Προϋπολογισμός 2008
Περισσότερη κλοπή, φτώχεια και εξαπάτηση υπόσχεται η κυβέρνηση
Η κυβέρνηση Καραμανλή πέτυχε κάτι εξαιρετικά δύσκολο: να συντάξει έναν προϋπολογισμό ακόμη πιο αντιλαϊκό και ταξικό, πολύ πιο φορομπηχτικό, σε σχέση με αυτόν του 2007. Έχουμε βέβαια συνηθίσει στο σχήμα «κάθε χρόνο και χειρότερα», έχουμε συνηθίσει στην απαρέγκλιτη εφαρμογή των συνταγών του νεοφιλελευθερισμού και της ΕΕ, αλλά πλέον έχουμε φτάσει σε ακραίες καταστάσεις. Έτσι το κύριο συμπέρασμα από την ανάγνωση του προϋπολογισμού είναι ότι πολύ δύσκολα θα υλοποιηθεί. Γιατί μπορεί και πρέπει να υπάρξει αντίσταση, αλλά και γιατί οι αντοχές των λαϊκών στρωμάτων να πληρώσουν κι άλλο βρίσκονται στο όριο της εξάντλησης.
Προκλητική κλοπή
Μόνο ο λαός πληρώνει. Το κεφάλαιο απαλλάσσεται από φόρους και από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, παρότι η κερδοφορία του εκτοξεύεται και γίνεται η μεγαλύτερη στην Ευρώπη. Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι μέσα σ’ ένα χρόνο θα πληρωθούν 6 δισ. ευρώ επιπλέον φόροι, και ότι το συντριπτικό ποσοστό απ’ αυτούς (5,7 δισ. ευρώ) θα πέσει πάνω στα λαϊκά στρώματα; Κι αυτό σαν συνέχεια μιας πολιτικής χρόνων, όπως δείχνει ο πίνακας 1. Είναι προκλητικό να μην υπάρχει ούτε ένα μέτρο σε βάρος του κεφαλαίου, ούτε καν νύξη για φορολόγηση των μερισμάτων από τις μετοχές –η μοναδική χώρα στην ΟΝΕ που δεν συμβαίνει αυτό. Παράλληλα, διατηρείται η σχέση άμεσων και έμμεσων φόρων, με τους έμμεσους (που είναι οι πιο άδικοι μια και αφορούν εξίσου φτωχούς και πλούσιους) να αποτελούν το 60% του συνόλου και τους άμεσους το 40% – ακριβώς η αντίστροφη αναλογία από αυτή που υπάρχει στην ΕΕ. Την ίδια στιγμή οι μηχανισμοί απ’ όπου το μεγάλο κεφάλαιο «ρουφά» τον κόπο του λαού καλά κρατούν: η χρεομηχανή (βλ. πίνακα 3), οι επιχορηγήσεις και τα κίνητρα στις επιχειρήσεις. Το ίδιο και οι εξοπλισμοί με τις μεγάλες μίζες, που επιπλέον δεν ελέγχονται ούτε καν από τη Βουλή καθώς περιλαμβάνονται στα μυστικά κονδύλια. Η κατάσταση θα γίνει ακόμη πιο προκλητική με την αναθεώρηση του ΑΕΠ, που θα εγκριθεί από την ΕΕ στα μέσα Οκτώβρη, οπότε θα προκύψει η ανάγκη για νέους φόρους.
Φτώχεια και εξαπάτηση
Ό,τι προβλήθηκε σαν ελάφρυνση προεκλογικά, αποδεικνύεται το ακριβώς αντίθετο. Προεκλογικά καταργήθηκε ο φόρος κληρονομιάς στα ακίνητα (με οφελημένο το μεγάλο κεφάλαιο) και μετεκλογικά θεσμοθετείται ο φόρος κατοχής των ακινήτων, που όμως είναι υπερδιπλάσιος από αυτόν που καταργήθηκε (και πληρώνεται από το λαό). Αντί για επίδομα θέρμανσης, μπαίνουν νέοι φόροι στα καύσιμα. Οι κοινωνικές δαπάνες και οι μισθοί παραμένουν καθηλωμένα στα γνωστά απαράδεκτα επίπεδα, όπως δείχνει ο πίνακας 2. Με δεδομένη την αναθεώρηση του ΑΕΠ, θα γίνει ακόμη πιο μικρό και άδικο το ποσοστό του ΑΕΠ που πηγαίνει για τις κοινωνικές ανάγκες. Έτσι ούτε προσλήψεις θα υπάρξουν ούτε οι συμβασιούχοι θα μονιμοποιηθούν, ενώ η ιδιωτικοποίηση θα πρυτανεύει στην Παιδεία και την Υγεία.
Το κράτος συνεχίζει να μην καλύπτει ούτε για το 2008 το σύνολο των εισφορών που οφείλει στο ΙΚΑ, ενώ τίποτα δεν προβλέπεται για τις συσσωρευμένες εισφορές των προηγούμενων χρόνων. Το μόνο κονδύλι που κάπως αυξάνεται είναι οι κρατικές εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία – χρωστούμενα από παλιά, που δίνονται με το σταγονόμετρο, μόνο και μόνο για να μην καταρρεύσει το σύστημα. Γι’ αυτό άλλωστε και ο Καραμανλής καίγεται ν’ ανοίξει το ασφαλιστικό, να αυξήσει τις εισφορές των εργαζομένων και τα όρια συνταξιοδότησης. Παράλληλα, συνεχίζεται η μη καταβολή από το κράτος των πόρων που οφείλει στην τοπική αυτοδιοίκηση (περίπου 10 δισ. ευρώ).
Η υποχρηματοδότηση των κοινωνικών τομέων είναι προφανές ότι φέρνει ακόμη μεγαλύτερη φτώχεια. Οι επίσημοι αριθμοί την προσδιορίζουν σε 2,1 εκατ. ανθρώπους. Όμως η πραγματικότητα είναι πολύ χειρότερη, καθώς, για παράδειγμα, μια τετραμελής οικογένεια με εισόδημα χιλίων ευρώ το μήνα δεν καταγράφεται στους φτωχούς. Η νέα γενιά που τα φέρνει βόλτα με 400 ευρώ το μήνα, καθώς ζει μαζί με την οικογένειά της, δεν καταγράφεται στους φτωχούς. Τι προβλέπει γι’ αυτό τον κόσμο ο προϋπολογισμός; Τι προβλέπει για τους συνταξιούχους του ΟΓΑ με τα 300 ευρώ και του ΙΚΑ με τα 550 ευρώ; Ένα ακόμη χειρότερο 2008. Ως πότε;
Να εκφραστεί η οργή του λαού
Είναι αναγκαίο, είναι ώριμο, είναι εφικτό. Για να γίνει αυτό χρειάζονται δύο πράγματα. Πρώτον, πλατιά δουλειά αποκάλυψης μέσα στο λαό της κλοπής και της εξαπάτησης. Να ξεσκεπαστεί η μεγάλη προπαγάνδα της κυβέρνησης, με την ευημερία των αριθμών και τη δήθεν κοινωνική ευαισθησία. Κανείς να μην μείνει μόνος του, παρέα με τη φτώχεια του και την απόγνωσή του – ενίοτε οδηγός σε αποπροσανατολιστικά κανάλια. Δεύτερον, να κινητοποιηθεί ο συνδικαλισμός βάσης, να συγκροτηθούν πλατιά σχήματα και επιτροπές στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές, που να οργανώσουν μια λαϊκή παν-κινητοποίηση. Παράλληλα να πιεστεί η συνδικαλιστική γραφειοκρατία αλλά και οι διαχωριστικές λογικές: ενωτικά και μόνο ενωτικά, από τα κάτω και μόνο από τα κάτω μπορεί να απαντηθεί η προκλητική νεοφιλελεύθερη επίθεση.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΦΑΙΜΑΞΗ (ποσά σε εκατ. ευρώ) |
|||||||
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
ΔΙΑΦΟΡΑ 2008-2005 |
ΔΙΑΦΟΡΑ 2008-2007 |
ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ (κατά βάση) |
Φορολογικά έσοδα Προϋπολογισμού |
42 093 |
44 991 |
48 605 |
54 575 |
12 482 |
5 970 |
|
ΕΞ ΑΥΤΩΝ: |
|
|
|
|
|
|
|
Άμεσοι φόροι πολιτών (φυσικών προσώπων) |
8 292 |
9 275 |
10 235 |
10 935 |
2 643 |
700 |
λαός |
Άμεσοι φόροι εταιρειών (νομικών προσώπων) |
4 730 |
4 438 |
4 599 |
4 885 |
155 |
286 |
κεφάλαιο |
Φόροι ακίνητης περιουσίας (κληρονομίας και κατοχής) |
548 |
464 |
465 |
1 010 |
462 |
545 |
λαός |
Έμμεσοι φόροι – ΦΠΑ |
14 131 |
15 825 |
17 675 |
20 050 |
5 919 |
2 375 |
λαός |
Έμμεσοι φόροι – συναλλαγών |
1 686 |
1 867 |
2 090 |
2 010 |
324 |
-80 |
λαός+κεφάλαιο |
Έμμεσοι φόροι – κατανάλωσης |
7 077 |
7 469 |
8 017 |
9 579 |
2 502 |
1 562 |
λαός |
ΠΙΝΑΚΑΣ 2: ΚΑΘΗΛΩΜΕΝΕΣ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ |
|||||
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
|
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
ΑΕΠ (τρεχουσες τιμές) |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
181 088 |
194 902 |
209 268 |
223 917 |
Μισθοί και συντάξεις (τακτ. προϋπολ.) |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
18 347 |
19 503 |
20 776 |
22 694 |
ποσοστό του ΑΕΠ |
10.13% |
10.01% |
9.93% |
10.14% |
|
Εκπαίδευση (Δαπάνες τακτ. προϋπολ. + ΠΔΕ υπ. Παιδείας) |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
6 303 |
6 616 |
7 142 |
7 656 |
ποσοστό του ΑΕΠ |
3.48% |
3.39% |
3.41% |
3.42% |
|
Ασφάλιση και Περίθαλψη |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
8 415 |
8 705 |
9 990 |
11 103 |
ποσοστό του ΑΕΠ |
4.65% |
4.47% |
4.77% |
4.96% |
|
Περίθαλψη (Δαπάνες τακτ. προϋπολ.) |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
978 |
1 043 |
1 154 |
1 206 |
ποσοστό του ΑΕΠ |
0.54% |
0.54% |
0.55% |
0.54% |
|
Επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων (Δαπάνες τακτ. προϋπολ.) |
ποσά σε εκατ. ευρώ |
7 437 |
7 661 |
8 836 |
9 897 |
ποσοστό του ΑΕΠ |
4.11% |
3.93% |
4.22% |
4.42% |
ΠΙΝΑΚΑΣ 3: ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ – ΧΡΕΟΜΗΧΑΝΗ |
||||
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ |
2005 |
2006 |
2007 |
2008 |
Ετήσιοι τόκοι δημόσιου χρέους |
9 774 |
9 589 |
9 750 |
10 500 |
Χρεολύσια δημόσιου χρέους |
21 752 |
16 954 |
23 542 |
26 211 |
Τοκοχρεολύσια δημόσιου χρέους |
31 526 |
26 543 |
33 292 |
36 711 |
Δημόσιο χρέος |
194 666 |
204 018 |
213 330 |
221 547 |
Φορολογικά έσοδα τακτ. προϋπολογισμού |
42 093 |
44 991 |
48 605 |
54 575 |
Τόκοι ως ποσοστό φορολογικών εσόδων |
23.22% |
21.31% |
20.06% |
19.24% |
Τόκοι και χρεολύσια ως ποσοστό φορολογικών Εσόδων |
74.90% |
59.00% |
68.50% |
67.27% |
Διευκρινήσεις: 1) τα χρεολύσια δεν πληρώνονται, απλώς ανανεώνονται με νέα δάνεια. Γι’ αυτό μιλάμε για χρεομηχανή. 2) Το επιτελείο Αλογοσκούφη σκαρφίστηκε ένα κόλπο, που το πληρώνουμε αλλά δεν φαίνεται. Αύξησε τον χρόνο αποπληρωμής των δανείων ώστε κάθε χρόνο να πληρώνει μεν το κράτος πιο μικρά ποσά για την εξυπηρέτηση των δανείων αλλά, επειδή πληρώνουμε περισσότερα χρόνια, τελικά το δημόσιο πληρώνει μεγαλύτερο ποσό. Μέχρι πέρσι ο δανεισμός επεκτεινόταν μέχρι το 2037, για τριάντα χρόνια. Το 2008 θα επεκταθεί μέχρι το 2040, ενώ ένα μικρό μέρος έχει ήδη φθάσει το 2057. Να, ακόμη πιο απτά, γιατί μιλάμε για χρεομηχανή. 3) Όταν ξεκινούσε η διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων, το 1994, το δημόσιο χρέος ήταν περίπου (ως ποσοστό του ΑΕΠ) το ίδιο περίπου με σήμερα. Άρα σε απόλυτους αριθμούς έχει πολλαπλασιαστεί. Αυτό σημαίνει ότι το ξεπούλημα του δημόσιου τομέα χρησιμοποιήθηκε για να «ταϊστεί» η αδηφάγος χρεομηχανή και για προωθηθεί η πολιτική παροχών προς το μεγάλο κεφάλαιο, οι φοροαπαλλαγές, η εισφοροδιαφυγή κλπ. Διπλά κερδισμένος ο μεγαλοαστισμός. 4) Το δημόσιο χρέος είναι κυρίως σε ομόλογα και αυτά βρίσκονται στα χέρια ελλήνων μεγαλοαστών και του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου. Από εκεί προκύπτουν τεράστια και εντελώς άκοπα κέρδη για την κοινωνική ελίτ. 5) Η χώρα και ο λαός είναι πραγματικά αλυσοδεμένοι από το χρέος. Ως πότε θα πληρώνουμε τριπλά και πενταπλά την αξία των δανείων, που ορισμένα έρχονται από το 1825; Το αίτημα της ριζικής αναδιαπραγμάτευσης και διαγραφής του χρέους είναι και δίκαιο και εύλογο – πρέπει και να προβληθεί, παρά τη μήνι που θα επιφέρει από την κεφαλαιοκρατία.