Κάθε νέος πρωθυπουργός θέλει και τους συμβούλους του. Ειδικά αν πρόκειται για κάποιον σαν τον Γιώργο Παπανδρέου (ΓΑΠ), τότε πρέπει να διαλεχτούν σύμβουλοι από τον αφρό της πολιτικής και της οικονομικής ελίτ. Βέβαια, τα κριτήρια διαφέρουν από πόστο σε πόστο, η ειδίκευση σε θέματα πάντα παίζει κάποιο ρόλο, αλλά τουλάχιστον ένα μένει πάντα ίδιο. Κι αυτό είναι το κριτήριο της σύμπνοιας απόψεων πάνω στη βασική πολιτική και οικονομική γραμμή που πρέπει να υλοποιηθεί, έτσι όπως την υπαγορεύει πάντα το ντόπιο αστικό σύστημα ή οι υπερεθνικοί παράγοντες. Ειδικότερα για το ΠΑΣΟΚ και τον ΓΑΠ, που η υπηρέτηση του νεοφιλελευθερισμού, γαρνιρισμένου με ολίγη από πράσινη ανάπτυξη, περιβαλλοντική ευαισθησία και υποσχέσεις κοινωνικής πολιτικής, είναι βασική προτεραιότητα, πρέπει να γίνονται και οι ανάλογες επιλογές. Και για όποιον είχε έστω τις αμφιβολίες του, ο Γιώργος Παπανδρέου φρόντισε να ξεδιαλύνει το ζήτημα.
Πρώτη και καλύτερη επιλογή η ακραιφνής νεοφιλελεύθερη οικονομολόγος Έλενα Παναρίτη, που την επέλεξε ο ΓΑΠ για να στελεχώσει τη δεύτερη θέση του ψηφοδελτίου επικρατείας του ΠΑΣΟΚ, βουλευτίνα πλέον και μελλοντική κυβερνητική αξιωματούχος. Όπως αναφέρει και το βιογραφικό της, η κ. Παναρίτη έχει εργαστεί σαν οικονομολόγος στην Παγκόσμια Τράπεζα, όπου “πρωτοστάτησε σε σειρά θεσμικών μεταρρυθμίσεων, όπως τη μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα και των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων στο Περού, εργασία για την οποία της απενεμήθη η διάκριση της καλύτερης πρακτικής πρότασης και καινοτομίας”.
Αυτό αποτελεί κι ένα από τα πιο “αξιόλογα” στοιχεία της καριέρας της. Η Παγκόσμια Τράπεζα, για να μην ξεχνιόμαστε, είναι ένας από τους οργανισμούς που η πολιτική του οδήγησε αποδεδειγμένα την Αργεντινή και τη Ν.Α. Ασία στην απόλυτη οικονομική κρίση. Η κ. Παναρίτη πήγε να “εργαστεί” στο Περού, το 1991, σαν απεσταλμένη της Παγκόσμιας Τράπεζας, αφού πρώτα είχε συνεργαστεί από το ίδιο πόστο με τα καθεστώτα των Φιλιππίνων, της Βραζιλίας και της Βενεζουέλας, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80. Το 1992, έγινε πραξικόπημα στο Περού από τον τότε πρόεδρο Φουτζιμόρι, ο οποίος το 2000 εγκατέλειψε την εξουσία και το Περού, καταδικασμένος σε πολυετή φυλάκιση για υπεξαίρεση χρήματος και μαζικές δολοφονίες. Όλη την περίοδο της δικτατορίας Φουτζιμόρι, η κ. Παναρίτη συνεργαζόταν με το καθεστώς προωθώντας τη “μεταρρύθμιση της αγοράς ακινήτων και τις στρατηγικές της ιδιωτικοποίησης”. Αυτό σημαίνει ότι υλοποιούσε την πολιτική της Παγκόσμιας Τράπεζας, που ήθελε να μπορέσουν οι τράπεζες να βάλουν χέρι στη γη των φτωχών του Περού. Πώς έγινε αυτό; Το καθεστώς Φουτζιμόρι, με την υψηλή επίβλεψη της κ. Παναρίτη, έδωσε τίτλους ιδιοκτησίας σε όσους δεν διέθεταν, που ήταν και η μεγάλη πλειοψηφία, κι έτσι μπορούσαν όλοι αυτοί να πάρουν τραπεζικά δάνεια με υποθήκη τα κτήματά τους. Αποτέλεσμα; Οι τράπεζες άρπαξαν τις ιδιοκτησίες των φτωχών, οι φτωχοί έγιναν ακόμη φτωχότεροι, εκατοντάδες χιλιάδες οδηγήθηκαν στην εξαθλίωση και, αργότερα, η χώρα κατέρρευσε οικονομικά, μπήκε στην περίοδο του λεγόμενου “Fujishock”. Γι’ αυτή την “προσφορά” της η Έλενα Παναρίτη έλαβε ως και παράσημα από το καθεστώς του Περού, ενώ πήρε και πολλά συγχαρητήρια από τις ΗΠΑ, το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα κι άλλους διεθνείς οργανισμούς. Ήταν τέτοια η επιτυχία της, που αποφάσισε να βγάλει και μια σειρά βιβλίων για το ζήτημα, όπως Το Φαινόμενο του Φουτζιμόρι: Κυβερνητική Μεταρρύθμιση μέσω της Άμεσης Δημοκρατίας” (1995), Τίτλοι Ιδιοκτησίας: Το Θαύμα του Περού (1999) και Στρατηγικές Ιδιωτικοποίησης, με παράδειγμα, επίσης, το Περού.
Προχωράμε στο επόμενο ενδιαφέρον σημείο του βιογραφικού της: “Είναι ειδική στα ιδιοκτησιακά δικαιώματα και στην αντίστοιχη διαχείριση του δημόσιου τομέα. Τώρα είναι κοινωνικός επιχειρηματίας και επικεφαλής του Panel Group, ενός ειδικού συμβουλευτικού ομίλου, που επενδύει σε υποβαθμισμένες περιοχές και παρέχει συμβουλές για τη δημόσια στρατηγική πολιτική και τη μετατροπή και αξιοποίηση της μη ρευστοποιήσιμης ακίνητης περιουσίας. Ο Panel Group ασχολείται με ρυθμίσεις αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας, που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα και που αποδίδουν σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα”. Νέο πεδίο δόξης λαμπρό πρόκειται να αποκτήσει η αγορά real estate στην Ελλάδα, αφού σίγουρα η νέα μας βουλευτίνα δεν πρόκειται να αφήσει τις ευκαιρίες αναξιοποίητες. Έχουμε πολλά για πούλημα ακόμα σαν χώρα, συγγνώμη, για αξιοποίηση. Καλό θα ήταν, βέβαια, να ξέραμε πώς η εκκλησία βλέπει τα συγκεκριμένα προσόντα της Έλενας Παναρίτη.
Η υποδοχή που της επιφύλαξε η πλειοψηφία των ΜΜΕ ήταν ενθουσιώδης, όπως ήταν και η υποδοχή από όσους στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό γνώριζαν το έργο της. Ανάμεσά τους και “πετυχημένοι” του απόδημου ελληνισμού, όπως ο επικεφαλής της CIA Tenet, αλλά και ο ναύαρχος του ΝΑΤΟ Stavridis. Εντύπωση προκαλεί ότι οι δεξιές εφημερίδες δεν μίλησαν καθόλου για το παρελθόν της. Μάλλον πρόκειται για πρόσωπο κοινής αποδοχής όσον αφορά το τι πρεσβεύει. Υπομονή, και σε λίγο θα δούμε το έργο της και στην Ελλάδα…
Νίκος Ταυρής