Νέα φοροεπιδρομή και ένταση της λιτότητας με σφραγίδα Βρυξελλών και ΠΑΣΟΚ, του Μιχάλη Σιάχου

τ.278, 20/11/2009

Προϋπολογισμός-φωτιά και το 2010

“Να σώσουμε τη χώρα από τη χρεοκοπία”, προϋπολογισμός “εκτακτης ανάγκης”, “εγκαταστάθηκαν οι ελεγκτές της ΕΕ στο υπουργείο Οικονομικών”, “ακόμα πιο σκληρή επιτήρηση από τις Βρυξέλλες”, είναι οι τίτλοι που κυριαρχούν στις οικονομικές στήλες των εφημερίδων και ανακυκλώνονται στα τηλεπαράθυρα από υπουργούς και δημοσιογράφους.

Από την απογραφή των Καραμανλή-Αλογοσκούφη το 2004, περάσαμε στην καταγραφή των Παπανδρέου-Παπακωνσταντίνου, με το σκηνικό να επιμένει στο ίδιο μοτίβο: Η ελληνική οικονομία σε αδέξοδο, με το έλλειμμα και το χρέος να εκτινάσσονται πέρα από κάθε πρόβλεψη και να υπόσχονται υποτασσόμενοι στις προσταγές της ΕΕ ακόμα περισσότερη φτώχεια, ακόμα περισσότερους φτωχούς.

Από το προεκλογικό “λεφτά υπάρχουν” και τις υποσχέσεις για “αναδιανομή του πλούτου υπέρ των ασθενέστερων”, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πολύ γρήγορα επιβεβαίωσε πανηγυρικά την προσήλωσή της στο νεοφιλελεύθερο δόγμα της Ε.Ε., που απαιτεί εδώ και τώρα επιθετικές αναδιαρθρώσεις, ακόμα πιο βαριά φορολογία για τα λαϊκά στρώματα, ακόμα χαμηλότερους μισθούς και συντάξεις, περαιτέρω ξύλωμα των εργασιακών σχέσεων και της κοινωνικής ασφάλισης.

Οι τελικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου που συνεδρίασε την Τετάρτη για τον προϋπολογισμό του 2010, ο οποίος κατατίθεται σ’μερα στη Βουλή, φέρνουν ακόμα πιο άγρια επίθεση σε εργαζόμενους και συνταξιούχους από το προσχέδιο του προϋπολογισμού που είχε κατατεθεί στις 5 Νοέμβρη, το οποίο δεν έπεισε Βρυξέλλες και διεθνείς οίκους αξιολόγησης.

Πρόθυμοι υπηρέτες

Οι “παραγγελιές” του νεοφιλελεύθερου διευθυντηρίου της Ε.Ε. είναι σαφείς και η κυβέρνηση πρόθυμη στην υλοποίηση των εντολών. Από την προειδοποίηση του επικεφαλής του Eurogroup Ζ. Κ. Γιούνγκερ ότι “το παιχνίδι για την Ελλάδα τελείωσε”, περάσαμε στις ευθείες απειλές του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζ. Κ. Τρισέ, ο οποίος είπε “δεν γίνεται να έχουμε νούμερα που να μην μπορούμε να τα εμπιστευθούμε. Αυτό θέτει σε κίνδυνο την καλή λειτουργία του Συμφώνου Σταθερότητας και της αμοιβαίας επιτήρησης μεταξύ των χωρών μελών του Eurogroup και τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κάθε χώρα”, προαναγγέλλοντας ειδικό καθεστώς αυστηρής επιτήρησης για την Ελλάδα από Κομισιόν και ΕΚΤ, που θα λειτουργήσουν σε ρόλο Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για την οικονομία.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο “σοσιαλιστής” επίτροπος Αλμούνια προειδοποίησε ότι “το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι πρόβλημα μόνον για τους Ελληνες πολίτες αλλά για ολόκληρη την Ευρωζώνη”, προαναγγέλλοντας και αυτός με τη σειρά του την υπαγωγή της οικονομίας στην αυστηρότερη επιτήρηση που έχει επιβληθεί ποτέ σε χώρα – μέλος της ευρωζώνης.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου μέσα σε μόλις 50 μέρες από την εκλογή της δείχνει τα όριά της και τις στρατηγικές κατευθύνσεις που θα ακολουθήσει, συνεχίζοντας το δρόμο των προκατόχων της. Ο προϋπολογισμός του 2010 είναι ακόμα πιο ταξικός, ακόμα πιο νεοφιλελεύθερος και το μόνο που υπόσχεται με εξασφαλισμένη “επιτυχία” είναι η ακόμα περισσότερη λιτότητα για τους πολλούς.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα σενάρια που κάνουν λόγο για επικείμενο διάγγελμα του πρωθυπουργού, στο οποίο θα περιγράφει την τραγική οικονομική κατάσταση και θα ζητά ανοχή για τη λήψη ακόμα πιο σκληρών μέτρων, κορυφώνονται, αναδεικνύοντας περίτρανα το αδιέξοδο της κυβέρνησης, η οποία όχι μόνο δεν έτυχε περιόδου χάριτος, παρά την ομοβρωντία των ΜΜΕ, αλλά αντίθετα όπως όλα δείχνουν θα βρεθεί (αργά ή γρήγορα) αντιμέτωπη με την απρόβλεπτη έκρηξη της κοινωνικής οργής.

Νέα χαράτσια

Με το έλλειμμα, λοιπόν, να διαμορφώνεται τελικά για το 2009 στο 12,7% και το χρέος να εκτινάσσεται σχεδον στα 300 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση ξεχνώντας τις κορώνες της αναδιανομής και έχοντας ανακοινώσει το εξευτελιστικό επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης, πάγωμα ή αυξήσεις κοροϊδία σε μισθούς και συντάξεις, άνοιγμα ασφαλιστικού, απελευθέρωση επαγγελμάτων κ.λπ., πάγωμα προσλήψεων στο δημόσιο έρχεται να ζητήσει 4,5 δισ. επιπλέον έσοδα από φόρους το 2010. Αυτό πρακτικά σημαίνει πολλαπλάσια και άμεση επιστροφή όσων με μπόλικο επικοινωνικό περιτύλλιγμα θα “δώσει”. Αρκεί η παράθεση μερικών αριθμών για να αναδειχτούν τα χαρακτηριστικά του νέου προϋπολογισμού.

Για το 2010 η κυβέρνηση υπόσχεται στην κομισιόν μείωση του ελλείμματος στο 9,1% από το 12,7 (μείωση στο 9,4% προέβλεπε του προσχέδιο του προϋπολογισμού). Το ΑΕΠ, που θα συρρικνωθεί στα 240,1 δισ. ευρώ φέτος, αναμένεται να φτάσει στα 244,2 δισ. ευρώ το 2010, με πληθωρισμό 1,4%. Στόχος της κυβέρνησης είναι η δραστική μείωση κατά 2,2 δισ. ευρώ των δημόσιων δαπανών με ό,τι σημαίνει κάτι τέτοιο αυτόματα για δημόσιες υπηρεσίες υγεία, παιδεία κ.λπ. (οι συμβασιούχοι και τα stage είναι τα πρώτα θύματα), ενώ όπως ήδη αναφέρθηκε, θα εισπράξει επιπλέον 4,45 δισ. ευρώ από την αύξηση των φόρων.

Τα τακτικά έσοδα του προϋπολογισμού (σύμφωνα με το προσχέδιο) προβλέπεται να αυξηθούν κατά 7,2%, στα 53,6 δισ. ευρώ. Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων θα αυξηθεί κατά 4,4%, στα 11,4 δισ. ευρώ, από 10,9 δισ.ευρώ το 2009, ενώ αντίθετα ο ο φόρος νομικών προσώπων, δηλαδή των επιχειρήσεων, θα μειωθεί στα 3,5 δισ. ευρώ, από 3,8 δισ. το 2009.

Τέλος, οι έμμεσοι φόροι, η πιο ταξική φορολόγηση με τον ίδιο τρόπο φτωχών και πλούσιων προβλέπεται να αυξηθούν κατά 6%, στα 30,5 δισ. ευρώ, από 28,8 δισ. το 2009, με αυξήσεις σε τσιγάρα, ποτά, καύσιμα, τέλη κυκλοφορίας κ.λπ. να έχουν ήδη δρομολογηθεί.

Μιχάλης Σιάχος


Το… άγριο 2010 με μια ματιά

  • Αύξηση κοροϊδία στους μισθούς και στις συντάξεις του δημοσίου μέχρι 1,5%, με τον πληθωρισμό να αναμένεται στο 1,4%. Πάγωμα μισθών και συντάξεων άνω των 2.000 ευρώ (μεικτές αποδοχές συμπεριλαμβανομένων και των επιδομάτων). Με δεδομένο ότι και πέρσι σχεδόν δεν δόθηκαν αυξήσεις, είναι προφανές ότι μιλάμε για δραματική συρρίκνωση των πραγματικών εισοδημάτων, δηλαδή, περαιτέρω διεύρυνση της φτώχειας.
  • Δραστική περικοπή των δημόσιων δαπανών κατά 2,2 δισ. ευρώ που θα φτάσουν στα 56,8 δισ. ευρώ, από 59,09 δισ. ευρώ το 2009.
  • Πάγωμα προσλήψεων στο δημόσιο το 2010 με εξαίρεση τους τομείς υγείας, παιδείας και ασφάλειας, με τις προσλήψεις στους δύο πρώτους να καλύπτουν ελάχιστες από τις πραγματικές ανάγκες και την ασφάλεια, βέβαια, να διεκδικεί μερίδα του λέοντος ενόψει των κοινωνικών αντιδράσεων που έρχονται. Τέλος, από το 2011 για κάθε πέντε δημόσιους υπαλλήλους που θα αποχωρούν από το δημόσιο θα προσλαμβάνεται ένας.

 

Οι φόροι που θα πληρώσουμε το 2010
βάσει του προσχεδίου του προϋπολογισμού

(ποσά σε εκατ. ευρώ)

 

2009

2010

Διαφορά

Άμεσοι φόροι

21,785

23,725

+1,940

Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων

10,920

11,400

+480

νομικών προσώπων

3,800

3,525

-275

Φόροι περιουσίας

475

865

+390

Λοιποί (έκτακτη εισφορά)

1,920

2,760

+840

Έμμεσοι φόροι

28,785

30,500

+1,715

ΦΠΑ

16,446

17,315

+869

ΕΦΚ καπνού, ποτών, κ.λπ.

2,934

3,270

+336

Σύνολο φορολογικών εσόδων

50,750

54,225

+3,655

Απολήψεις από ΕΕ

282

372

+90

Μη φορολογικά έσοδα

2,228

2,303

+75

Μη τακτικά έσοδα

1,120

1,400

+280

Επιστροφές φόρων

-5,000

-4,650

-350

Καθαρά έσοδα

9,200

53,650

4,450


Στη μέγγενη (των παραγράφων) του Μάαστριχτ

Εξαμελές κλιμάκιο της Εurostat ήδη βρίσκεται στην Αθήνα και εξετάζει λεπτομερώς τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Οι “χωροφύλακες” του νεοφιλελευθερισμού στις Βρυξέλλες απειλούν και προστάζουν. Η χώρα μας υπάγεται πλέον στην περίφημη παράγραφο 8 του άρθρου 104 της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Τι σημαίνουν, όμως, αυτές οι “τεχνικές” λεπτομέρειες πρακτικά για το λαό και την οικονομία;

Η υπαγωγή στο άρθρο 8 σημαίνει ότι άμεσα η κυβέρνηση πρέπει να πάρει μέτρα που να ικανοποιούν την ΕΕ. Τα stage, οι συμβασιούχοι, το άνοιγμα του ασφαλιστικού με διαδικασίες εξπρές κ.λπ. αυτή την απαίτηση ικανοποιούν. Αν αυτά δεν προχωρήσουν, από τον Ιανουάριο του 2010 θα υπαχθούμε στην παράγραφο του άρθρου 9 της συνθήκης, και το Εκοφίν θα αναγκάσει την κυβέρνηση να πάρει άμεσα και γρήγορης αποτελεσματικότητας μέτρα μείωσης του ελλείμματος καθώς και να δίνει τακτικά αναφορά για την υλοποίηση και τα αποτελέσματα.

Αν και πάλι τα αποτελέσματα δεν ικανοποιούν τους στόχους, τότε η Ελλάδα περνάει στην παράγραφο 10 και, στη συνέχεια, στην παράγραφο 11. Αυτό σημαίνει ότι τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου δεν θα γίνονται δεκτά από την ΕΚΤ. Τυπικά τότε πλέον μιλάμε για χρεοκοπία, αφού ο μη δανεισμός θα σημάνει αυτόματα και στάση πληρωμών και προσφυγή στην κηδεμονία του ΔΝΤ. Το σενάριο αυτό μπορεί να φαίνεται τραβηγμένο, αλλά είναι πλέον ορατό.

Από την άλλη, είναι σημαντικό να τονιστεί, όπως υπονοήθηκε άλλωστε στις πρόσφατες διαβουλεύσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης στις Βρυξέλλες, ότι είναι δύσκολο να αφεθεί η χώρα μας να προσφύγει με όρους χρεοκοπίας στο ΔΝΤ, αφού κάτι τέτοιο θα είχε μεγάλες συνέπειες στον πυρήνα της ΕΕ, που είναι η ΟΝΕ.