Terra Madre

τ.255, 14/11/2008

Από τις 23 έως τις 26 Οκτωβρίου διοργανώθηκε στο Τορίνο της Ιταλίας το 3ο φεστιβάλ Terra Madre. Το φεστιβάλ, στο οποίο πήραν μέρος 6.000 συμμετέχοντες από 140 περίπου χώρες, διοργανώθηκε από τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Slowfood. Η Slowfood υπάρχει εδώ και είκοσι χρόνια και δημιουργήθηκε με στόχο να αντιταχθεί στην κουλτούρα του fast food. Ενάντια στη βιομηχανοποιημένη γεωργία και την παγκοσμιοποίηση (και ομογενοποίηση) των διατροφικών συνηθειών, προτάσσει τη διάσωση των τοπικών διατροφικών παραδόσεων και γεωργικών πρακτικών. Ο βασικός της στόχος είναι να παράγονται "good, clean, fair" τρόφιμα. Δηλαδή τρόφιμα υψηλής ποιότητας, των οποίων η παραγωγή δεν βλάπτει το περιβάλλον ή την υγεία ανθρώπων και ζώων, και που οι παραγωγοί τους και οι εργάτες απολαμβάνουν ένα δίκαιο αντίτιμο-μισθό για την εργασία τους. Έτσι, συνεργάζεται με παραγωγούς απ’ όλο τον κόσμο, έχει δημιουργήσει μια δικιά της σφραγίδα και διακινεί τέτοια τρόφιμα. Επίσης κάνει ενημερώσεις, καμπάνιες κ.λπ. Όλα καλά; Ή μήπως όχι; Στο τριήμερο φεστιβάλ ήταν παραπάνω από εμφανής η διαφορά στις τοποθετήσεις των "δυτικών" και των ιθαγενών απ’ τον Παγκόσμιο Νότο. Η ηγεσία του Slowfood είχε πολλά μεγάλα λόγια και συμβουλές προς τους ιθαγενείς να κρατήσουν τις παραδόσεις τους και προς εμάς τους "αναπτυγμένους" να αντισταθούμε στο σύγχρονο τρόπο ζωής. Τις τελετές έναρξης και λήξης (σε στυλ Ολυμπιακών αγώνων με σημαίες, φορεσιές κ.λπ.) χαιρέτισαν υπουργοί, δήμαρχοι, μέχρι και… ο πρίγκιπας της Ουαλίας. Όμως εκτός από κάποιες γενικολογίες ενάντια στη φτώχεια, καμία αναφορά δεν έγινε στο πλαίσιο που μας αναγκάζει να ζούμε έτσι. Στις αιτίες που ωθούν όλο και περισσότερους ανθρώπους στη φτώχεια και στην εξαθλίωση. Ειδικότερα για τις χώρες του "τρίτου κόσμου", που στα λόγια ήταν οι "τιμώμενες" του φεστιβάλ, ζητήματα όπως οι κοινωνικές συνθήκες που επικρατούν εκεί, ο ρόλος της Δύσης και η εξάρτησή τους από την τελευταία δεν πιάστηκαν ποτέ. Όλα περίπου λύνονταν με την παραγωγή αυτών των, όντως καλών, τροφίμων. Και με ένα καλό μάρκετινγκ! Όμως άραγε πόσοι Αφρικανοί ή Λατινοαμερικάνοι μπορούν να τρέφονται με αυτά τα τρόφιμα που στέλνουν στη Δύση; Και πόσοι από εμάς με τους μισθούς των 700 ευρώ μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτά τα υγιεινά και οικολογικά προϊόντα; Υπήρξαν κάποιες τοποθετήσεις (αποκλειστικά σχεδόν από ιθαγενείς) που έβαζαν ζητήματα εξάρτησης και αποκάλυπταν το βρώμικο ρόλο των πολυεθνικών και των μεγάλων δυνάμεων. Όμως η γενική κατεύθυνση ήταν αυτή της ευαίσθητης φιλανθρωπίας και οι παραγωγοί αντιμετωπίζονταν λίγο-πολύ σαν ένα εξωτικό είδος υπό εξαφάνιση. Μια τελευταία παρατήρηση. Φάνηκε και σε αυτό το φεστιβάλ ότι είναι πολύς ο κόσμος (και πολλοί νέοι) που ανησυχεί, προβληματίζεται, ψάχνει. Το στοίχημα είναι να αποκαλύψουμε τους υπεύθυνους των δεινών του πλανήτη και να συσπειρωθούμε ενάντιά τους.

Α.Σ.