Ο Αντόνιο Γκράμσι είναι ένας από τους σημαντικότερους κομμουνιστές που ανέδειξε το διεθνές επαναστατικό κύμα που εγκαινίασε η Οκτωβριανή Επανάσταση. Η σύλληψή του μόλις το 1926 από το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι και ο θάνατός του, έντεκα χρόνια αργότερα, στέρησε όχι μόνο το ιταλικό αλλά και το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα από μια ξεχωριστή φυσιογνωμία. Επαναστάτης κομμουνιστής, ηγέτης του προλεταριακού κινήματος στην Ιταλία, σημαντικός στοχαστής ακόμη και μέσα στη φυλακή, ο Αντόνιο Γκράμσι άφησε στη σύντομη ζωή του ένα έργο, πρακτικό και διανοητικό, που φωτίζει και σήμερα ακόμη πολλές πλευρές του σύγχρονου επαναστατικού μαρξισμού.Οι νέοι άνθρωποι που θέλουν να αγωνιστούν για έναν καλύτερο και αναγκαίο άλλο (καινούριο) κόσμο οφείλουν να ακονίσουν τα πολιτικά και ιδεολογικά τους όπλα και εργαλεία. Οφείλουν να κατακτήσουν την πολιτική επιστήμη, οφείλουν να σκέφτονται και να δρουν συνειδητά και όχι τυφλά. Το έργο και η ζωή του Αντόνιο Γκράμσι έχει πολλά να δώσει σε όποιον θελήσει να αναμετρηθεί με τα σύγχρονα προβλήματα. Η ιδιομορφία του έργου του είναι ότι θεμελιώθηκε και στην άνοδο αλλά και στην υποχώρηση του επαναστατικού κινήματος στη Δύση. Τόσο σαν ηγέτης του ΚΚ Ιταλίας όσο και σαν πολιτικός κρατούμενος του φασισμού, αναμετρήθηκε θεωρητικά και άμεσα πραχτικά με αυτά τα ζητήματα. Αυτός είναι ο λόγος που η επαφή με το έργο του ανοίγει δημιουργικές διεργασίες, ιδιαίτερα όταν το κίνητρο είναι η σύνδεση της θεωρίας με την πράξη, η προώθηση μιας πολιτικής απαλλαγμένης από τον κυνισμό και τη διπλότητα. Ο Γκράμσι επέμενε να μην πιθηκίζουμε αντιγράφοντας την αστική πολιτική και επέμενε στο πλατύ και βαθύ μορφωτικό-ηθικό φορτίο του απελευρωτικού κινήματος. Ο Γκράμσι έγραφε και αφιέρωσε τη ζωή του στους «κυβερνώμενους», και στην κατεξοχήν υποτελή –στον καπιταλισμό– τάξη, την εργατική τάξη, για να ανοίξει δρόμους στην πλήρη κατάργηση της διάκρισης κυβερνώντων/κυβερνώμενων. Έτσι, το σύντομο αφιέρωμα που ακολουθεί στην επέτειο των 70 χρόνων από το θάνατό του δεν είναι μια ματιά στο παρελθόν, αλλά σχετίζεται με τη σύγχρονη ανάγκη αναζωογόνησης της αριστερής και μαρξιστικής σκέψης, σε άμεσο συνδυασμό με τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Ελπίζουμε και ευχόμαστε να γίνει πιο γνωστό το έργο αυτού του μεγάλου επαναστάτη, κομμουνιστή και ανθρώπου και το αφιέρωμα αυτό να συμβάλει έστω και λίγο στην κατεύθυνση αυτή.
«Αποδοκιμάζει κανείς το παρελθόν για να μην αντιμετωπίσει το καθήκον του παρόντος» Η επικαιρότητα του Αντόνιο Γκράμσι Συνομιλώντας με τον Λουκά Αξελό Ο Λουκάς Αξελός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Αποφοίτησε από την Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου θεσσαλονίκης και είναι διδάκτωρ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με τα γράμματα […]
Continue ReadingΤα έργα του Αντόνιο Γκράμσι που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα 1: Φραντσέσκο Τομμαζίνι «Διεθνής πολιτική και ευρωπαϊκή πολιτική», Περιοδικό «Νουόβα Αντολοτζία», 16 Μάη 1927, σημείωση του συντάκτη Βιβλία του Α. Γκράμσι στα ελληνικά 1. Οι Διανοούμενοι, εισαγωγή Λουτσιάνο Γκρούπι (μτφρ. εισαγωγής Μπάμπης Λυκούδης), εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια Θ. Χ. Παπαδόπουλος, εκδ. «Στοχαστής», σελ. 200, […]
Continue ReadingΈνα ανέκδοτο στα ελληνικά (κείμενο του Γκράμσι) Η έννοια της μεγάλης δύναμης του Αντόνιο Γκράμσι Δημοσιεύουμε ένα όχι γνωστό κείμενο στην Eλλάδα, που περιλαμβάνεται στο έργο «Για τον Mακιαβέλη, την πολιτική και το σύγχρονο κράτος». H μετάφραση έγινε από την Άβα Mπουλούμπαση από το ιταλικό βιβλίο “Note sul Machiavelli sulla politica e sullo stato moderno” […]
Continue Reading