Εργαζόμενοι λάστιχο και κοινωνικός κανιβαλισμός, της Δέσποινας Σπανού

τ.277, 06/11/2009 (σε ένθετο το τ.7 του Δικτύου Κριτικής και Δράσης στην Παιδεία)

Οι εργασιακές σχέσεις στη χώρα μας έχουν αλλάξει δραματικά. Η μόνιμη και σταθερή εργασία περιορίζεται και αποτελεί πλέον τη μειοψηφία, και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Στο δημόσιο οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού ήταν το 17% των συνολικών προσλήψεων που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, ενώ τεράστιο είναι το πρόβλημα και στον ιδιωτικό τομέα.

Στο δημόσιο όμως το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο. Δυστυχώς στη χώρα μας όπου δεν λειτούργησαν ποτέ οι θεσμοί η δημόσια διοίκηση θεωρείται λάφυρο του εκάστοτε νικητή των εκλογών, με αποτέλεσμα όλες οι υπηρεσιακές μεταβολές, προσλήψεις, μεταθέσεις, προαγωγές να γίνονται με καθαρά πελατειακά, κομματικά κριτήρια. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ με βάση και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπάθησαν να περιορίσουν τον αριθμό των μονίμων υπαλλήλων στο δημόσιο, προσλαμβάνοντας συμβασιούχους κάθε τύπου για να καλύψουν μόνιμες και σταθερές ανάγκες.

Η πανσπερμία των εργασιακών σχέσεων είναι κάτι το απίστευτο. Συμβάσεις έργου, περιορισμένου χρόνου, stage, εργολαβίες κατακλύζουν τις δημόσιες υπηρεσίες, εργαζόμενοι εντελώς ανασφάλιστοι, χωρίς εργασιακά δικαιώματα, με συνέπεια την πλήρη αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων στο δημόσιο, την υποβάθμιση των υπηρεσιών και την κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων. Νέοι άνθρωποι με προσόντα καταπίνουν την περηφάνια τους, παρακαλούν για μια θέση εργασίας χωρίς ασφάλιση και με πολύ χαμηλή αμοιβή, με μόνη ελπίδα ότι κάποτε θα μονιμοποιηθούν.

Τα δυο κόμματα εξουσίας στη χώρα μας, γνωρίζοντας αλλά και εκμεταλλευόμενα αυτή την κατάσταση, τους χρησιμοποιούν και τους εκμεταλλεύονται με το χειρότερο τρόπο.

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ψήφισαν την τροποποίηση του Συντάγματος, βάσει της οποίας απαγορεύεται σαφώς η τροποποίηση της εργασιακής σχέσης (μονιμοποίηση ή μετατροπή σε αορίστου χρόνου) για όσους είχαν διοριστεί μετά το 2001.

Είναι λοιπόν τουλάχιστον κοροϊδία και προσβολή της νοημοσύνης όλων μας, η νυν κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, του ΠΑΣΟΚ που εισηγήθηκε την τροποποίηση του Συντάγματος και τους νόμους που ψηφίστηκαν μετά (ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι, μερική απασχόληση προσωρινού χρόνου), να ισχυρίζεται σήμερα ότι διακόπτει αυτές τις οι συμβάσεις, δηλαδή απολύει προσωπικό, για να καταργήσει την εκμετάλλευση των εργαζομένων που η ίδια θεσμοθέτησε.

Ποια είναι η σκοπιμότητά τους;

  1. Ο περιορισμός του δημοσιονομικού κόστους κατ’ εντολή του κ. Αλμούνια.
  2. Να φύγουν οι προσληφθέντες επί διακυβέρνησης της ΝΔ, για να βρούνε τρόπο να φέρουν τα δικά τους παιδιά.

Τι άλλο κάνει όμως η κυβέρνηση; Προσπαθεί να καλλιεργήσει τον κοινωνικό αυτοματισμό και τους ανταγωνισμούς μεταξύ των εργαζομένων.

Στρέφει την κοινή γνώμη και τους άνεργους εναντίον όσων έχουν εργασία, άσχετα αν αυτοί ήτανε κακοπληρωμένοι ανασφάλιστοι. Παρουσιαζόμενη ως εγγυήτρια της διαφάνειας, της δικαιοσύνης, της αντικειμενικότητας, η κυβέρνηση προσπαθεί να στρέψει τον άνεργο εναντίον του εργαζόμενου, τον συμβασιούχο που έχει λήξει η σύμβασή του και έχει απολυθεί (και είναι πάρα πολλοί) εναντίον αυτού που έχει παραμείνει, τον συμβασιούχο εναντίον του μόνιμου, τον ιδιωτικό υπάλληλο εναντίον του δημόσιου υπάλληλου.

Καλλιεργείται δηλαδή ένας κοινωνικός κανιβαλισμός χωρίς όρια, με θύματα τους εργαζόμενους, τους πλέον αδύναμους, αφήνοντας στο απυρόβλητο τις πολιτικές που έφεραν αυτά τα αποτελέσματα και τους εκφραστές τους, τα δυο μεγάλα κόμματα εξουσίας (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ), τους οικονομικούς παράγοντες, την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με κάθε τρόπο πρέπει να αντισταθούμε σ’ αυτή την κατάσταση. Το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει να παλέψει για χτύπημα της ανεργίας και κατάργηση των ελαστικών μορφών εργασίας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση με τα stage και τους συμβασιούχους στο δημόσιο η λύση είναι:

  • Κατάργηση όλων των ελαστικών εργασιακών σχέσεων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
  • Αναδρομική ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων σε προγράμματα stage.
  • Κατάργηση στο δημόσιο των εκμεταλλευτικών και ρουσφετολογικών σχέσεων (stage, ορισμένου χρόνου, ωρομίσθιοι, συμβασιούχοι έργου, εργολαβίες) με ταυτόχρονη προκήρυξη των αναγκαίων κενών θέσεων για την κάλυψη των πάγιων αναγκών με ανάλογη μοριοδότηση της προϋπηρεσίας.
  • Καμία σύμβαση δεν λήγει μέχρι την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού.
  • Κατάργηση του τελευταίου νόμου που προβλέπει την εξέλιξη για τους έκτακτους αορίστου χρόνου και άμεση μονιμοποίησή τους.

Οι παραπάνω προτάσεις είναι οι μόνες που μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, την αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, την ισότιμη στήριξη όλων.

Το κυριότερο όμως είναι ο αγώνας για την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Είναι το πρώτο καθήκον για όλους μας.

Δέσποινα Σπανού,
μέλος Εκτελεστικής Επιτροπής της ΑΔΕΔΥ
και του τμήματος Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ