Γραφείο Τύπου ΣΥΡΙΖΑ και (τηλεοπτική) πραγματικότητα, των Μιχάλη Σιάχο, Νίκου Ταυρή

Στο ίδιο έργο θεατές θα μπορούσε να είναι ο τίτλος αυτού του άρθρου, αλλά, δυστυχώς, το έργο αλλάζει. Και αλλάζει όχι ως προς την κεντρική του ιδέα, αλλά ως προς την πλοκή και το τέλος, που μόνο χάπι εντ δεν είναι. Ο λόγος για το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ και την πλουραλιστική εκπροσώπηση στα ΜΜΕ, ένα ζήτημα που ενόψει των εκλογών κορυφώθηκε για άλλη μια φορά. Ένα ζήτημα που επίτηδες δεν αντιμετωπίζεται, με τους πάντες να συμφωνούν στη γενική διαπίστωση του προβλήματος, αλλά στο διά ταύτα να συνεχίζουν στον ίδιο δρόμο, ο οποίος πλήγωσε και πληγώνει και τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, και το ίδιο το εγχείρημα.

Γίνεται μάλλον κουραστικό, αλλά είναι σημαντικό να τονίσουμε για μια ακόμα φορά ότι η οργάνωση και λειτουργία Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μια από τις πρώτες αποφάσεις, μια αναγκαιότητα που επιβεβαιώνεται σε κάθε πανελλαδική συνδιάσκεψη. Όσο, όμως, επίμονα επιβεβαιώνεται ως αναγκαιότητα, το ίδιο επίμονα δεν προχωρά η υλοποίησή της, αναδεικνύοντας από τη μια ένα τεράστιο έλλειμμα και από την άλλη ποιοι, πώς και γιατί δεν θέλουν την πραγματική λειτουργία του, επενδύοντας κάθε φορά στην τυπική προεκλογική του λειτουργία, η οποία σε τίποτα δεν αλλάζει τα δεδομένα.

Η Επιτροπή Πολιτικού Σχεδιασμού και ΜΜΕ τρεις βδομάδες πριν τις εκλογές ομόφωνα παραδέχτηκε, στην πρώτη της κιόλας συνεδρίαση, ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με την εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ και προσπάθησε, η αλήθεια είναι, να παρέμβει για την αλλαγή της κατάστασης. Ωστόσο, το σύστημα ΣΥΝ, στο όνομα των εσωτερικών ισορροπιών και του εκλογικού διακυβεύματος που περιορίστηκε στην –με χαρακτηριστικά ελεημοσύνης– είσοδο στη Βουλή, για μια ακόμα φορά δεν έκανε το παραμικρό.

Τις πολιτικές εκπομπές υψηλής τηλεθέασης μονοπώλησαν οι συνήθεις ύποπτοι τηλεαστέρες, οι οποίοι είχαν κλείσει τις εμφανίσεις τους πολύ νωρίτερα, απαξιώντας ακόμα και να ενημερώσουν για το πού και πότε θα εμφανιστούν. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι προσωπικές σχέσεις με τα ΜΜΕ, οι προσωπικές φιλοδοξίες και στόχοι είχαν και πάλι την τιμητική τους, μακριά και πέρα από τις όποιες αποφάσεις και κορόνες για πλουραλιστική εκπροσώπηση.

Έτσι, για ακόμα μια φορά, Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ με ουσιαστικούς όρους δεν λειτούργησε, περιοριζόμενο στο να “στέλνει” υποψηφίους σε εκπομπές-σούπες περιφερειακών καναλιών της Αττικής ή, στην καλύτερη περίπτωση, στις έκτακτες απογευματινές εκπομπές της ΝΕΤ. Επιπλέον, οι υποψήφιοι μέσω του Γραφείου Τύπου πήγαν σε πολύ λίγα δελτία ειδήσεων, γεγονός, όμως, που απλά ως εξαίρεση επιβεβαίωσε τον κανόνα.

Ακόμα και μια γρήγορη ματιά στα στοιχεία είναι αποκαλυπτική. Στις βραδινές πολιτικές εκπομπές, την περίοδο από 14 Σεπτέμβρη έως 2 Οκτώβρη, εμφανίστηκαν, εκπροσωπώντας τον ΣΥΡΙΖΑ, 72 στελέχη, εκ των οποίων οι 60 ήταν στελέχη του ΣΥΝ, ενώ οι υπόλοιποι 12 εμφανίστηκαν μόνο σε δελτία ειδήσεων, στον περιορισμένο και ασφυκτικό, δηλαδή, χρόνο των λίγων δευτερολέπτων. Στις τρεις βασικές πολιτικές εκπομπές (σε Mega, Alter και ΝΕΤ), με εξαίρεση τον Γιώργο Βαρεμένο, εμφανίστηκαν μόνο στελέχη του ΣΥΝ, με τους ανανεωτικούς να κερδίζουν κατά κράτος.

Είναι προφανές ότι η κατάσταση με την εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ στα ΜΜΕ, όπως διαμορφώθηκε προεκλογικά, ήταν πολύ πιο πίσω από την αντίστοιχη του 2007. Στο πλαίσιο και της “συμβιβαστικής λύσης” που προηγήθηκε για τον επικεφαλής και το (στους τύπους τουλάχιστον) 11μελές ηγετικό σχήμα, η παρουσία του ενωτικού εγχειρήματος στα ΜΜΕ ήρθε να επιβεβαιώσει την πολιτική επισήμανση ότι από τον διακηρυγμένο στόχο για περισσότερο ΣΥΡΙΖΑ πάμε, τελικά, στον περισσότερο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ.

Η παραίτηση των μελών της ΚΟΕ από την Επιτροπή Τύπου και ΜΜΕ, ακριβώς αυτό το χαρακτήρα είχε. Δεν στρεφόταν εναντίον της Επιτροπής –αν και μέλη της όφειλαν να πράξουν το ίδιο και να σηκώσουν το ζήτημα απαιτώντας άμεση λύση– αλλά εναντίον μηχανισμών και αντιλήψεων που απαξιώνουν αποφάσεις, ακολουθώντας τακτικές προσωπικής προβολής, έξω από τη λογική του ενωτικού εγχειρήματος και, εντέλει, έξω από μια ηθική της Αριστεράς, με την οποία εξ ορισμού επιβάλλεται κανείς να προτάσσει το συλλογικό έναντι του προσωπικού και να επιβεβαιώνει στον κόσμο καθημερινά και στην πράξη ότι “δεν είμαστε όλοι ίδιοι”. Δεν είναι δυνατόν ο ΣΥΡΙΖΑ να αγωνίζεται για μια άλλη κοινωνία, που είναι εφικτή, και να μην μπορεί ή –ακόμα χειρότερα– να μην θέλει να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους ζητήματα.

Από την άλλη, τα επιχειρήματα που ακούγονται, δυστυχώς και από στελέχη εκτός συστήματος ΣΥΝ, για τον τρόπο που λειτουργούν τα κανάλια και για το πώς επιβάλλουν την παρουσία λίγων, “αναγνωρίσιμων” στελεχών, βοηθούν στη διαιώνιση της αρρωστημένης κατάστασης. Δεν γίνεται ο ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθεί και να αποδέχεται τη λειτουργία των αστικών ΜΜΕ που, όχι τυχαία, επιλέγουν ποιοι θα εμφανιστούν. Είναι δεδομένο ότι τα συγκροτήματα που ήθελαν και θέλουν όλο και πιο “κοντό” τον ΣΥΡΙΖΑ, δείχνουν εξαιρετική προτίμηση σε στελέχη που είναι κόντρα στη γραμμή του ή ακόμα καλύτερα ζητούν τη διάλυσή του – όχι πριν τις εκλογές βέβαια.

Είναι δεδομένο ότι τα συγκροτήματα θέλουν την αμφισημία που εκπέμπουν συγκεκριμένα προβεβλημένα στελέχη, όπως οι τηλεαστέρες της ανανεωτικής πτέρυγας, οι οποίοι στο όνομα (άκουσον άκουσον) της δημοκρατίας δεν διαπραγματεύονται καν την προνομιακή σχέση και προβολή τους από τα κανάλια. Και είναι ανεπίτρεπτο αυτή ακριβώς τη στρατηγική των ΜΜΕ να επικαλούνται διάφορα στελέχη της γραμματείας ή των επιτροπών του ΣΥΡΙΖΑ ως επιχείρημα για να δικαιολογήσουν την όχι ουσιαστική λειτουργία του Γραφείου Τύπου – εκτός και αν συμφωνούν με τη λογική μιας τηλεοπτικού τύπου Αριστεράς, η οποία έχει ανάγκη τα ΜΜΕ και δεν μπορεί να αναμετρηθεί μαζί τους, ακριβώς επειδή είναι ανύπαρκτη η σύνδεσή της με το λαό.

Μιχάλης Σιάχος – Νίκος Ταυρής