Μετά τις εκλογές της 10ης Απριλίου 2008, που ανέδειξαν τους μαοϊκούς σε πρώτο κόμμα, το Νεπάλ εισήλθε σε μια νέα αλλά εξίσου περίπλοκη κατάσταση. Τους παλλαϊκούς πανηγυρισμούς για το πρώτο χειροπιαστό αποτέλεσμα της νίκης των μαοϊκών, δηλαδή την κατάργηση της μοναρχίας, διαδέχτηκαν πάνω από 4 μήνες αντιπαραθέσεων και διαβουλεύσεων ώσπου να σχηματιστεί τελικά η σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού. Μια κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον μαοϊκό ηγέτη Πρατσάντα, ταυτόχρονα όμως δέσμια των συμβιβασμών που ήταν αναγκαίοι για το σχηματισμό της. Οι βασικοί διακηρυγμένοι στόχοι της κυβέρνησης, όπως καθορίζονται από τις επίσημες ειρηνευτικές συμφωνίες, είναι η σύνταξη και υιοθέτηση του νέου Συντάγματος και η δημιουργία νέου στρατού με τη συγχώνευση των πρώην μοναρχικών ενόπλων δυνάμεων και των μαοϊκών ανταρτών. Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη σε πολλές άλλες χώρες μετά τη σύναψη ειρηνευτικών συμφωνιών, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός παραμένει συγκροτημένος, αποτελώντας μία από τις βασικές εγγυήσεις που διαθέτει το νεπαλέζικο επαναστατικό κίνημα στο δύσκολο και πολυμέτωπο αγώνα του.
Όμως οι καθυστερήσεις στα κομβικά ζητήματα του Συντάγματος και της συγκρότησης ενιαίου στρατού, όπως και η βραδύτητα των αναμενόμενων κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, οδήγησαν πριν λίγους μήνες σε οξεία αντιπαράθεση ακόμη και στο εσωτερικό του Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό). Μια σημαντική πτέρυγα του κόμματος αξίωσε ουσιαστικά την επίσπευση της επαναστατικής διαδικασίας, προκρίνοντας ακόμη και την επιστροφή στην ένοπλη πάλη στην περίπτωση που οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις εξακολουθήσουν να διαβάλλουν τους μαοϊκούς και να σαμποτάρουν το έργο της κυβέρνησης. Και πάλι σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε πολλά άλλα κόμματα, αυτή η αντιπαράθεση έγινε δημοκρατικά και οργανωμένα μπροστά σε ολόκληρο το μαοϊκό κόμμα – που αποφάσισε να επιχειρήσει τη σύνθεση των δύο αντιπαρατιθέμενων απόψεων ωσότου συγκληθεί το επόμενο κομματικό Συνέδριο.
Σύμφωνα με την απόφαση της έκτακτης Συνδιάσκεψης του περασμένου Νοεμβρίου, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από χίλιοι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι, το κόμμα επιβεβαίωσε τους τρεις βασικούς άξονες της δράσης του: δηλαδή τη δουλειά στην κυβέρνηση, τη συμβολή στη σύνταξη ενός ριζοσπαστικού Συντάγματος, και τη λαϊκή κινητοποίηση, που έχει καθοριστική σημασία. Μετά τη Συνδιάσκεψη εντάθηκαν οι προετοιμασίες για την αντιμετώπιση των εξωτερικών πιέσεων και των εμποδίων που συνεχώς ορθώνουν τα "μετριοπαθή" κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού. Στο πλαίσιο αυτό το τελευταίο διάστημα επιταχύνονται οι ενωτικές διεργασίες στο νεπαλέζικο κομμουνιστικό κίνημα, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη επιτυχημένη ενοποίηση του Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό) με το Κ.Κ. Νεπάλ (Ενωτικό Κέντρο), καθώς και από τις συνεχιζόμενες διεργασίες για την ένταξη και άλλων κομμουνιστικών σχηματισμών στο νέο ενιαίο κόμμα – που πλέον ονομάζεται Ενοποιημένο Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό).
Στο μεταξύ βέβαια οι αντιδραστικοί, ξένοι και ντόπιοι, δεν μένουν με δεμένα τα χέρια: στην περιοχή Τεράι, στο νότιο τμήμα της χώρας, οι Ινδοί, κάθε άλλο παρά καλοί γείτονες, εξακολουθούν να υποδαυλίζουν το εθνοτικό μίσος και τα αποσχιστικά κινήματα. Ταυτόχρονα στην κεντρική πολιτική σκηνή η ηγεσία του "εθνικού" στρατού αρνείται την ενοποίηση με τους πρώην αντάρτες και μάλιστα προκαλεί την κυβέρνηση συνασπισμού, ανακοινώνοντας ότι σκοπεύει να "καλύψει τις κενές θέσεις στις ένοπλες δυνάμεις". Πρόκειται βέβαια για κατάφωρη παραβίαση των ειρηνευτικών συμφωνιών. Ο υπουργός Άμυνας, που προέρχεται από τους μαοϊκούς, προειδοποίησε τη στρατιωτική ηγεσία να μην συνεχίσει τις προκλήσεις, ειδάλλως θα αντιμετωπίσει "σοβαρές συνέπειες". Ο διοικητής του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΛΑΣ) ήταν λιγότερο διπλωματικός: ζήτησε την παραδειγματική τιμωρία όσων στρατιωτικών δεν υπακούουν την εκλεγμένη από το λαό κυβέρνηση και δήλωσε ότι, αν ο πρώην μοναρχικός στρατός δεν συμμορφωθεί, τότε και ο ΛΑΣ θα επιτρέψει την κατάταξη νέων μαχητών στις γραμμές του.
Ενδεικτικό των αντιπαραθέσεων είναι το γεγονός ότι το κόμμα "Νεπαλέζικο Κογκρέσο" αλλά και οι υποτιθέμενοι κομμουνιστές του "Ενωμένου Μ-Λ" υποστηρίζουν το υφέρπον και έξωθεν υποκινούμενο στρατιωτικό πραξικόπημα, λέγοντας ότι "οι μαοϊκοί δημιουργούν προσκόμματα στην ομαλή λειτουργία του στρατεύματος"! Κι αυτό τη στιγμή που ακόμη και ο Ίαν Μάρτιν, επικεφαλής της Αποστολής του ΟΗΕ στο Νεπάλ και "εγγυητής" της ειρηνευτικής διαδικασίας, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η προκλητική στάση των πρώην μοναρχικών στρατιωτικών αντιβαίνει τις επίσημες συμφωνίες. Μάλιστα ο ηγέτης του "Ενωμένου Μ-Λ" (που δεν κατάφερε καν να εκλεγεί βουλευτής στις τελευταίες εκλογές), ενώ υποτίθεται ότι συμμετέχει στην κυβέρνηση και τη στηρίζει, εντείνει τις επιθέσεις του εναντίον των μαοϊκών, αποκαλώντας τους αντάρτες "εγκληματίες". Απαντώντας του ο Μπαταράι, υπουργός Οικονομίας και ηγετικό μαοϊκό στέλεχος, αναρωτήθηκε τι πραγματικά επιζητούν οι ηγέτες του "Ενωμένου Μ-Λ", δεδομένου ότι ικανοποιήθηκαν όλες οι απαιτήσεις τους και μπήκαν στον κυβερνητικό συνασπισμό, και τόνισε τη σπουδαιότητα της μη διάλυσης του ΛΑΣ, που αποτελεί πάντα καρφί στο μάτι όλων όσων θέλουν να χτυπήσουν την επαναστατική διαδικασία. "Εάν δεν υπήρχαν οι ένοπλοι μαοϊκοί μαχητές και μαχήτριες", δήλωσε ο Μπαταράι, "η αντεπανάσταση θα επικρατούσε στη χώρα". Και άλλο ένα ηγετικό στέλεχος των μαοϊκών, ο Γκαουράβ, τόνισε ότι "εάν δεν γίνουν σεβαστές οι μέχρι τώρα συμφωνίες, και εάν το νέο Σύνταγμα δεν εγγυάται την οικοδόμηση της ομοσπονδιακής λαοκρατικής δημοκρατίας, θα ξαναπάρουμε τα όπλα".
Από την πλευρά της η κυβέρνηση (ή μάλλον το τμήμα της εκείνο που δεν σαμποτάρει τον πρωθυπουργό Πρατσάντα) προσπαθεί να πάρει μέτρα που θα κατοχυρώνουν σημαντικά αιτήματα του λαϊκού και επαναστατικού κινήματος και θα διασφαλίσουν την υποστήριξη των πιο καταπιεσμένων εθνικών και κοινωνικών ομάδων. Την περασμένη εβδομάδα εξαγγέλθηκε η πλήρης απαγόρευση της προίκας και των "προκανονισμένων" γάμων-αγοραπωλησιών (που είναι αιτία για την κακομεταχείριση χιλιάδων γυναικών κάθε χρόνο), καθώς και η υιοθέτηση πολιτικής "ευνοϊκών διακρίσεων" υπέρ εθνικών και κοινωνικών μειονοτήτων στις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα. Έτσι θα ευνοηθούν τόσο εθνικές μειονότητες, που μέχρι σήμερα συχνά χρησιμοποιούνται και υποκινούνται από ξένες δυνάμεις, όσο και οι "νταλίτ" – δηλαδή τα μέλη της κατώτερης κάστας, που αποτελούν σχεδόν το ένα έκτο του πληθυσμού και είναι το πιο φτωχό και καταπιεσμένο τμήμα του. Επίσης αποφασίστηκε η δημιουργία μιας εθνικής επιτροπής που θα εξετάσει το ζήτημα των χιλιάδων "εξαφανισμένων" (στη συντριπτική πλειοψηφία τους πρόκειται για υποστηρικτές των μαοϊκών) από τα χρόνια του ένοπλου αγώνα, περιλαμβανόμενης της απόδοσης ευθυνών και της αποζημίωσης των οικογενειών των θυμάτων.
Ταυτόχρονα λαμβάνονται μέτρα για την οικονομική ανασυγκρότηση, ενώ οι αντίπαλοι των μαοϊκών κάνουν ό,τι μπορούν για να σαμποτάρουν αυτή την προσπάθεια και να εμφανίσουν την κυβέρνηση ως "αποτυχημένη". Στο πλαίσιο αυτό, οι μαοϊκοί πρότειναν τον καθορισμό ελάχιστου αξιοπρεπούς μισθού, με αντάλλαγμα το σταμάτημα των απεργιών στους τομείς κοινής ωφέλειας. Όπου όμως η εργοδοσία αρνείται να εφαρμόσει την κυβερνητική πολιτική για αυξήσεις μισθών, οι μαοϊκοί δεν διστάζουν να κινητοποιηθούν – προκαλώντας την "οργή" των υπόλοιπων κομμάτων. Αυτό έγινε την προηγούμενη εβδομάδα σε μεγάλο νοσοκομείο, όπου οι εργαζόμενοι με την υποστήριξη των μαοϊκών κήρυξαν απεργία ωσότου οι ιδιοκτήτες παραχωρήσουν τις προβλεπόμενες αυξήσεις.
Η κατάσταση είναι λοιπόν δύσκολη και περίπλοκη, με το "μαύρο μέτωπο" ξένων και ντόπιων αντιδραστικών να βάζει συνεχώς τρικλοποδιές στις προσπάθειες των μαοϊκών να προωθήσουν ακόμη και στοιχειώδη μέτρα διασφάλισης της εθνικής κυριαρχίας και προώθησης της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πρατσάντα, που παραμένει επικεφαλής του Ενοποιημένου Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό), παραδέχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα ότι οι αναγκαίες αλλαγές καθυστερούν εξαιτίας των υπόλοιπων κομμάτων που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, τα οποία κάλεσε να εφαρμόσουν τις συμφωνίες ώστε "να οικοδομήσουμε από κοινού το Νεπάλ της ειρήνης και της ευημερίας".
Ερρίκος Φινάλης
Διαβάστε
Διαβάστε το κατατοπιστικό βιβλίο των εκδόσεων Α/συνεχεια και γνωρίστε από πρώτο χέρι την ιστορία, τις εμπειρίες και τις απόψεις των πρωταγωνιστών της Νεπαλέζικης Επανάστασης:
"Νεπάλ – Η πρώτη Επανάσταση του 21ου αιώνα"
Συλλογή κειμένων των ηγετών του Κ.Κ. Νεπάλ (Μαοϊκό)
Κυκλοφόρησε τον Ιούνιο 2008.
ISBN: 978-960-6625-09-1
142 σελίδες – Τιμή στα βιβλιοπωλεία: 7 ευρώ
Ζητήστε το και στο τηλ. 210-6441745 ή στο email: [email protected]