Λίγες μέρες μετά τις εκλογές, σε ξενοδοχείο της Αθήνας, έγινε η συγκέντρωση της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ (στη συνέχεια ΑΠ και με τη διευκρίνιση ότι αναφερόμαστε στο στενό κύκλο των ηγετικών στελεχών και όχι σε όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους φίλους της). Εκεί η ΑΠ προχώρησε μια συνολική κριτική και πλήρη απόρριψη του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο εισηγητής Φώτης Κουβέλης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, υπήρξε ιδιαίτερα οξύς, υπεραμύνθηκε ενός προφίλ ανανεωτικής αριστεράς τύπου ΕΑΡ του 1987 και κάλεσε σε «ανακαθορισμό του ΣΥΡΙΖΑ σε νέα βάση … μακριά από αριστερίστικες επιλογές και συμμαχίες». Παράλληλα μίλησε για «εναλλακτική πρόταση εξουσίας» -παρά τις δεδομένες συνθήκες του εκλογικού αποτελέσματος- επαναφέροντας το σχέδιο της κεντροαριστεράς.
Το βασικό χαρακτηριστικό της τοποθέτησης της ΑΠ είναι ότι επιτίθεται στο ΣΥΡΙΖΑ, όχι με βάση την πολιτική γραμμή και τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά διαστρεβλώνοντας την πλήρως. Φτιάχνει μια καρικατούρα ΣΥΡΙΖΑ, όπως τη βολεύει. Στόχος τους είναι η αλλαγή στάσης του ΣΥΝ απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ ώστε να γυρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εποχή Ν. Κωνσταντόπουλου, σαν μηχανισμός εκλογικής διάσωσης του ΣΥΝ.
Αριστερισμός, μηδενισμός και κεντροαριστερά
Ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζεται από την ΑΠ σαν «αριστερίστικη ομάδα που προκαλεί διεργασίες που ποτίζουν ξένες αυλές, και κυρίως τη δεξιά και την ακροδεξιά». Παρουσιάζεται σαν να υποστηρίζει: «Απόρριψη των μεταρρυθμίσεων. Απόρριψη της πράσινης ανάπτυξης. Απόρριψη της κρατικής ρυθμιστικής παρέμβασης». Και ρωτάμε: έχουν διαβάσει τα ντοκουμέντα του ΣΥΡΙΖΑ; Δεν γνωρίζουν ότι το κεντρικό του στίγμα είναι οι αγώνες για την ανακούφιση των εργαζομένων και την αντιμετώπιση του νεοφιλελευθερισμού; Δεν γνωρίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα ζητά κρατική παρέμβαση για έλεγχο των τιμών, για χτύπημα των καρτέλ, για φορολόγηση του πλούτου, για αύξηση των κοινωνικών δαπανών; Ολόκληροι κατάλογοι τέτοιων διεκδικήσεων υπάρχουν στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν το είδαν; Ο ΣΥΡΙΖΑ -ένα πλατύ αντινεοφιλελεύθερο μέτωπο της Αριστεράς- .δεν είναι γενικά και αόριστα αντίθετος στις μεταρρυθμίσεις, στην πράσινη ανάπτυξη και στην κρατική παρέμβαση, όπως διαστρεβλωτικά ισχυρίζεται η ΑΠ. Είναι αντίθετος με το νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα τους. Αλλά, επίσης, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετος και με τον κεντροαριστερό προσανατολισμό διαφόρων προτάσεων μεταρρυθμίσεων ή κρατικών παρεμβάσεων. Γιατί; Ακριβώς γιατί δεν διαφοροποιούνται από το νεοφιλελευθερισμό. Εκεί τελικά βρίσκεται η διαφωνία με την ΑΠ. Αν θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αποφασιστικά και συνολικά ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό. Και το να είναι, δεν σημαίνει αριστερισμός, όπως ισχυρίζεται η ΑΠ. Σημαίνει αριστερή στάση. Το να μην είναι και να λοξοκοιτάει προς τη νεοφιλελεύθερη γραμμή (μιλάμε για τη γραμμή όχι για την απεύθυνση στον κόσμο) της σοσιαλδημοκρατίας, αυτό δεν είναι αριστερή στάση. Είναι κεντροαριστερή, δοκιμασμένη, αποτυχημένη, χρεοκοπημένη και για την Αριστερά και για το λαό. Το ιταλικό παράδειγμα μπορεί να σαγηνεύει την ΑΠ αλλά δεν είναι τόσο μακρυά, για να μην βλέπουμε ότι η κεντροαριστερά οδήγησε στην ηγεμονία του Μπερλουσκόνι και στη διάλυση της ίδιας της Αριστεράς.
Ο δήθεν αριστερισμός του ΣΥΡΙΖΑ επινοείται από την ΑΠ, προκειμένου αποδομώντας τον, δηλαδή αποδομώντας μια κατά βάση αριστερή στάση, να εμφανιστεί σαν μόνη λύση το σχέδιο της κεντροαριστεράς.
Ταυτόχρονα η ΑΠ επιτίθεται στην κινηματική αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ και στην αντισυστημική του ταυτότητα. Ούτε μια λέξη για τη στήριξη από το ΣΥΡΙΖΑ των κινημάτων, της εξέγερσης της νεολαίας, για το Δεκέμβρη. Τίποτα θετικό. Σαν να μην υπήρξε μια διακριτή στάση του ΣΥΡΙΖΑ και μια μάχη του ΣΥΡΙΖΑ. Που, μάλιστα, έδωσε φτερά στον κόσμο της Αριστεράς. Διαγράφονται έτσι μονοκοντυλιά όλες εκείνες οι διεργασίες, τα κινήματα, οι επιλογές που έγιναν από το ΣΥΡΙΖΑ και οδήγησαν στο γίνει ένα μέτωπο πολύ ευρύτερο από τον μικρόκοσμο της ανανεωτικής αριστεράς. Και σχεδόν ταυτίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ με τη βία. Αναρωτιέται ο εισηγητής της ΑΠ για την ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ: «Τι πολιτική δύναμη θα είναι; Αντισυστημική, όπως διαφημίζεται, που θα ενισχύει τις διαιρέσεις στο λαό για να παράγει τηλεοπτικό θέαμα;» Και ρωτάμε. Μήπως ακόμη και η διατύπωση της Αλέκας Παπαρήγα για το «χάιδεμα των κουκολοφόρων» ήταν πιο μετρημένη; Καταλαβαίνουν ότι μπαίνουν ακριβώς στη λογική του θείου Καραμανλή για αριστεροχουντισμό, όταν κατηγορούν το ΣΥΡΙΖΑ ότι «προκαλεί διεργασίες που ποτίζουν ξένες αυλές, και κυρίως τη δεξιά και την ακροδεξιά»;
Είναι δυνατόν κανείς να πιστέψει ότι ΣΥΡΙΖΑ συγκίνησε και συγκινεί ευρύτερο κόσμο χάρη στις «ανανεωτικές αρχές και ρίζες» στις οποίες μας καλεί να επιστρέψουμε η ΑΠ, αποδίδοντας παράλληλα, «τιμή στους πρωτεργάτες για τη διορατικότητα και την τόλμη τους» (όπως ο Λ. Κύρκος που ζητάει να διαλυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ);
Αλλά το κρισιμότερο είναι ότι στην τοποθέτηση της ΑΠ, ενώ υπάρχει σαφής κριτική της ΝΔ, δεν υπάρχει κριτική της πολιτικής, της γραμμής και του νεοφιλελεύθερου προσανατολισμού του ΠΑΣΟΚ. Ενώ αναφέρεται με νόημα ότι. η ΑΠ «αναζητεί πραγματικές συγκλίσεις ανάμεσα στις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις» και «συμπτώσεις, συνεργασίες που να δημιουργούν δημοκρατικές πλειοψηφίες αλλαγών». Ακριβώς γιατί δεν πρέπει να αδιαφορούμε «για το μέγα ζήτημα της διακυβέρνησης της χώρας». Συμπέρασμα: μηδενισμός της πορείας του ΣΥΡΙΖΑ, επιστροφή στην ΕΑΡ του 1987 και, κυρίως, λατρεία της κεντροαριστεράς.
Για το ζήτημα της Ευρώπης
Ακόμη ένα παράδειγμα της εξαιρετικά αδύναμης επιχειρηματολογίας αλλά και των αντιφάσεων της ΑΠ. Ισχυρίζεται ο εισηγητής της ΑΠ ότι «η ΕΕ παρουσιάστηκε ως το απόλυτο κακό. Η παρούσα Ευρώπη δεν αφορά την Αριστερά. Απορρίπτονταν όλες οι συνθήκες που συγκροτούν την ΕΕ … Απαξιώνονταν πλήρως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί …χωρίς να υπάρχει καμιά πρόταση για τη θεσμική συγκρότηση της ΕΕ». Αν δεν κάνουμε λάθος ο Φώτης Κουβέλης ψήφισε στη Βουλή κατά της Συνθήκης της Λισσαβώνας. Ενώ οι υπόλοιποι της ΑΠ ψήφισαν παρών, ενάντια στην εκφρασμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως η νέα Ευρω-συνθήκη (ή Μεταρρυθμιστική Συνθήκη), αποτελεί το θεμέλιο λίθο της ΕΕ του 21ου αιώνα και ενσωματώνει όλες τις προηγούμενες Συνθήκες της ΕΕ. Και ρωτάμε: Ποια τελικά είναι η θέση τους για τις συνθήκες που συγκροτούν την ΕΕ; Ή μήπως δεν έχουν ενιαία θέση ούτε καν σαν ΑΠ; Κι επίσης. Ποια συνθήκη της ΕΕ δεν θα έπρεπε να απορρίψουμε, σύμφωνα με την κριτική τους; Συγκεκριμένα. Μήπως τη συνθήκη του Μάαστριχτ; Ακόμη και ο ΣΥΝ διαφοροποιείται τα τελευταία χρόνια από την αρχική θέση του υπέρ του Μάαστριχτ -έστω φραστικά. Το ερώτημα είναι: η ΑΠ παραμένει υπέρ του Μάαστριχτ; Απ’ όσο ξέρουμε έτσι είναι.
Τι «προτάσεις για τη θεσμική συγκρότηση της ΕΕ» εννοεί λοιπόν η ΑΠ; Γιατί πχ και ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ της διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων του Ευρωκοινοβούλιου, ως προς τον έλεγχο της μη δημοκρατικά νομιμοποιημένης υπερκυβέρνησης των Βρυξελλών, που είναι η Κομισιόν. Αλλά τέτοιες προτάσεις εννοούν; Ή μήπως την εμμονή στην απαράδεκτη λογική ότι η θεσμική συγκρότηση της ΕΕ, ακόμη κι αν είναι αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική, πρέπει να υποστηρίζεται από την Αριστερά σαν δήθεν αντικειμενικά προοδευτική εξέλιξη; Με αυτήν τη λογική δόθηκε η θετική ψήφος στο Μάαστριχτ. Και με αυτήν τη λογική ο Δ. Χατζησωκράτης εκφράζεται δημοσίως (και εκθέτει το ΣΥΡΙΖΑ) υπέρ του Ευρωστρατού. Αλλά αυτή είναι μια αυτοκτονική λογική για την Αριστερά, χρεοκοπημένη μέσα στις συνειδήσεις των αγωνιζόμενων πολιτών.
Το κεντρικό διακύβευμα για τη στάση μας απέναντι στην «παρούσα Ευρώπη» είναι αν θα αγωνιστούμε ενάντια στις πολιτικές της ΕΕ, αν θα αγωνιστούμε ενάντια στο αντιδημοκρατικό, αντεργατικό και υπερσυγκεντρωτικό επιτελείο των πολυεθνικών. Ούτε μια λέξη δεν υπάρχει από τον εισηγητή της ΑΠ, επικριτική για το επιτελείο αυτό, για τις πολιτικές που εκπορεύονται από την ΕΕ, για το Σύμφωνο Σταθερότητας, για τη flexicurity, για τη frontex. Κυριολεκτικά ούτε μια λέξη. Γιατί; Γιατί τέτοιος εξωραϊσμός; Γιατί μια τέτοια ανοιχτά φιλο-ΕΕ στάση;
Και τέλος το να είναι κανείς κριτικός απέναντι στην ΕΕ, αντίθετος με τις πολιτικές της, καταγγελτικός ως προς το νεοφιλελεύθερο στρατηγείο -κι αυτά όλα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ- δεν σημαίνει ότι είναι αντιευρωπαϊστής. Δεν σημαίνει ότι ταυτίζονται το μέλλον της Ευρώπης (για την οποία διεκδικούμε ριζικούς κοινωνικούς και θεσμικούς μετασχηματισμούς) και το μέλλον της ΕΕ, όπως προκύπτει από τις συνθήκες της και το συνασπισμό συμφερόντων που εκπροσωπεί. Αν κάποιος ισχυριστεί ότι ταυτίζονται τότε θα έπρεπε να χαρακτηρίσει τους λαούς που ψηφίζουν ΟΧΙ στα δημοψηφίσματα σαν αντιευρωπαίους.
Ας τελειώνουμε, λοιπόν, με τέτοιου τύπου κριτικές απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ. Κι ας τελειώνουμε με ψέματα του τύπου «η Ελένη Σωτηρίου παντού μιλούσε αντιευρωπαϊκά» -κι αυτό από το Δ Παπαδημούλη εκστομίσθηκε για να πλήξει το ΣΥΡΙΖΑ όχι απλά την Ελ. Σωτηρίου και την ΚΟΕ.
Η υπονόμευση του ΣΥΡΙΖΑ
Δεν πρόκειται μόνο για τη μετεκλογική ομιλία. Η ουσιαστική υπονόμευση του ΣΥΡΙΖΑ από την ΑΠ είναι συνεχής και διαχρονική. Από την υιοθέτηση του σχήματος ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, από τη δημόσια παρουσία τους στα ΜΜΕ όπου προβάλλουν άλλη γραμμή και όχι αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι την πρόσφατη συνεργασία τους με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ για πετύχουν την «ανακατάληψη της ΠΟΣΔΕΠ» ενάντια στο αγωνιστικό μπλοκ της Αριστεράς -που πρωτοστάτησε στην υπεράσπιση του άρθρου 16. Στην προεκλογική περίοδο προχώρησαν -πράγμα πρωτοφανές- σε δημόσια αντιπαράθεση με το ΣΥΡΙΖΑ, συχνά και από τα ΜΜΕ.
Αλλά στην ομιλία του Φώτη Κουβέλη υπάρχει μια σοκαριστική δημόσια ομολογία: «Χιλιάδες πολίτες και αγωνιστές, αγωνίστριες της ανανεωτικής αριστεράς δεν αναγνώρισαν τις δικές τους διακριτές πολιτικές απόψεις και ιδέες στις βασικές επιλογές που προσδιορίζουν την πολιτική της πλειοψηφίας και της ηγεσίας του χώρου. Και αρνήθηκαν να ψηφίσουν το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ». Είναι μάλλον εξοργιστικό το να δικαιολογείται αυτή η στάση. Αλήθεια, τι έχουν να πουν για όσα στελέχη της ΑΠ, έφθαναν στο σημείο ακόμη και να καλούν τον κόσμο να μην ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ; Αλλά όλα αυτά τα στελέχη θα διεκδικήσουν, σαν δημοκρατικό δικαίωμα, να είναι υποψήφιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ !
Και ρωτάμε: αυτή είναι τάχα η δημοκρατική κουλτούρα που πρεσβεύει η ανανεωτική αριστερά; Ειδικά απέναντι σε έναν ολόκληρο κόσμο που αγωνίζεται και χάρη στους αγώνες του βγαίνουν αυτοί βουλευτές, παίρνουν θέσεις, και μετά κάνουν ό,τι θέλουν: από το παρών στην Ευρωσυνθήκη μέχρι το ΟΧΙ στο ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές.
Και επιπλέον να αρνούνται σήμερα στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ να έχει δικαιώματα και λόγο στις αποφάσεις. Ώστε αυτοί να μπορούν ανενόχλητοι να προωθούν τις μεθοδεύσεις τους, χρησιμοποιώντας την -καθόλου τυχαία- προνομιακή σχέση τους με τα ΜΜΕ, ιδίως με αυτά της κεντροαριστεράς.
Έχει και η πολιτική υπομονή τα όρια της!