Στις 5 Οκτώβρη συμπληρώθηκαν 100 ημέρες από την επιβολή του πραξικοπήματος στην Ονδούρα. Όμως κανένας από τους στόχους των πραξικοπηματιών δεν φαίνεται να έχει, ως τώρα, επιτευχθεί: η “διεθνής κοινότητα” δεν έχει αναγνωρίσει την εξουσία τους, ενώ το αντιδικτατορικό κίνημα όχι μόνο δεν έχει κατασταλεί, αλλά τείνει και να διαχωρίσει τη θέση του από συμβιβαστικές τάσεις. Η απάντηση της χούντας; Εντονότερη καταστολή!
Ο πραξικοπηματίας “πρόεδρος” Μισελέτι κήρυξε το Σάββατο 26 Σεπτέμβρη τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας για 45 ημέρες, ενώ την επομένη ανακοίνωσε την αναστολή βασικών ελευθεριών. Την ίδια ημέρα, απαγόρευσε την είσοδο στη χώρα στους εκπροσώπους του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ), κίνηση για την οποία οι ΗΠΑ εξέφρασαν τη “λύπη” τους, αλλά και στον Ισπανό πρέσβη, που επιχείρησε να επιστρέψει στην πρώην αυτή ισπανική αποικία για “διαμεσολάβηση”. Στις 27 Σεπτέμβρη η χούντα έκλεισε και τα δύο τελευταία ανεξάρτητα από το καθεστώς ΜΜΕ, ενώ το στάδιο Chosy Sosa της πρωτεύουσας έχει μετατραπεί σε μια τεράστια φυλακή και τόπο βασανισμού των δημοκρατών. Τις εκατό αυτές ημέρες δολοφονήθηκαν τουλάχιστον δεκαπέντε αγωνιστές σε διαδηλώσεις, και οι βαριά τραυματίες μετριούνται σε δεκάδες. Πάνω από δύο χιλιάδες είναι μέχρι στιγμής οι συλληφθέντες, και μεγάλος ο αριθμός των “εξαφανισθέντων”.
Οι ΗΠΑ δεν επιλέγουν άμεση ανάμειξη, προκρίνοντας επίλυση μέσω του ΟΑΚ (πάντως, όχι του ΟΗΕ). Φραστικά, μέσω του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εκφράζουν πλέον την αποδοκιμασία τους επειδή το “ντε φάκτο καθεστώς” δεν κινείται σε μια πιο “δημιουργική κατεύθυνση”, ενώ δηλώνουν ότι επιθυμούν την “αποκατάσταση του δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου στην εξουσία”.
Φιλί ζωής έρχεται όμως να δώσει στη χούντα η Ευρωπαϊκή Ένωση! Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και όλες τις λατινοαμερικανικές χώρες, η ΕΕ αρνήθηκε να καταγγείλει την εγκυρότητα των προγραμματιζόμενων για το Νοέμβρη “εκλογών”. Η Κριστιάνε Χόμαν, εκπρόσωπος τύπου της Κομισιόν, δήλωσε ότι την εγκυρότητά τους “δεν θα την προεξοφλήσουμε από τώρα”. Η ΕΕ, μάλιστα, μελετά τη νομιμότητα της πρωτοβουλίας της Ισπανίας να απαγορεύσει την είσοδο των πραξικοπηματιών σε όλη την “επικράτεια” της ΕΕ! Η στάση αυτή εξηγείται μερικώς από το γεγονός ότι, κατά τον Ιούνη, η ΕΕ ήταν στη φάση σύναψης εμπορικής συμφωνίας με έξι λατινοαμερικανικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ονδούρας. Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΕ για το Εμπόριο, Λουτζ Γκίλνερ, δήλωσε ότι οι συνομιλίες για αυτή τη συμφωνία πάγωσαν με την επιβολή του πραξικοπήματος, όμως δεν ματαιώθηκαν. Επίσης, επιβεβαίωσε ότι χώρες της ΕΕ ενδιαφέρονται για την επανέναρξη των συνομιλιών μετά τις “εκλογές” του Νοέμβρη… Η Ιταλία και η Γερμανία φέρονται από διπλωματικές πηγές της ΕΕ (που μίλησαν στην ιστοσελίδα euobserver.com) να είναι οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές της αναγνώρισης των αποτελεσμάτων αυτών των “εκλογών”.
Ως αντανάκλαση της διφορούμενης στάσης ΗΠΑ και ΕΕ, που δημιουργεί αντιθέσεις και εντός αυτής, με τους υποψήφιους προέδρους στις “εκλογές” να διαφωνούν με την ένταση της καταστολής, η χούντα αντιδρά σπασμωδικά. Τη Δευτέρα 5/10 επέτρεψε την επαναλειτουργία των δύο ΜΜΕ που είχε κλείσει μόλις μια εβδομάδα πριν, ενώ την Τετάρτη 7/10 υποδέχτηκε τον πρόεδρο του ΟΑΚ, εκπροσώπους του οποίου δεν είχε δεχτεί λίγες μέρες πριν.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Ζελάγια, που επέστρεψε μυστικά στην πρωτεύουσα και παραμένει έγκλειστος στην πρεσβεία της Βραζιλίας, κινείται μετριοπαθώς. Σε συνέντευξή του στο καναδικό δίκτυο CBC (5/10) δηλώνει πως επιθυμεί συνάντηση με τον πραξικοπηματία μόλις ο τελευταίος συναινέσει με το σχέδιο του προέδρου Αρίας της Κοσταρίκα, το οποίο προκρίνει επιστροφή του Ζελάγια στην εξουσία και σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Μοναδικός “ανεξέλεγκτος”, επομένως, παράγοντας παραμένει ο λαός της Ονδούρας, με τις πολυάριθμες αντιδικτατορικές κινητοποιήσεις του. Παρά την αιματοχυσία, αυτός είναι που κατάφερε να κλονίσει τη χούντα και να αλλάξει την “ουδέτερη” στάση της “διεθνούς κοινότητας”. Το Πανεθνικό Μέτωπο Αντίστασης στο Πραξικόπημα, με ανακοίνωσή του στις 5/10, απέναντι στον επιχειρούμενο διάλογο, τον χαρακτηρίζει “κατανοητό”. Όμως επισημαίνει πως δεν πρέπει να οδηγήσει στην αναστολή της προσπάθειας για σύγκληση Εθνοσυνέλευσης που θα αναθεωρήσει το Σύνταγμα – για την αποτροπή της οποίας έγινε άλλωστε το πραξικόπημα. Στο σημείο αυτό ακριβώς σταματά και η σύμπτωση απόψεων Ζελάγια και Αντιδικτατορικού Κινήματος. Σε ανύποπτο χρόνο, τον Σεπτέμβρη, ο Ζελάγια είχε “προειδοποιήσει” πως το Αντιδικτατορικό Κίνημα έχει πιο προωθημένα αιτήματα από αυτόν και ότι “δεν έχει πρόθεση να αφήσει τα πράγματα να επιστρέψουν ως είχαν” πριν την επιβολή του πραξικοπήματος.
Πέτρος Αλ-Αχμάρ