νεολαία, τους εργαζόμενους, το λαό, τη χώρα).

Τουλάχιστον εμείς σαν ΚΟΕ στις εκτιμήσεις μας από το Σεπτέμβριο του 2008 επιμέναμε πως βρισκόμαστε μπροστά σε μεγάλες αναταράξεις και ανακατατάξεις. Το πολιτικό καρτέλ και η αμφισβήτησή του, η οικονομική κρίση και όσα ζήσαμε από το καλοκαίρι και δώθε στο όνομά της, τα αδιέξοδα της νέας γενιάς μέσα στην εκπαίδευση και στους χώρους της επισφαλούς εργασίας, το έλλειμμα της συναίνεσης και η αδυναμία ενσωμάτωσης, το "τέλος" των μεγάλων διακηρύξεων και οραμάτων της αστικής τάξης – όλα αυτά ήταν και είναι το πολιτικό και ιδεολογικό φόντο μπροστά σε μια σίγουρη οικονομική κατάρρευση του συστήματος στην Ελλάδα. Έτσι, το μόνο που δεν πρέπει να φαίνεται παράδοξο και παράξενο –άσχετα αν αιφνιδίασε τους πάντες– είναι το πώς από μια νεολαία υπό απόρριψη και αποκλεισμό περνάμε σε μια εξέγερση της νεολαίας, σε μια νεολαία που βρέθηκε στο προσκήνιο

4 Να σκύψουμε πάνω από τους τρόπους που εκδηλώθηκε το κίνημα και να επισημάνουμε τις βασικές ελλείψεις του. Όχι σαν εξωτερικοί παράγοντες που το ερευνούμε, όχι "κοινωνιολογικά" (άλλωστε πήξαμε στις κοινωνιολογικές αναλύσεις που έπαιρναν τη θέση της πολιτικής αυτό το διάστημα), αλλά για να προσανατολιστούμε ως Κομμουνιστική Αριστερά. Ήταν κίνημα αυθόρμητο, με αρκετή σχέση με "συναισθηματικά" στοιχεία και με την έννοια της ηθικής και του "δίκιου" (έχουμε αναφερθεί πάλι σε αυτά), που όμως έχουν βαθιά πολιτικές αιτίες. Έλλειψη σε πολύ μεγάλο βαθμό διαδικασιών. Χωρίς πολιτική εκπροσώπηση. Έλλειψη σε μεγάλο βαθμό πολιτικών στόχων και αιτημάτων. Κυριαρχία της ανάγκης να εκφραστεί κυρίως η οργή, η αντίθεση με τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων και τους μηχανισμούς που τη στηρίζουν και την αναπαράγουν. Σε απόσταση από την πολιτική με τους κλασικούς όρους, με αρκετό ρομαντισμό αλλά και με μικρή απόσταση από το μηδενισμό. Αυτοί οι τρόποι εμφάνισης και εκδήλωσης του κινήματος οφείλουν να αξιολογηθούν για να γίνει πιο αποτελεσματική η παρέμβαση και ο προσανατολισμός της Αριστεράς της ανατροπής, της κομμουνιστικής κοσμοαντίληψης και πρακτικής.

5 Δεν υπήρξε μετασχηματισμός και κλιμάκωση του κινήματος. Ο μετασχηματισμός και η κλιμάκωση είναι δύο πολιτικοί όροι που, όταν επιτυγχάνονται, προσδίδουν μαζικότητα, αποτελεσματικότητα, καθιστούν το κίνημα έναν επικίνδυνο αντίπαλο για το σύστημα, του δίνουν προοπτική. Η πολιτική υποτάχθηκε στο αυθόρμητο και στην ένταση και έκταση των γεγονότων. Έλειψε εντελώς όταν χρειαζόταν (ιδιαίτερα μετά τις 8/12) και η σκέψη αφέθηκε στην πλημμυρίδα της πρωτοφανέρωτης πράξης. Ο συντονισμός δεν υπήρξε, η ενότητα δεν αναζητήθηκε. Οι κοινωνικοί χώροι δεν ζυμώθηκαν με τους δικούς τους όρους και διαδικασίες, και έτσι δεν δημιούργησαν τη δική τους οργάνωση και πολιτική. Ο μετασχηματισμός αφορά πολιτικούς στόχους και αιτήματα που αλλάζουν συσχετισμούς και στριμώχνουν αντίπαλες πολιτικές, και δευτερευόντως πρόσωπα ή μηχανισμούς. Ο μετασχηματισμός αφορά και μορφές πάλης που τροποποιούν συσχετισμούς (άλλο τράπεζες, άλλο μαγαζιά, άλλο κρατικά κτίρια). Η κλιμάκωση αφορά αυτά ακριβώς τα ζητήματα των πολιτικών στόχων και του εμπλουτισμού του κινήματος, καθώς βέβαια και τις μορφές πάλης που ευνοούν την απόσπαση δυνάμεων από το αστικό μπλοκ και το ρεφορμιστικό μπλοκ (π.χ. ΚΚΕ).

6 Η Αριστερά σήμερα ούτε φαντάζει ούτε είναι ανατρεπτική. Κυριαρχεί ο απολογητισμός, ο σεβασμός στα "ιερά και τα όσια" αυτού του συστήματος, ή ο φόβος να αμφισβητηθούν αυτά. Κυριαρχεί το στιλ και η νοοτροπία των επαγγελματιών της πολιτικής και των πολιτικών. Δεν αξιοποίησε μια ευκαιρία, ούτε χάθηκε όμως η μεγάλη ευκαιρία, που είναι η αντιμετώπιση της κρίσης.

Υπήρξε ατολμία, υπερτίμηση του αντιπάλου και υποτίμηση της δύναμης του κόσμου. Αυτό που ζητούσε επί της ουσίας η πολιτική εξουσία δεν ήταν απλά η καταδίκη των κουκουλοφόρων, ήταν κυρίως η υποταγή, το προσκύνημα στο σύστημα και το επίσημο πολιτικό παιχνίδι στο όνομα της αγοράς, της οικονομίας, της τάξης, της υπευθυνότητας.

Μέσα στην έκρηξη της νεολαίας φάνηκαν ορισμένα πράγματα πιο καθαρά: ο αντιδραστικός, καθεστωτικός ρόλος του ΚΚΕ, που συντάχθηκε με την κυβέρνηση ενάντια στο κίνημα. Μια επιλογή συνειδητή, υπολογισμένη και γι’ αυτό και επιβραβευμένη από όλους τους αντιδραστικούς.

Από την άλλη, ασκήθηκαν και ασκούνται τεράστιες πιέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ και πιο ειδικά στον ΣΥΝ να ξεκόψει από το κίνημα και "να συνετιστεί". Ο βρώμικος πόλεμος και η λασπολογία που γίνεται σε βάρος του, πάει πλάι-πλάι με τις απόπειρες να παραβιαστούν όλα τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες. Αποτελεί μια σοβαρή παρακαταθήκη για την Αριστερά και τα κινήματα του μέλλοντος πως ο ΣΥΡΙΖΑ άντεξε, στάθηκε θετικά μέσα στην εξέγερση, δεν ευθυγραμμίστηκε στη "συναίνεση" που ζήτησε ο Καραμανλής. Αυτός είναι ο λόγος που ο βρώμικος πόλεμος, πρωτοφανής για ένα αριστερό κοινοβουλευτικό σχηματισμό, συνεχίζεται και εντείνεται.

Συνολικά, πάντως, η Αριστερά στο σύνολό της φάνηκε ανέτοιμη για τέτοια μεγάλα γεγονότα, παρόλο που υπάρχει μια διαφορά στη στάση της ελληνικής Αριστεράς αν συγκριθεί με αυτήν της Γαλλίας. Η ελληνική ήταν μέσα ή κοντά στο κίνημα (με την εξαίρεση του ΚΚΕ), και αυτό καταγράφεται στα θετικά. Το πώς όμως θα "χωνευτεί" αυτή η πείρα και τι κατευθύνσεις θα βγουν, είναι ακόμα ζητούμενο για το σύνολο της Αριστεράς.

7 Οπωσδήποτε αυξάνεται η λάμψη και η αίγλη του χώρου γύρω από το "Α", και εννοούμε τον αντιεξουσιαστικό χώρο. Λογικό γεγονός σε ένα περιβάλλον που χρωματίζεται από τη φτώχεια, την αμηχανία και το κενό της Αριστεράς. Πρόκειται όμως περισσότερο για την κυριαρχία μιας ψυχολογίας (που έχει μια σειρά προσδιορισμούς) παρά μιας πολιτικής κατεύθυνσης, προοπτικής κ.λπ. Η έμφαση στην επίθεση, τη σύγκρουση, την καταστροφή, σε συνδυασμό με μια αγωνιστικότητα και τόλμη (δεν μιλάμε για όλες τις περιπτώσεις που εμφανίζονται να έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, ούτε μιλάμε για τις μοναδικές ή τις πιο σημαντικές μορφές αγωνιστικότητας και τόλμης) και χωρίς το βάρος των στοιχείων δέσμευσης, πειθαρχίας, μόνιμης συλλογικότητας κ.λπ., αποτελεί ελκυστικό πρότυπο για ατίθασους, αγανακτισμένους, απεγνωσμένους, καταπιεσμένους, ζωηρούς, ανήσυχους. Σε μια κατάσταση όπου (για πολλούς λόγους) το "δεν σας θέλω – δεν θέλω – αρνιέμαι" ήταν πλειοψηφική κατάσταση σε όσους εξεγέρθηκαν, ήταν φυσικό το "Α" σε όλες τις εκφάνσεις να "κερδίζει" σε σχέση με μια Αριστερά εντός συστήματος ή στα όριά του, αλλά φοβισμένη και τρομαγμένη, όχι τολμηρή και προπάντων με πολλές αμαρτίες από το παρελθόν. Το "Α" προσεγγίζει την ορμή, την αγανάκτηση, το αυθόρμητο και το μηδενισμό γιατί δίνει ορισμένες διεξόξους με:

• Το "εδώ και τώρα δράση / απάντηση" (με ή χωρίς βία). Με έντονα τα σημάδια του "παραβατικού" σε σχέση με το "επαναστατικό" (έχει διαφορά).
• Την εναντίωση σε όλους, σε ό,τι θυμίζει ή δείχνει να είναι μέσα στο σύστημα.
• Την άρνηση της πολιτικής, της τακτικής, της ανάγκης αλλαγής συσχετισμών. Προσφέρει απλοποιημένα σχήματα μέσα από το σχήμα μπάτσος – κράτος – κεφάλαιο.
• Την αντιμετώπιση του κράτους (μπάτσοι κ.λπ.) με τρόπους που στιγμιαία περιέχουν "ενεργή αντίσταση".

Εδώ θα μπορούσαμε να κάνουμε αρκετές ιστορικές αναδρομές, μα δεν είναι της ώρας. Απλά να πούμε ότι έχουμε "ανάλογα" ιστορικά φαινόμενα που υπήρξαν σημάδια ή προπομποί στην κατοπινή εμφάνιση πραγματικά νέων καταστάσεων οργάνωσης και θεωρίας.

8 Το κύριο είναι η πολιτική ηγεμονία μέσα στο μαζικό κίνημα, μέσα στις μάζες. Η αντιπαράθεση με το "Α" δεν έχει να κάνει, για μας, με σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κλειστά συστήματα. Χρειάζεται αντιπαράθεση μέσα σε αυτό που λέμε "ενότητα δράσης", που να αναδεικνύει τους διαφορετικούς τρόπους σκέψης και δράσης, τις διαφορετικές λογικές, πρακτικές και στόχους. Η αντιπαράθεση αφορά:

• Ανατροπή του συσχετισμού δύναμης με μαζικούς όρους ή όχι;
• Προσπάθεια απόσπασης ή χάρισμα δυνάμεων στον αντίπαλο;
• Έμφαση στα μόνιμα και μαζικά κατακτημένα χαρακτηριστικά ή στα στιγμιαία και προσωρινά και φευγαλέα χαρακτηριστικά;
• Υποταγή στο αυθόρμητο και θεοποίησή του, άρα και πολιτική αποδυνάμωση, ή συνειδητή δράση και επεξεργασία πολιτικής γραμμής και τακτικής που ανατρέπει συσχετισμούς;
• Συνολικοποίηση των ζητημάτων ή εμμονή στο αποσπασματικό / "ορατό";
• Επικράτηση του πραγματικού και συναίσθηση πραγματικοτήτων ή του εικονικού και αντιλήψεις απελευθερωμένων μικρόκοσμων;

Αυτή η αντιπαράθεση δεν έγινε από την Αριστερά μέσα στην εξέγερση. Δεν έγινε με την έννοια της πρακτικής υπόδειξης ενός άλλου δρόμου, και από αυτή την άποψη η "ηγεμονία" πάρθηκε από τον "Α" χώρο. Πρέπει να υπάρξει αντιπαράθεση στους στόχους, τα αιτήματα αλλά και τις μορφές πάλης (η ιστορία δεν δείχνει κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα αυτού του χώρου, ούτε στο επίπεδο των μορφών πάλης).

9 Ο πολιτικός κόσμος προσπάθησε να σταθεί ενιαία απέναντι στην κοινωνική έκρηξη. Η κυβέρνηση στριμώχτηκε όσο ποτέ άλλοτε, βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, είδε να κορυφώνεται η κρίση της, αδυνατούσε να πείσει ότι κυβερνά, ακριβώς επειδή έχουν καεί διάφορα χαρτιά που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν τη συναίνεση (κοινωνική χειροτέρευση, αδυναμία έστω και μικρής αλλαγής πολιτικής, εξάντληση επικοινωνιακών τρικ κ.λπ.). Το ΠΑΣΟΚ προσπαθούσε εναγωνίως να δραπετεύσει από την πραγματικότητα (άσχετες τοποθετήσεις, κεράκια κ.λπ.) και έδειχνε καθαρά ότι δεν θέλει καταστάσεις που να δυσκολεύουν ομαλές εναλλαγές και συναινέσεις. Το ΛΑΟΣ εκμεταλλεύτηκε μια συγκυρία ευνοϊκή για τη σχέση του με συγκεκριμένα ακροατήρια και κοινωνικές κατηγορίες, έκανε αντιπολίτευση στο κίνημα αλλά και στην κυβέρνηση. Έπαιξε και παίζει το ρόλο του λαγού σε αντιδημοκρατικές και φασιστικές ρυθμίσεις. Για το ΚΚΕ έχουμε ήδη γράψει, και κυρίως έχουμε δει με τα μάτια μας, αρκετά. Αποκάλυψη μπροστά στον αγωνιζόμενο κόσμο, στη νεολαία, στην Αριστερά αλλά και σε δικό του κόσμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφηκε σαν δύναμη θετική στο κίνημα, μέσα στο κίνημα, και αυτό είναι σημαντικό. Αντιμετώπισε συντονισμένη επίθεση. Έδειξε ελλείψεις και όρια που εντείνονται μπροστά σε κρίσιμες καταστάσεις και σε ένα πανελλαδικό κίνημα με διάρκεια.

Η μιντιακή πολιτική συνεχίστηκε, δηλαδή είχε την ικανότητα να δημιουργεί κλίμα και να διαστρεβλώνει τα γεγονότα, αλλά ταυτόχρονα φάνηκε πιο εύθραυστη απέναντι σε ένα διαρκές πανελλαδικό ξέσπασμα.

10 Οι "αγανακτισμένοι" πολίτες, το "στιβαρό χέρι", οι επικλήσεις για "υπευθυνότητα", είναι προάγγελοι νέας κατασταλτικής υστερίας.

Ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός –αλλά και το παρακράτος– κινητοποιήθηκαν για να αντιμετωπίσουν την εξέγερση. Η ενεργοποίηση των λεγόμενων "αγανακτισμένων" με ανοικτή παρότρυνση της αστυνομίας, με ανοικτή συνεργασία με τις συμμορίες της Χρυσής Αυγής και με την πολιτική κάλυψη του ΛΑΟΣ, έδειξαν ότι στήνεται ένας επικίνδυνος μηχανισμός, που θα παίξει ενεργητικό ρόλο σε κάθε παρόμοια περίπτωση. Οι αδέσποτες σφαίρες (όπως στο Περιστέρι που τραυμάτισαν τον μαθητή) και οι εκκλήσεις του τύπου "να οπλιστούν οι πολίτες για να αντιμετωπίσουν τις λεηλασίες" κ.λπ. είναι αποκαλυπτικές αλλά όχι μοναδικές ενδείξεις αυτής της επικίνδυνης εξέλιξης.

Από την πρώτη στιγμή έγινε λόγος για εφαρμογή ειδικών νόμων έκτακτης ανάγκης, για κατέβασμα στρατού και ειδικών δυνάμεων για την τήρηση της τάξης, για ιδιώνυμο με βάση το ρουχισμό, καθώς και την εισαγωγή ειδικής νομοθεσίας για τις διαδηλώσεις. Η εφαρμογή του τρομονόμου ακόμα και σε ανήλικους, όπως δείχνει το κατηγορητήριο ενάντια σε νέους στη Λάρισα, οι απόπειρες περιστολής βασικών ελευθεριών και δικαιωμάτων, δείχνουν πως ο απώτερος στόχος δεν είναι κάποιος διάλογος, αλλά στην ουσία η καταστολή και το κτύπημα όσων πήραν μέρος στην εξέγερση.

11 Η οικονομική κρίση θα οδηγήσει σε νέες εκρήξεις και εξεγέρσεις. Η κρίση θα οδηγήσει σε κατάρρευση τις πολιτικές διαχείρισης των πολιτικών κομμάτων. Στην ουσία βρισκόμαστε μπροστά σε μια τριπλή κατάρρευση: α) Θα σημειωθεί μια μεγάλη χρεοκοπία επιχειρήσεων στους επόμενους μήνες, που θα έχει σαν αποτέλεσμα μαζικές απολύσεις και ραγδαία αύξηση της ανεργίας. β) Από την ήπια χρεοκοπία θα οδηγηθούμε σε μια συνολική οικονομική χρεοκοπία, όπου το κράτος θα πρέπει να προσφύγει σε νέο μεγάλο δανεισμό με επαχθείς όρους είτε από την ΕΕ είτε από το ΔΝΤ. Η σχετική συζήτηση και αναφορά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δείχνει πραγματικούς κινδύνους και φόβους των αστών. γ) Μπροστά στις συνέπειες της κρίσης σε ολόκληρη την Ευρώπη και με τη διαίρεση της ΕΕ θα υπάρξει μια χρεοκοπία της πολιτικής των κομμάτων όπως τα γνωρίσαμε έως τώρα, και ιδιαίτερα μια αδυναμία να εφαρμόσουν τις διαχειριστικές συνταγές αφού θα τεθούν σε συζήτηση γενικότερες επιλογές (π.χ. ΟΝΕ, σύμφωνο σταθερότητας κ.λπ.). Τα παραπάνω συνδυάζονται εκρηκτικά και αλληλοτροφοδοτούνται με το πολιτικό πρόβλημα της χώρας, την κρίση του δικομματισμού, τις δυσκολίες διακυβέρνησης – διαχείρισης – κοινωνικών συμμαχιών κ.λπ. Δεν είναι τυχαίο το άνοιγμα της συζήτησης για μεγάλους συνασπισμούς, ευρύτερες συναινέσεις και υπουργεία κοινής αποδοχής.

12 Η ΚΟΕ, παίρνοντας ενεργά μέρος στην νεολαιίστικη έκρηξη, έμαθε πολλά και βγαίνει πιο έμπειρη και πιο δυναμωμένη από πολλές απόψεις. Σε γενικές γραμμές:

• Ανταποκρίθηκε μπροστά στη μεγάλη κοινωνική έκρηξη και είχε εκτιμήσεις αλλά και γραμμή που δεν επέτρεψαν να αιφνιδιαστεί ή να πιαστεί "αδιάβαστη" γύρω από τα γεγονότα.
• Προσανατολίστηκε στην άμεση υποστήριξη και πρακτική συμμετοχή στο κίνημα.
• Τα μέλη της είχαν μια αγωνιστική στάση.
• Έπαιξε ρόλο (με συγκεκριμένες παρεμβάσεις και προτάσεις) στον γενικά θετικό προσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ.
• Παρέμβηκε με συγκεκριμένα εργαλεία (υλικά, τοποθετήσεις, συνθήματα κ.λπ.) στον προσανατολισμό ενός δυναμικού.
• Έπαιξε ρόλο σε πανελλαδική κλίμακα και σε πολλές περιπτώσεις καθόρισε εξελίξεις και γεγονότα.
• Αντιπαρατέθηκε με άλλες δυνάμεις και απόψεις. Σήκωσε αρκετό βάρος στην υπεράσπιση του κινήματος με παρεμβάσεις στα ΜΜΕ.
• Έπαιξε ρόλο στη διεθνή αλληλεγγύη.
• Δίπλα στα παραπάνω μπορούμε να επισημάνουμε ελλείψεις που έχουν να κάνουν με το συντονισμό, την έγκαιρη απάντηση σε ζητήματα, την προσπάθεια ενεργητικής παρέμβασης των στελεχών και μελών σε καθορισμένες στιγμές, χώρους, γεγονότα, τις δυσκολίες να παρθούν πρωτοβουλίες που να διευκολύνουν τη θέση και δυνατότητα παρέμβασής μας.
• Με μεγαλύτερη, πλέον, πίστη στις δυνατότητες ανατροπών στην κοινωνία. Με μεγαλύτερη σιγουριά για τη δυνατότητα της ΚΟΕ να δυναμώσει σε βαθμό που να καθορίζει ακόμα περισσότερο τον προσανατολισμό της Αριστεράς αλλά και των κινημάτων:
• Να προσανατολιστούμε στην προετοιμασία των εξεγέρσεων που έρχονται.
• Να πάρουμε μέρος σε όλους τους αγώνες, τις μικρές και μεγάλες αντιστάσεις.
• Να αλλάξουμε τους συσχετισμούς.

Καθοδηγητικό Όργανο της ΚΟΕ, 22/12/08

Τι εκτιμούσαμε 3 μήνες πριν τη νεολαιίστικη έκρηξη

Δημοσιεύουμε εδώ ορισμένα αποσπάσματα από την απόφαση του Καθοδηγητικού Οργάνου της ΚΟΕ (Σεπτέμβρης 2008), πάνω στην οποία στηρίζεται ο προγραμματισμός της για την επόμενη περίοδο. Στη βάση αυτών των εκτιμήσεων αναπτύχθηκε μια πολύπλευρη δραστηριότητα σχετικά με το ζήτημα της ακρίβειας και της κρίσης, και στη βάση αυτών των εκτιμήσεων η ΚΟΕ αποφασιστικά πήρε μέρος στην νεολαιίστικη έκρηξη.

"Βρισκόμαστε μπροστά σε τρεις τουλάχιστον εκλογικές αναμετρήσεις (ευρωεκλογές, βουλευτικές, αυτοδιοικητικές, χωρίς να περιλάβουμε τις εκλογές προέδρου Δημοκρατίας το 2010) – αλλά, προσοχή, βρισκόμαστε και μπροστά τουλάχιστον σε κοινωνικές διεργασίες που μπορούν να καταλήξουν σε κοινωνικές εξεγέρσεις με απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες.

Ας φανταστούμε το τι μπορεί να συμβεί ξεδιπλώνοντας σε μεγάλη κλίμακα την περίπτωση της Λευκίμης. Ας φανταστούμε τι μπορεί να συμβεί σήμερα αν έχουμε μια επανάληψη Τεμπονέρα ή ΕΑΣ. Η κατάσταση θα ξεφύγει. Το "μέτωπο" της κοινωνικής δυσφορίας και δυσαρέσκειας θα ’ναι τόσο πλατύ και τόσο απρόβλεπτο που θα γίνει ο φόβος –αν όχι επαναστατική κρίση– του πολιτικού συστήματος.

Και βέβαια σε όλα αυτά πρέπει να συνυπολογίζεται η βεβαρημένη πολεμική ατμόσφαιρα στην ευρύτερη περιοχή μας (τρίγωνο Βερμούδων) Καύκασος – Μέση Ανατολή – Βαλκάνια.

Η ΚΟΕ θα προετοιμαστεί μπροστά στη νέα εποχή, μπροστά σε ένα σύνθετο πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό κοινωνικά τρύπιο και αναχρονιστικό, έντονα όμως εξεγερσιακό στο βάθος του χρόνου; Θα προετοιμαστεί προετοιμάζοντας, δουλεύοντας γι’ αυτές τις εξεγέρσεις, ή θα αρκεστεί να μαζέψει αυτό που της αναλογεί στο βαθμό που υπάρξουν κινήματα και αυξηθεί η αγωνιστικότητα και η συλλογικοποίηση-οργάνωση του κόσμου; Είναι μια καλή ευκαιρία για την πολιτικοποίηση – επαναστατικοποίηση – ανάπτυξη της ΚΟΕ.

Είναι η εποχή των πρωτοβουλιών-παρεμβάσεων με μαζική απεύθυνση μέσα στο κοινωνικό πεδίο. Η Αριστερά οφείλει να αποδείξει την πραγματική της ταυτότητα για να ’ναι Αριστερά. Οφείλει η πράξη της να αποδεικνύει τον αντικαπιταλισμό της στα ταξικά θέματα, να αποδεικνύει τον αντιιμπεριαλισμό της στην εμπλοκή των προσπαθειών της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης σε κάθε πλευρά του πλανήτη και στον εθνικό της χώρο.

Η επιστροφή της πολιτικής είναι στην ημερήσια διάταξη, αλλά σήμερα πρέπει να ξανατοποθετηθούμε στο ποια είναι η αριστερή πολιτική στις μέρες μας. Κινήματα – εξεγέρσεις – αντιεξουσία – ηγεμονία. Αυτό το τετράπτυχο οφείλει να απασχολήσει τη θεωρία και την πράξη της Αριστεράς σήμερα, ή τουλάχιστον της Κομμουνιστικής Αριστεράς.

Έτσι κι αλλιώς, τίποτα δεν είναι δεδομένο. Το πού θα βγάλει δεν είναι καθόλου σίγουρο, το μέχρι σε ποιο βαθμό, επίσης. Αλλά αυτό (οργάνωση και ενότητα λαού, κινήματα – αντιστάσεις – εξεγέρσεις) αποτελεί μια πραγματική τομή και πρόκληση, αποτελεί τον ουσιαστικό φόβο των πλουσίων και των ελίτ και των πολιτικών τους εκπροσώπων. Αυτό αποτελεί και προϋπόθεση τουλάχιστον για τον περιορισμό τους."

Σεπτέμβρης 2008