συνέντευξη
* βουλευτής και μέλος του Π.Γ.
του Λαϊκού Μετώπου για την
Απελευθέρωση της Παλαιστίνης
Η κατάσταση στην Παλαιστίνη δεν ήταν ποτέ εύκολη. Πολύ δε περισσότερο όταν η Γάζα επί μήνες στραγγαλίζεται με οικονομικό –και όχι μόνο– αποκλεισμό, όταν 1,2 εκατ. άνθρωποι οδηγούνται σε ανθρωπιστική καταστροφή και οι διεθνείς οργανώσεις σημειώνουν εμφατικά ότι η περιοχή βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση από το 1967, όταν οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές έχουν σαν αποτέλεσμα εκατοντάδες θύματα, τα περισσότερα μεταξύ των αμάχων.
Από την 1η έως τις 10 Μάρτη βρεθήκαμε στην Παλαιστίνη, εκπροσωπώντας την ΠΟΣΔΕΠ στο πλαίσιο θεσμικής προσπάθειας ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και παλαιστινιακών πανεπιστημίων. Μετά την ολοκλήρωση της ακαδημαϊκής μας αποστολής, η αναζήτηση εκπροσώπων παλαιστινιακών οργανώσεων ήταν αυτονόητη. Προσπαθήσαμε να συναντηθούμε με εκπροσώπους αριστερών κομμάτων και της Χαμάς. Με τα αριστερά κόμματα δεν υπήρξε ιδιαίτερη δυσκολία, αλλά –παρ’ όλες τις προσπάθειές μας– δεν στάθηκε εφικτό να συναντήσουμε κάποιον εκπρόσωπο της ισλαμικής οργάνωσης.
Όταν έγινε η επίθεση στη θρησκευτική σχολή στα Ιεροσόλυμα, βρισκόμασταν στη Βηθλεέμ. Σε λίγη ώρα ο ισραηλινός στρατός μπήκε στην πόλη, περικύκλωσε ένα οικοδομικό τετράγωνο κοντά στο σημείο που βρισκόμασταν, έδωσε λίγα λεπτά προθεσμία στους κατοίκους ενός σπιτιού για να απομακρυνθούν και με εκρηκτικά το κατεδάφισε. Ένοικοι του σπιτιού ήταν συγγενείς του Παλαιστίνιου που πραγματοποίησε την επίθεση στα Ιεροσόλυμα. Στη Δυτική Όχθη, μετά την επίθεση στα Ιεροσόλυμα ο κόσμος δεν βγήκε στους δρόμους να πανηγυρίσει, όπως έδειξαν τα τηλεοπτικά κανάλια ότι έκανε στη Λωρίδα της Γάζας. Όμως όλοι, ανεξάρτητα από την πολιτική τους προτίμηση, δήλωναν μια βαθιά ικανοποίηση για την επίθεση στη θρησκευτική σχολή.
Ο Χισάμ Αμπού Γκος είναι καθηγητής αγγλικών, πρώην ενεργό μέλος του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP). Στην πρώτη Ιντιφάντα, το 1989, ο Χισάμ έχασε τον μικρότερο από τους αδελφούς του, τον Γιάσερ, σε ηλικία μόλις 17 ετών. Ο μικρός αδελφός, πρώτος μαθητής στην τάξη του, επικεφαλής στην τοπική ένωση μαθητών, συμμετείχε καθημερινά στις διαδηλώσεις κατά της ισραηλινής κατοχής. Δολοφονήθηκε στη διάρκεια διαδήλωσης στη Ραμάλα, όπου πετούσε πέτρες στους ισραηλινούς στρατιώτες. Το πτώμα του οι ισραηλινοί στρατιώτες το έβαλαν σε ένα τζιπ και το περιέφεραν για δύο ώρες στους κεντρικούς δρόμους της Ραμάλα. Μετά από τρεις ημέρες, στις 12 τα μεσάνυχτα, παρέδωσαν το πτώμα στην οικογένειά του και υποχρέωσαν τους οικείους του να κάνουν αμέσως στη κηδεία, επιτρέποντας μόνο σε 15 άτομα να την παρακολουθήσουν. Μπροστά και πίσω από την κηδεία βρίσκονταν στρατιωτικά τζιπ. Ο Χισάμ έχει ακόμα στο μυαλό του την εικόνα του πτώματος του μικρού του αδελφού, με μια μεγάλη ανεξήγητη εγκάρσια τομή στο στήθος. Πιστεύει ότι οι Ισραηλινοί απέσπασαν όργανα του νεκρού πριν τον παραδώσουν στην οικογένειά του…
Τη συνάντησή μας με την Καλίντα Τζαράρ, βουλευτή και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Λαϊκού Μετώπου, την κανόνισε ο φίλος μας ο Χισάμ. Η βουλευτής μας υποδέχτηκε σε ένα γραφείο μιας πολυκατοικίας στο κέντρο της Ραμάλα, χωρίς καμιά ένδειξη που να υποδηλώνει το PFLP. Μας πρόσφερε αρωματικό τσάι και δέχτηκε να απαντήσει σε κάθε μας ερώτηση.
Τη συνέντευξη πήρε ο Τάκης Πολίτης,
Ειδικός Γραμματέας της ΠΟΣΔΕΠ,
ως εκπρόσωπος της οποίας μετέβη στην Παλαιστίνη
Θα ήθελα να σας ζητήσω ένα σχόλιο για την προχτεσινή επίθεση κατά ισραηλινής θρησκευτικής σχολής με 8 θύματα στα Ιεροσόλυμα. Ο πρόεδρος Αμπάς εξέδωσε ανακοίνωση καταδικάζοντας την επίθεση. Εσείς τι θέση παίρνετε;
Δεν είμαστε ενάντιοι σε αυτές τις επιθέσεις. Δεν τις καταδικάζουμε. Επειδή μάλλον δεν το γνωρίζετε, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η συγκεκριμένη σχολή δεν είναι ένα συνηθισμένο σχολείο. Είναι μια θρησκευτική σχολή που καλλιεργεί το σιωνισμό και λειτουργεί υπέρ των εποικισμών. Εκεί εκπαιδεύονται οι ηγέτες των εποίκων. Δεν σκοτώθηκαν κάποιοι αθώοι πολίτες, όπως τα ισραηλινά μέσα λένε, αλλά οι αυριανοί κατακτητές και νέων παλαιστινιακών εδαφών. Οι ισραηλινοί εποικισμοί συνεχώς αυξάνονται στη Δυτική Όχθη. Το πρόβλημα σήμερα στην Παλαιστίνη δεν είναι οι ρουκέτες που εκτοξεύουν οι μαχητές των οργανώσεων. Η αντίσταση είναι ο μόνος μηχανισμός αντίδρασης που μας έχει απομείνει, δεν είμαστε ερωτευμένοι με τον πόλεμο. Δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο οι κατακτητές και οι κατακτημένοι. Όσο αυξάνει η ισραηλινή επιθετικότητα, όσο συνεχίζεται η κατοχή, εμείς θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με όποιον τρόπο μπορούμε, με όποιο όπλο διαθέτουμε, ακόμα και με το σώμα μας.
Μετά τη συμφωνία της Ανάπολης, ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με τη διαδικασία ειρήνευσης;
Η ισραηλινή πολιτική δεν άλλαξε καθόλου μετά τη συμφωνία αυτή, που δεν οδηγεί σε λύση του παλαιστινιακού προβλήματος. Αντίθετα, επιβάλλει μεγαλύτερη πίεση στους Παλαιστίνιους, ενώ ουσιαστικά προωθεί την αμερικάνικη πολιτική στην περιοχή. Οι διαπραγματεύσεις που άρχισαν μετά την Ανάπολη έχουν χειροτερέψει τα πράγματα σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, με αποκορύφωμα τον αποκλεισμό της Γάζας. Οι εποικισμοί στη Δυτική Όχθη αυξάνουν καθημερινά. Πολύ φοβάμαι ότι το σχέδιο που επεξεργάζεται το Ισραήλ είναι να παραμείνει ως κατακτητής στη Δυτική Όχθη και κάποια στιγμή να προτείνει το παλαιστινιακό κράτος να περιοριστεί στη Λωρίδα της Γάζας, αφού βέβαια προηγουμένως θα την έχει καταστρέψει τελείως. Μετά τη συμφωνία της Ανάπολης, τα σημεία ελέγχου και τα μπλοκαρίσματα δρόμων στη Δυτική Όχθη έχουν αυξηθεί κατά 10%, φτάνοντας συνολικά τα 662. Μόνο τον τελευταίο μήνα, 40 Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη βρήκαν το θάνατο από ισραηλινά πυρά, ενώ 11.500 Παλαιστίνιοι εξακολουθούν να κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές. Από αυτούς οι 140 είναι γυναίκες και οι 450 ανήλικοι. Η πολιτική του Ισραήλ εξακολουθεί να στηρίζεται στην πολεμική ισχύ του.
Τον τελευταίο καιρό δυστυχώς υπάρχει μια έντονη κρίση στο εσωτερικό της παλαιστινιακής πολιτικής σκηνής. Χαμάς και Φατάχ αντιμάχονται, συχνά με νεκρούς και από τις δύο πλευρές. Το κόμμα σας πώς αντιμετωπίζει αυτή την κρίση;
Το πρώτο που θα ήθελα να δηλώσω είναι ότι το κόμμα μου ποτέ δεν έχει χρησιμοποιήσει μέχρι τώρα, και ούτε πρόκειται να χρησιμοποιήσει στο μέλλον, όπλα εναντίον άλλων Παλαιστινίων. Για να ξεπεραστεί η κρίση θα πρέπει και οι δύο πλευρές να κάνουν αμοιβαίες κινήσεις καλής θέλησης. Η Χαμάς να σταματήσει να διαχειρίζεται μόνη της την εξουσία που έχει πάρει στη Λωρίδα της Γάζας, και η Φατάχ να ακυρώσει το καταπιεστικό καθεστώς που έχει επιβάλει στη Δυτική Όχθη. Αναφέρομαι στην καταπάτηση πολιτικών δικαιωμάτων των Παλαιστινίων από τη μεριά του καθεστώτος του πρόεδρου Αμπάς. Για παράδειγμα, το δικαίωμα των διαδηλώσεων έχει περιοριστεί από τον Αμπάς. Παρά το ότι ο νόμος λέει ότι οι διοργανωτές των διαδηλώσεων οφείλουν απλώς να ενημερώσουν, και όχι να πάρουν άδεια από την Παλαιστινιακή Αρχή, εν τούτοις πολλές διαδηλώσεις απαγορεύονται στη Δυτική Όχθη. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι στη διάρκεια των συνομιλιών Αμπάς-Ολμέρτ στην Ανάπολη, αλλά και στη διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού του Μπους στην περιοχή, οι διαδηλώσεις απαγορεύτηκαν. Όσες έγιναν χτυπήθηκαν από την πολιτοφυλακή του Αμπάς, έχοντας μάλιστα και έναν νεκρό Παλαιστίνιο διαδηλωτή, μόλις 17 ετών, στη Χεβρώνα. Αυτός δεν είναι ο μόνος νεκρός Παλαιστίνιος από παλαιστινιακά πυρά στη Δυτική Όχθη. Νεκρούς είχαμε και σε διαδηλώσεις στη Ραμάλα, στη Ναμπλούς και στην Τζενίν. Πάντως είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουν όλοι ότι χωρίς εσωτερική ενότητα δεν μπορούμε να συνεχίσουμε με ελπίδες τον αγώνα μας. Εμείς αποδεχτήκαμε τη συμφωνία του Καΐρου προς χάριν αυτής της ενότητας.
Συνεργάζεστε με τα άλλα παλαιστινιακά αριστερά κόμματα. Και με τη Χαμάς έχετε συνεργασία σε πολλαπλά μέτωπα, ώστε πολλοί να ισχυρίζονται ότι το κόμμα σας βρίσκεται πολύ κοντά της.
Ναι, συνεργαζόμαστε με όλα τα αριστερά κόμματα: το Δημοκρατικό Μέτωπο, το Κόμμα του Λαού, την Πρωτοβουλία του Μουσταφά Μπαργούτι. Και με τη Χαμάς βρισκόμαστε πολύ κοντά όσον αφορά τη στάση ένοπλης αντίστασης που κρατάμε και οι δύο απέναντι στην ισραηλινή κατοχή. Απέχουμε όμως πολύ από τη Χαμάς σε κοινωνικό επίπεδο, σε κοινωνικό πρόγραμμα και όραμα. Πολύ συχνά την κριτικάρουμε, και μάλιστα σκληρά. Στη συμφωνία της Μέκκας, για παράδειγμα, η κριτική που ασκήσαμε στη Χαμάς ήταν ιδιαίτερα έντονη.
Από όσο ξέρουμε, υπάρχει συνεργασία και σε επιχειρησιακό επίπεδο. Πολλές επιθέσεις πραγματοποιούνται από κοινού. Στη ισραηλινή πόλη Ντεμόνα υπήρξε κακός συντονισμός;
Θα πρέπει να σας πω ότι υπάρχει σχετική αυτονομία μεταξύ του πολιτικού και του στρατιωτικού σκέλους της οργάνωσής μας. Έτσι, αδυνατώ εξηγήσω τους λόγους για τους οποίους το PFLP ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση αυτοκτονίας πριν από 2 περίπου μήνες στην Ντεμόνα, επίθεση για την οποία τελικά την ευθύνη ανέλαβε η Χαμάς.
Το κόμμα σας είναι το ισχυρότερο της παλαιστινιακής Αριστεράς, όμως γενικά η κατάσταση της Αριστεράς στην Παλαιστίνη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί καλή. Πού αποδίδετε την κρίση;
Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης είναι ένας πολύ σημαντικός λόγος. Όμως δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε την πραγματικότητα εδώ, στην Παλαιστίνη. Δυστυχώς, κάποια αριστερά κόμματα μερικές φόρες παίρνουν σε σημαντικά ζητήματα θέσεις που δεν διαφέρουν σε τίποτε από τις θέσεις της Φατάχ. Αυτό ο κόσμος το βλέπει, το αντιλαμβάνεται και δυσπιστεί απέναντι στην Αριστερά συνολικά. Τη φθορά που προκαλεί στην Αριστερά αυτή η στάση των άλλων αριστερών παλαιστινιακών κομμάτων δυστυχώς την εισπράττει και το PFLP.
Έχετε σχέσεις με τα κόμματα της ισραηλινής Αριστεράς;
Οι σχέσεις μας ήταν πολύ καλές, μέχρι τη δεύτερη Ιντιφάντα, κυρίως με μικρά αριστερά κόμματα και οργανώσεις, όπως το Micado και το Matispan, που υποστηρίζει το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστίνιων προσφύγων. Όμως το βασικό πρόβλημα είναι ότι το Ισραήλ είναι ένα σιωνιστικό κράτος. Εμείς δεν είμαστε εναντίον των εβραίων, είμαστε εναντίον του σιωνιστικού κράτους του Ισραήλ. Αν και αποδεχόμαστε την κοινή πολιτική γραμμή της PLO, που στοχεύει στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, η θέση μας συμπυκνώνεται στη ρήση "two people, one state solution". Είμαστε υπέρ της ίδρυσης ενός και μόνο ενός, νέου, δημοκρατικού –και όχι βέβαια θρησκευτικού– κράτους σε ολόκληρη την περιοχή της ιστορικής Παλαιστίνης, στο οποίο θα ζουν όλοι ειρηνικά, ανεξάρτητα από το θρήσκευμά τους, είτε είναι μουσουλμάνοι, είτε εβραίοι, είτε χριστιανοί.
Τι περιμένετε σήμερα από τη διεθνή κοινότητα στην κατεύθυνση υποστήριξης του αγώνα σας;
Η διεθνής κοινότητα θα βοηθούσε πολύ αν ξεκινούσε ένα οργανωμένο, μακροχρόνιο μποϊκοτάζ του Ισραήλ, βάσει του μοντέλου που εφαρμόστηκε και στην περίπτωση της Νότιας Αφρικής. Μια τέτοια πίεση θα ανάγκαζε το Ισραήλ να αλλάξει την αδιάλλακτη στάση του, όμως γνωρίζουμε καλά ότι ένα τέτοιο μποϊκοτάζ δεν είναι καθόλου εύκολο.
Η Καλίντα Τζαράρ προσέχει πολύ τις μετακινήσεις της. Τη μητέρα της που μένει στην Τζενίν, 95 χιλιόμετρα βόρεια από τη Ραμάλα, έχει να τη δει τρεις μήνες. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μπορέσει να φτάσει στη Τζενίν χωρίς να συλληφθεί σε κάποιο από τα πολλά ισραηλινά check points. Είναι λογικό να λαμβάνει τα μέτρα της. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να κάνει αλλιώς, τη στιγμή που 48 συνάδελφοί της βουλευτές, μέλη της Χαμάς, του Λαϊκού Μετώπου, αλλά και της Φατάχ, βρίσκονται κλεισμένοι στις ισραηλινές φυλακές;