Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο κερδίζει έδαφος ο “κανένας”. Αν πάρουμε, για παράδειγμα, τις δημοσκοπήσεις της τελευταίας δεκαετίας και κάνουμε ένα ξεφύλλισμα, ξεκινώντας από την παλαιότερη, θα δούμε ότι παρά τις όποιες επιμέρους διαφοροποιήσεις, ο “κανένας” σε όλο το φάσμα των ερωτήσεων είναι ο σταθερά κερδισμένος.
Από το ποιος είναι καταλληλότερος για πρωθυπουργός, μέχρι το ποιος μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα ζητήματα της οικονομίας, ο “κανένας” σε πολλές περιπτώσεις είναι μακράν ο καλύτερος και, στη χειρότερη περίπτωση, απειλεί στα ίσα τους ηγέτες του δικομματισμού. Μάλιστα σε μια από τις φρέσκιες δημοσκοπήσεις, μετά, δηλαδή, την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, στην ερώτηση ποιον θεωρείτε καταλληλότερο για πρωθυπουργό, προηγείτο –για πρώτη φορά και αγκομαχώντας– ο Γιώργος Παπανδρέου, με δεύτερο τον “κανένα” και (άκουσον άκουσον!) τρίτο τον Καραμανλή.
Στις δημοσκοπήσεις της προηγούμενης Κυριακής το ΠΑΣΟΚ στην πρόθεση ψήφου κυμαίνεται από 30,8% μέχρι 35,2% και η ΝΔ από 24,1% μέχρι 29,5%, με την αδιευκρίνιστη ψήφο να βρίσκεται στα… πάνω της, μεταξύ 10,8% έως και 26,1%.
Στην ερώτηση (“Βήμα” προηγούμενης Κυριακής) αν το ΠΑΣΟΚ, που ετοιμάζεται πυρετωδώς να καταλάβει τους υπουργικούς θώκους, είναι έτοιμο να κυβερνήσει, το 45,4% λέει “όχι” και μόλις το 22,4% λέει “ναι”, ενώ για το αν έχει σχέδιο για την οικονομική κρίση το 60% απαντά “όχι” και “μάλλον όχι” και “ναι/μάλλον ναι” το 37%.
Το γεγονός ότι ο “κανένας” έχει τόση πέραση, δείχνει ότι αφενός μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας βρίσκονται σε μαύρη απόγνωση και, αφετέρου, ότι δεν έχουν να περιμένουν καλύτερες μέρες ούτε από τη ΝΔ, ούτε από το ΠΑΣΟΚ. Αυτή τη διαπίστωση, βέβαια, δεν χρειαζόταν να την εξάγουμε από τις δημοσκοπήσεις, αφού αρκεί κανείς να μιλήσει με το φιλικό του περιβάλλον για να αντιληφθεί την πραγματικότητα.
Αν πάμε το συλλογισμό λίγο πιο πέρα (πράγμα εύλογο σε μια εφημερίδα σαν αυτή που κρατάτε στα χέρια σας!), σχεδόν αυθόρμητα θα έβαζε κανείς το ερώτημα: “Γιατί, λοιπόν, ενώ οι αντικειμενικές συνθήκες για να στραφεί ο απελπισμένος και απογοητευμένος κόσμος στην Αριστερά είναι ευνοϊκές, αυτή εξακολουθεί να “τρώει” απ’ τα έτοιμα, τα οποία βαίνουν συνεχώς μειούμενα”; Το ερώτημα προφανώς είναι ρητορικό – ωστόσο, αν επιχειρούσαν όλοι στην “επίσημη” Αριστερά να δώσουν μια ειλικρινή απάντηση, τα πράγματα θα ήταν σαφώς καλύτερα και για την Αριστερά και για τον κόσμο, που είναι και το κατεξοχήν ζητούμενο.
Σκεφτείτε τώρα να μπει, ας πούμε, στις επόμενες δημοσκοπήσεις ερώτηση για το “ποια Αριστερά είναι καταλληλότερη για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά σας και να σας πείσει ότι με αγώνες κερδίζονται και ανατρέπονται όλα;”, τι έχει να γίνει! Η “καμία” θα σαρώσει… Και το σίγουρο είναι πως όσο κι’ αν εξηγήσουμε τους λόγους της συγκεκριμένης απάντησης και να μειώσουμε το σαρωτικό ποσοστό, πάλι αυτό θα είναι πολύ μεγαλύτερο από τις υπόλοιπες απαντήσεις. Γιατί; Αυτό κι αν είναι ρητορικό ερώτημα…
Αυτό είναι και το πλέον κρίσιμο. Ο “κανένας” να εκφράζεται και να έχει υπόσταση, να μην μπορεί να τον “δουλεύει” κανείς. Και το “καμία” να ξεπεραστεί, με εγχειρήματα και πρωτοβουλίες που να ανοίγουν δρόμους και να δίνουν προοπτική. Επειδή αλλιώς, με την Αριστερά ουσιαστικά στη γωνία, η επιθετικότητα του καπιταλισμού και οι “θεραπείες” της κρίσης θα πλήξουν με πρωτοφανή αγριότητα τον εργαζόμενο λαό.
Φειδίας Παϊρίδης