Ο μονόδρομος του ΣΥΡΙΖΑ: Αριστερόστροφη πορεία και δημοκρατική οργανωτική συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ
Κείμενο των: ΔΕΑ, ΚΟΕ, ΚΟΚΚΙΝΟ, ΡΟΖΑ
1. “Ούτε βήμα πίσω”
Για τον ΣΥΡΙΖΑ η συνέχιση της αριστερόστροφης πορείας αποτελεί μονόδρομο. Κάθε άλλη επιλογή θα τον περιθωριοποιήσει ως πολιτικό χώρο, θα αυξήσει τις εντάσεις στο εσωτερικό του, θα απογειώσει την αποσυσπείρωση, ιδιαίτερα του “ανένταχτου” κόσμου, και βεβαίως θα αυξήσει τις φυγόκεντρες τάσεις προς άλλους πολιτικούς χώρους, κυρίως το ΠΑΣΟΚ.
Όταν λέμε “αριστερόστροφη πορεία” εννοούμε πρωτίστως τα εξής:
-
Την έμπρακτη και συνεχή αντιπαράθεσή του με τη νεοφιλελεύθερη διαχείριση της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης, τη μονομερή απεύθυνσή του στους “από κάτω”, την κατηγορηματική απόρριψη των νεοφιλελεύθερων σοσιαλδημοκρατικών στρατηγικών για την εκτόνωση της κρίσης και την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που θα ενισχύουν τους δεσμούς του με το χώρο της εργασίας γενικά, και της επισφαλούς εργασίας ειδικότερα, με τη νεολαία και με εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας που υφίστανται τις συνέπειες της κρίσης κι έτσι θα αναβαθμίζουν τη “λαϊκότητα” του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο στην πολιτική του, όσο και στην κοινωνική σύνθεσή του. Ως εκ τούτου, είναι εκ των ων ουκ άνευ ο ΣΥΡΙΖΑ να αναλάβει πρωτοβουλίες αγώνων για τα θέματα της κρίσης, της ανεργίας, της φτώχειας κ.λπ.
-
Την κατηγορηματική δέσμευση του συνόλου των συνιστωσών και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ότι αποκλείεται υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να συμμετάσχει σε κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας ή σε “οικουμενικές” λύσεις για την αντιμετώπιση του ενδεχομένου “ακυβερνησίας”. Τούτο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προστασία του χώρου από την “κεντροαριστερή λεηλασία” αλλά και για την έναρξη μιας γόνιμης συζήτησης για τη συγκρότηση ενός εναλλακτικού πόλου και ενός προγράμματος που θα εκφράζει πραγματικές αλλαγές στους ταξικούς συσχετισμούς στην κοινωνία. Ελάχιστη αφετηρία γι’ αυτά θεωρούμε πως αποτελούν τα “15 σημεία” αλλά και το υπόλοιπο προγραμματικό υλικό όπως διαμορφώθηκε στην 2η Πανελλαδική Σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της οικολογίας, ενώ υποστηρίζουμε τις κοινές δράσεις με άλλες δυνάμεις, δεν συμφωνούμε με την πολιτική συνεργασία με δυνάμεις όπως οι Οικολόγοι Πράσινοι, που αφήνουν ανοιχτή την πόρτα της κυβερνητικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ (και όχι μόνο…).
-
Την αποφασιστική αντιπαράθεση του ΣΥΡΙΖΑ με τις αστικές στρατηγικές της “ασφάλειας” και της “κοινωνικής διαίρεσης”, που συμπυκνώνονται πρωτίστως στην αντιμετώπιση των οικονομικών και πολιτικών προσφύγων. Οποιαδήποτε διολίσθηση του ΣΥΡΙΖΑ (ή των συνιστωσών του) από το πεδίο “προβλήματα των μεταναστών” στο πεδίο “πρόβλημα μετανάστευσης”, οποιαδήποτε υποχώρηση από την “υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων” στην “προστασία της δημοκρατικής ομαλότητας” σημαίνει την υποταγή του στην κυρίαρχη ρητορική, τη μετάλλαξή του σε “αριστερή εκσυγχρονιστική δύναμη”, δηλαδή συμπληρωματική δύναμη του συστήματος.
-
Την αποσαφήνιση και την εμβάθυνση της ιδεολογικοπολιτικής φυσιογνωμίας του ως αντινεοφιλελεύθερου αντικαπιταλιστικού χώρου, απολύτως ανταγωνιστικού με την κυβερνητική πολιτική, τα κόμματα εξουσίας και το σύνολο του αστικού πολιτικού συστήματος.
Με πλήρη επίγνωση της πραγματικότητας του ΣΥΡΙΖΑ ως συνόλου αλλά και κάθε συνιστώσας του ξεχωριστά, των διαφορετικών ιδεολογικοπολιτικών παραδόσεων και αναφορών, των αντιφάσεων και των ισορροπιών, θεωρούμε ότι τα προηγούμενα παραμένουν εφικτά υπό τις εξής προϋποθέσεις:
-
Την απόκτηση της δυνατότητας εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ ως χώρου να αποφασίζει και να εφαρμόζει την πολιτική του με όρους στοιχειώδους πολιτικής και οργανωτικής αυτοτέλειας.
-
Προστασία του ΣΥΡΙΖΑ από εσωτερικές αντιθέσεις και αντιφάσεις συνιστωσών, και κυρίως του ΣΥΝ. Αν είναι εύλογο η κατάσταση του ΣΥΝ, της μεγαλύτερης συνιστώσας, να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι παράλληλα διαλυτικό ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνεται όμηρος των τεκταινομένων στον Συνασπισμό. Για να είμαστε απολύτως σαφείς διευκρινίζουμε τούτο: Ένα ανασυνθετικό εγχείρημα τύπου ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να επιχειρηθεί χωρίς τον Συνασπισμό, υπονομεύεται όμως έως ακυρώσεως αν στον Συνασπισμό κυριαρχήσει μια αντίληψη “διατασικών συναινέσεων” (ειδικά με δυνάμεις που συστηματικά αρνούνται ή και υπονομεύουν το συριζικό εγχείρημα) που ανατρέπουν τη ριζοσπαστική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ.
-
Την ανάδειξη από τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μιας άλλης πολιτικής κουλτούρας σε αντίθεση με τις συμπεριφορές της αστικής πολιτικής, χωρίς διαγκωνισμούς για θέσεις εξουσίας, διαμεσολάβηση, ηγεμονισμούς, συμμαχίες χωρίς αρχές κ.λπ.
2. Για έναν ΣΥΡΙΖΑ των μελών και των συνιστωσών, για έναν ΣΥΡΙΖΑ των ανοιχτών δομών και διαδικασιών, για έναν ΣΥΡΙΖΑ της δημοκρατίας
Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι μετά και τις τελευταίες εξελίξεις ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπει σε κρίσιμη φάση. Είναι επίσης αυτονόητο, για όσους έχουν την παραμικρή σχέση με το εγχείρημα αυτό, ότι η οργανωτική (ανα)συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι σήμερα πιο αναγκαία από ποτέ.
Το οργανωτικό θέμα δεν είναι –τουλάχιστον για τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ– κάτι δευτερεύον. Είναι ένα ζήτημα κατεξοχήν πολιτικό, αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να υπερβεί τα στενά όρια μιας εκλογικής συμμαχίας και να μετατραπεί σε μια σοβαρή ελπίδα για ανασυγκρότηση της Αριστεράς και αντεπίθεση του κινήματος.
Χρειάζονται, λοιπόν, νέες δομές και νέες διαδικασίες. Δομές και διαδικασίες που θα χωράνε τόσο μέλη συνιστωσών και συνιστώσες ως σύνολα, με την αυτοτελή της δράση όποια το επιθυμεί, όσο και τους λεγόμενους ανένταχτους/ες.
Εν όψει της Πανελλαδικής Σύσκεψης του Οκτωβρίου για τα οργανωτικά θέματα του ΣΥΡΙΖΑ, προτείνουμε ως γενικό πολιτικό/οργανωτικό πλαίσιο τα εξής δέκα σημεία:
-
Πρέπει άμεσα να λειτουργήσουν παντού Τοπικές, Κλαδικές και Θεματικές Επιτροπές του ΣΥΡΙΖΑ, με μέλη, ανοιχτές και δημοκρατικές διαδικασίες, ανάδειξη οργάνων και διαύλους αμφίδρομης επαφής με τα κεντρικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Το πώς (το πώς, όχι το αν) θα εξασφαλιστούν στοιχειώδεις κανόνες πλουραλισμού, ισοτιμίας και δημοκρατίας (ποσοστώσεις, ψηφοφορίες, εκλογές κ.λπ.) είναι προς συζήτηση.
-
Μεταφορά του κέντρου βάρους των αποφάσεων στα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Ουσιαστικοποίηση και θεσμοποίηση της συλλογικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Τακτική λειτουργία των “ενδιάμεσων” οργάνων μεταξύ Τοπικής Επιτροπής και Γραμματείας. Τα όργανα αυτά αντιμετωπίζουν όλα τα μείζονα πολιτικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ και σε αυτά λογοδοτεί η Γραμματεία. Όχι στα κλειστά διευθυντήρια και στα αρχηγικά/προσωποκεντρικά σχήματα.
-
Ενιαία κέντρα αποφάσεων. Αναβάθμιση των κοινών λειτουργιών Κ.Ο. και Γραμματείας και άμεση ουσιαστική και μόνιμη σύνδεση των δύο οργάνων.
-
Λειτουργία της Κ.Ο. και της ευρωβουλευτικής ομάδας σε συριζικό/πλουραλιστικό πλαίσιο.
-
Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. Επιτέλους, πλουραλιστική εκπροσώπηση στα ΜΜΕ.
-
Έντυπο του ΣΥΡΙΖΑ.
-
Ενίσχυση της Οργανωτικής Επιτροπής, που συντονίζει τη δράση των Τοπικών και παρακολουθεί την εφαρμογή των αποφάσεων των Πανελλαδικών.
-
“Συριζική” ρύθμιση των οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, με βάση τις ανάγκες του εγχειρήματος. Δημιουργία πραγματικού και ισχυρού ταμείου του ΣΥΡΙΖΑ.
-
Θεσμοί εναλλαγής στα όργανα και σε καίριες θέσεις.
Κάποια από τα παραπάνω έχουν αποφασιστεί επανειλημμένα αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί, ενδεικτικό μιας ορισμένης “διαπαραταξιακής” (ή, ακόμα χειρότερα) ηγεμονικής αντίληψης που κυριαρχεί συχνά στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι προφανές ότι από πουθενά δεν προκύπτει (δεν έχει τεθεί, άλλωστε) ότι τέτοιες ριζικές αλλαγές στον ΣΥΡΙΖΑ οδηγούν σε ενιαίο κόμμα, σε διάλυση των συνιστωσών κ.λπ.
Ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ βγαίνει πληγωμένος από ένα κακό αποτέλεσμα και από μια καταστροφική διαχείριση του αποτελέσματος αυτού. Αυτός ο κόσμος, τόσο μέλη των συνιστωσών όσο και “ανένταχτοι/ες”, ο κόσμος που το προηγούμενο διάστημα έδωσε μια μεγάλη μάχη, αυτός είναι που αρνείται να γυρίσουμε πίσω, αυτός είναι που “επιβάλλει” το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ να προχωρήσει, ενάντια σε ηγεμονισμούς, ενάντια σε κομματικές αναδιπλώσεις, ενάντια σε υποχωρήσεις μπροστά στις πιέσεις του συστήματος. Ας τον ακούσουμε, ας το ρισκάρουμε.