Συνέντευξη με τον Περικλή Κοροβέση, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ
Σαφής, μεστός και συγκεκριμένος ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Περικλής Κοροβέσης, μιλά στην “Αριστερά!” για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, για τον ρόλο των συνιστωσών, για τις ευθύνες του ΣΥΝ (για την ακρίβεια, των “δύο” ΣΥΝ) όσον αφορά στις πολιτικές εκτιμήσεις προ και μετά των ευρωεκλογών και για την ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στον κόσμο του. Μιλά για ενιαίο πολιτικό πρόγραμμα και διατήρηση της φυσιογνωμίας των συνιστωσών ώσπου οι ίδιες αποφασίσουν πως “η ιστορική τους αποστολή τελείωσε” και θέτει το ερώτημα “μήπως η Ανανεωτική Πτέρυγα δηλώνει συμβολική αποχώρηση από το ΣΥΡΙΖΑ;”.
Πρόσφατα εκφραστήκατε θετικά για την εφημερίδα μας, και σας ευχαριστούμε γι’ αυτό. Προσπαθούμε να την κάνουμε ένα βήμα διαλόγου και επαφής ανάμεσα στην κοινωνική και πολιτική Αριστερά.
Κατά καιρούς, έχετε εκφράσει ιδέες και προτάσεις που εντυπωσιάζουν για το θάρρος ή τη ριζοσπαστικότητά τους, αν και κρίνονται συνήθως μη ώριμες για υλοποίηση. Πρόσφατα ξέσπασε μια κρίση στο ΣΥΡΙΖΑ. Μπορείτε να μας την εξηγήσετε και να εντοπίσετε τις κύριες αιτίες της;
Έχω παρακολουθήσει το ξεκίνημα του μαοϊκού κινήματος από την εποχή της “Αναγέννησης”. Υποθέτω πως τα πιο πολλά μέλη της ΚΟΕ θα θεωρούν αυτή την περίοδο σαν κάτι το απόμακρο. Στη διάρκεια της χούντας, είχα τη δυνατότητα να συνεργαστώ, στο Παρίσι, με συντρόφους σας της δικής μου γενιάς, στα πλαίσια του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, και είχα εντυπωσιαστεί από την τιμιότητά τους και το αγωνιστικό τους ήθος. Ποτέ δεν παραβίασαν καμία συμφωνία και είχαν δείξει απερίγραπτη ανοχή όχι μονάχα σε απόψεις που διαφωνούσαν, αλλά ακόμα και σε παράλογες απόψεις. Θυμάμαι τον Γιώργο Προβελέγγιο, με τι μαεστρία χειριζόταν τα πολιτικά προβλήματα και, σχεδόν κατά κανόνα, πετύχαινε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Σαν φοιτητές, λειτουργούσαμε με ανοιχτές γενικές συνελεύσεις και υπήρχαν όλες οι δυνατές τάσεις. Η θετική μου γνώμη για σας δεν είναι τωρινή, αλλά έχει βαθιές ρίζες. Η διαφωνία δεν εμποδίζει την εκτίμηση, όταν βλέπεις άξιους συντρόφους να παλεύουν για τα ίδια πράγματα προς την ίδια κατεύθυνση. Το σωστό ίσως να μην το έχουμε βρει ακόμα, αλλά όσο πιο πολλά λάθη αποφεύγουμε πλησιάζουμε στο σχετικά σωστό.
Εγώ ο ίδιος θα χαρακτήριζα τις απόψεις μου ούτε ριζοσπαστικές ούτε θαρραλέες. Απλά λέω τα πράγματα με τη μεγαλύτερη σαφήνεια που μπορώ, κάθε φορά που με πνίγει το δίκιο, χωρίς να εξετάζω ποτέ αν πρέπει να ειπωθεί κάτι ή να μην ειπωθεί. Τα πολιτικά προβλήματα δεν λύνονται στα άδυτα κάποιου ιερατείου, αλλά έξω, στον ανοιχτό αέρα. Και, φυσικά, έχω συνείδηση πως οι απόψεις μου είναι μειοψηφικές. Εντούτοις, έχουν απήχηση σε κάποιον κόσμο που είναι έξω από μας και εκτός των τειχών. Εντός των τειχών δεν συμβαίνει το ίδιο πράγμα.
Η κρίση δεν είναι του ΣΥΡΙΖΑ αλλά του ΣΥΝ. Μεταφέρθηκε σε μας σαν μεταδοτικός ιός. Όλες οι συνιστώσες, όταν δέχτηκαν το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, είχαν μια πολιτική άποψη που ίσχυε για όλα τα μέλη τους. Μπήκαν, δηλαδή, στο “συνεταιρισμό” με γνήσια χαρτονομίσματα. Ο ΣΥΝ μπήκε με πλαστό χαρτονόμισμα. Από τη μια, περνάει, από την άλλη, δεν περνάει. Ο ΣΥΝ έχει δύο ηγεσίες. Στην ουσία, είναι δύο συστεγαζόμενα κόμματα, και δεν ξέρω κατά πόσο είναι και συνεργαζόμενα. Η μια ηγεσία θέλει το ΣΥΡΙΖΑ, η άλλη δεν τον θέλει ή τον θέλει με το υποτιμητικό λογότυπο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό σημαίνει ο ΣΥΝ αρχηγός και ο ΣΥΡΙΖΑ οπαδός. Και είναι αυτό που μπλοκάρει το ΣΥΡΙΖΑ και τον παραλύει. Έχω σταθεί κριτικός τόσο στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ όσο και στην ΚΟ και, φυσικά, και στον εαυτό μου, γιατί αφήσαμε μια τέτοια κατάσταση και τελματώσαμε τη μοναδική ελπίδα για την ενότητα της Αριστεράς, σίγουρα το πιο σοβαρό εγχείρημα από τη μεταπολίτευση και μετά. Το πρόβλημα αυτό θα μπορέσει να ξεπεραστεί, αν και η άλλη ηγεσία του ΣΥΝ μπει στο ΣΥΡΙΖΑ και τα πολιτικά τους προβλήματα μεταφερθούν σε ένα άλλο πλαίσιο. Αλλά αυτό προϋποθέτει πως η Ανανεωτική Πτέρυγα θα μετατραπεί από αντισυριζική (γραμμή Κύρκου) σε φιλοσυριζική.
Πώς εκτιμάτε τη στάση ο Αλέκου Αλαβάνου, συνολικά, και μετά τις εκλογές; Μια παραίτησή του τι θα σήμαινε για το εγχείρημά μας; Γιατί δηλώσατε τότε ότι ίσως να παραιτιόσαστε κι εσείς;
Η ιδέα της παραίτησής μου από το βουλευτικό αξίωμα υπήρχε από την πρώτη μέρα που εκλέχτηκα και είχε διατυπωθεί δημόσια. Αναλάμβανα μια δουλειά που δεν ήξερα, και δεν ήταν σίγουρο πως θα τα καταφέρω. Σήμερα έχουμε την έξωθεν καλή μαρτυρία πως κάνουμε σαν πολιτικό γραφείο τη δουλειά μας καλά. Η ιδέα αυτή επανενεργοποιήθηκε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε “Ιανός”, και δεν ήξερα ποιο ΣΥΡΙΖΑ αντιπροσωπεύω. Έδωσα μια παράταση μέχρι τον Οκτώβρη, όπου ελπίζω πως όλα θα πάνε καλά, αν δουλέψουμε όλοι μαζί για να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ μια ενιαία πολιτική έκφραση, όπως π.χ. τα 15 σημεία, μέλη και όργανα, χωρίς οι συνιστώσες να χάσουν το ρόλο τους. Κάποτε στο μέλλον ίσως το χάσουν, αλλά αυτό είναι δικό τους πρόβλημα και, όταν οι ίδιες αποφασίσουν πως η ιστορική τους αποστολή τέλειωσε και αρχίσουν να δίνουν τη μάχη, χωρίς να χάσουν τις ιδέες τους, από ένα άλλο ανώτερο επίπεδο. Αλλά δεν υπάρχει προφήτης για να μας πει πότε θα γίνει αυτό.
Η “παραίτηση” του Αλαβάνου ήταν αριστερός βοναπαρτισμός, που μετέφερε το κέντρο βάρους των αποφάσεων από την Κουμουνδούρου στη Βαλτετσίου. Αυτό είναι θετικό για το ΣΥΡΙΖΑ. Αν ο Αλαβάνος είχε παραιτηθεί, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ θα έμπαινε σε μεγάλη δοκιμασία με απρόβλεπτες συνέπειες. Όταν τα κινήματα δεν έχουν ακόμα εξελιχθεί σε στιβαρούς πολιτικούς οργανισμούς, ο ρόλος της προσωπικότητας παίζει καθοριστικό ρόλο. Και ο Αλαβάνος, μετά την αριστερή στροφή του ΣΥΝ, έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τη δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί κατά διαστήματα να αυτοσχεδιάζει, αλλά αυτό το κάνουμε όλοι ελλείψει βαθιών επεξεργασμένων θέσεων. Εντούτοις τη νοητή γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ την κράτησε. Και αυτό είναι προς τιμήν του.
Πώς εκτιμάτε την πολιτική συμπεριφορά και στάση του ΣΥΝ απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ ειδικά μετά τις εκλογές και το κακό αποτέλεσμα;
Το αποτέλεσμα των εκλογών δεν ήταν ούτε καλό ούτε κακό. Είχαμε μια περίπου ισοπαλία με τα ποσοστά μας στις εθνικές εκλογές. Αυτό που ηττήθηκε ήταν οι αυταπάτες που καλλιεργήσαμε. Λίγοι από μας είχαν καταλάβει πως μετά τον αρχικό ενθουσιασμό ακολούθησε μια περίοδος μαρασμού, που οφειλόταν στην αδράνειά μας. Ξεχάσαμε πως “στη βράση κολλάει το σίδερο” κι εμείς το αφήσαμε και πάγωσε. Από αυτή την άποψη, εγώ λέω και πάλι καλά. Θα μπορούσε να ήταν και πολύ χειρότερα. Η στάση του ΣΥΝ απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ όπως και οι εκτιμήσεις του για το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι ενιαία. Αυτό που μπορούμε να διακρίνουμε με ευκρίνεια είναι η αδυσώπητη πάλη της Ανανεωτικής Πτέρυγας να ξανακερδίσει την ηγεσία του ΣΥΝ, αδιαφορώντας για όλα τα άλλα. Και δαιμονοποιεί το ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντάς τον επιχείρημα (αριστεριστές) εναντίον της ηγεσίας του Αριστερού Ρεύματος.
Όπως ξέρετε, θα τεθεί ζήτημα του ποιος θα είναι ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες εκλογές. Έχετε γνώμη επί του θέματος;
Οι επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και όλοι όσοι προτείνονται για εκπρόσωποι, δεν χρειάζεται να βγαίνουν από κάποια επετηρίδα ή με προσθαφαιρέσεις. Μας χρειάζονται ικανά στελέχη, άσχετα από πού προέρχονται, και να προτείνονται με καθολική ψηφοφορία. Κάτι, δηλαδή, σαν εσωτερικό δημοψήφισμα. Είχα πει στην Ελένη Σωτηρίου πως, αν είχα τη δυνατότητα, θα την έβαζα πρώτη στο ευρωψηφοδέλτιο. Η καλύτερη κριτική που θα γινόταν στην ΕΕ των μονοπωλίων θα ήταν από εκείνες τις φωνές που δεν έχουν δεχτεί την ΕΕ, όσο κι αν αυτό θα ήταν αντίθετο με τις πεποιθήσεις μου. Και το βρίσκω συμβατό, γιατί το μόνο φάρμακο για αυτή την ΕΕ είναι οι ριζοσπαστικές κριτικές.
Μιλήσατε για μητρώο του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς βλέπετε τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ; Τι προτείνετε για την ανασυγκρότησή του; Πώς είδατε την πρόσφατη Πανελλαδική Συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ;
Η ιδέα του Μητρώου Μελών ξεκίνησε από συντρόφους που είχαν εκφράσει την επιθυμία να είναι μέλη του ΣΥΡΙΖΑ. Εγώ απλά πήρα την πρωτοβουλία να γράψω ένα άρθρο, γιατί έβρισκα πως αυτή η κίνηση ήταν σωστή. Αλλά δεν ταυτίζομαι με αυτή την κίνηση για λόγους πολιτικού τακτ. Το πολιτικό μας γραφείο δεν είναι οργάνωση, δεν είναι τάση, δεν είναι συνιστώσα. Και η πολιτική που παράγουμε εξαντλείται στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, στην αρθρογραφία, σε διάφορους ακτιβισμούς ή εκδηλώσεις. Κι εμείς σαν γραφείο δεν έχουμε μέλη αλλά εργαζόμενους, και όλοι μαζί, όπου μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι, το πράττουμε. Από την αρχή έχω υποστηρίξει την ύπαρξη του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ, που στην πορεία του χρόνου θα πρέπει να γίνει και ενιαίος πολιτικός οργανισμός. Και ξεκινάμε από την πραγματικότητα. Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται μόνο στις συνιστώσες του και δεν έχει τη δυνατότητα να έχει μέλη. Καταρχήν, μας χρειάζεται ένα είδος “Κομμουνιστικού Μανιφέστου”, που να εξηγεί τι είναι και τι θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό θα είναι ένα συμβόλαιο που θα μας ενώνει όλους. Στη συνέχεια, θα υπάρξει η δυνατότητα για τον καθένα που το επιθυμεί να γίνει μέλος. Το μέλος δεν θα είναι στον αέρα, αλλά θα ανήκει κάπου. Σε θεματική επιτροπή, σε συνδικάτο, σε οικολογικές κινήσεις ή σε κινήσεις αυτοδιοίκησης κ.ο.κ. Όλα αυτά θα λειτουργούν με ανοιχτή συνέλευση. Αυτές οι θεματικές θα μπορούν να συνεργάζονται οριζοντίως από μόνες τους. Π.χ. οι οικολογικές οργανώσεις ανά την Ελλάδα θα έχουν τη δυνατότητα να συντονιστούν, π.χ., για το όζον ή για τα μικροσωματίδια. Σίγουρα θα χρειαστούμε ένα είδος Συνεδρίου κάθε χρόνο, ένα σχήμα συντονισμού και ακόμα κάποια γραμματεία, που θα συμπεριλαμβάνει και τα μέλη της ΚΟ. Φυσικά, οι συνιστώσες παραμένουν ως έχουν.
Αποφεύγω να μπω σε υλικοτεχνικές λεπτομέρειες, εφόσον αυτή η δουλειά μπορεί να γίνει από κάποια επιτροπή, που θα λειτουργήσει με γνώμονα τη δικαιοσύνη και το επίπεδο της πολιτικής μας συνείδησης. Άμα υπάρχει πολιτική συμπόρευση, τα υπόλοιπα είναι σχετικά εύκολα, αρκεί να παραμεριστούν οι προσωπικοί ανταγωνισμοί, που είναι η γάγγραινα του χώρου μας. Η Πανελλαδική συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ έδειξε μια πολιτική σύμπνοια, αλλά ενός μετρίου επιπέδου, παρά τις δεκάδες έξοχες πολιτικές τοποθετήσεις από συντρόφους που δεν ήξερα και δείχνουν τη δυναμική μας. Και η απούσα συνιστώσα, οι Ανανεωτικοί του ΣΥΝ, μήπως δηλώνουν συμβολική αποχώρηση από το ΣΥΡΙΖΑ; Ο χρόνος θα δείξει.