Κίνηση “Δικαίωμα”: Να ενωθούμε, του Χρήστου Πραμαντιώτη

τ.279, 04/12/2009

Πρόταση για μια ολοήμερη πανελλαδική κινητοποίηση στην Αθήνα το Γενάρη

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα όσο και φιλόδοξη πρόταση κατέθεσε την Τετάρτη 2 Δεκέμβρη η Κίνηση “Δικαίωμα”. Στη διάρκεια εκδήλωσης-συζήτησης που διοργάνωσε στην Αίθουσα Λογιστών στην Αθήνα πρότεινε την ανάληψη μιας μεγάλης πρωτοβουλίας: να διοργανωθεί δίμηνη καμπάνια για την ευέλικτη και επισφαλή εργασία, η οποία θα καταλήξει σε μια μεγάλη και ολοήμερη πανελλαδική κινητοποίηση εντός του Ιανουαρίου 2010 στην Αθήνα. Μία, μάλιστα, από τις ημερομηνίες που ακούστηκαν για τη διοργάνωση αυτής της κινητοποίησης ήταν η 22 Ιανουαρίου, που “παίζει” σε σημειολογικό επίπεδο, αφού η Κίνηση “Δικαίωμα” τονίζει με έμφαση στις ανακοινώσεις της το τελευταίο δίμηνο τις πρόνοιες του Άρθρου 22 του Συντάγματος (“Η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το κράτος… Όλοι οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας… Το κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση”).

Της συγκεκριμένης αυτής πρότασης, που οι παρευρισκόμενοι υποστήριξαν με ενθουσιασμό, είχαν προηγηθεί πολύ ενδιαφέρουσες εισηγήσεις από τους ομιλητές: Χαρά Λέλη, ωρομίσθια καθηγήτρια, Τάνια Μήτσιου, εργαζόμενη με stage, Απόστολο Καψάλη, ερευνητής εργασιακών σχέσεων, και Ελένη Σωτηρίου, από το συντονιστικό της Κίνησης “Δικαίωμα”.

Πιο αναλυτικά, η Χ. Λέλη, μέλος του συντονιστικού ωρομισθίων εκπαιδευτικών, περιέγραψε την κατάσταση των ωρομίσθιων εκπαιδευτικών, που πληρώνονται με δόσεις, ανά εξάμηνο, ανά έτος ή και περισσότερο, και με προβλήματα ασφαλιστικά βάζοντας ένα ένσημο τη μέρα, αφού κάποιος που αρχίζει να δουλεύει από το Μάρτιο και μετά δεν συμπληρώνει τα ένσημα για να έχει βιβλιάριο υγείας: “Εργάζομαι 3 χρόνια στην ωρομισθία, και κάνω 2-3 δουλειές ταυτόχρονα για να μαζέψω το σύνολο του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη”, είπε χαρακτηριστικά.

Μια άλλη πλευρά της ευέλικτης εργασίας έθεσε η Τ. Μήτσιου. Μέλος του πανελλαδικού συντονιστικού των stage η ίδια, μετέφερε την εμπειρία της οργάνωσης αυτής της κατηγορίας εργαζομένων. Προερχόμενη από τη Λάρισα, όπου οι εργαζόμενοι με stage έχουν καταφέρει να κάνουν αρκετά πράγματα, έθεσε την επιτακτική ανάγκη για πανελλαδικό συντονισμό, κάτι που όμως αποδεικνύεται δύσκολο στην πράξη, όταν έχεις να αναμετρηθείς με μηχανισμούς που στα λόγια λιβανίζουν το συντονισμό, αλλά στην πράξη δουλεύουν για τη διάσπαση: “Δεν πηγαίνεις συνωμοτικά για να δώσεις έναν αγώνα που οφείλει να είναι μαζικός”, είπε με έμφαση.

Για το κλασικό ευρωπαϊκό πρότυπο εργασιακών σχέσεων της τελευταίας 50ετίας, που τώρα καταρρέει, μίλησε ο Απ. Καψάλης, ερευνητής εργασιακών σχέσεων. Τα έξι εργασιακά χαρακτηριστικά που ήταν αυτονόητα στη μεταπολεμική περίοδο (εξαρτημένη εργασία, πλήρης απασχόληση, σταθερή δουλειά, ωράριο εργασίας, σταθερή αμοιβή και προστασία από την εργατική νομοθεσία), είπε, εκλείπουν σταδιακά με νόμους που καθιερώνουν μάλιστα αυτή την αλλαγή. Αυτό γίνεται για να υπηρετηθεί ένας τριπλός στόχος: να μειωθεί το εργατικό κόστος, να σπάσει η ενότητα της εργατικής τάξης και να δημιουργηθεί μια δεξαμενή φθηνής εργασίας και μειωμένων δικαιωμάτων: “Από το Νοέμβριο του 2006 έχει εκπονηθεί το σχέδιο αυτό, και η εντολή της Κομισιόν προς τα κράτη-μέλη είναι να νομοθετήσουν προς αυτή την κατεύθυνση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα” ανέφερε.

Ο αριθμός αυτού που ονομάζουμε γενιά της ευελιξίας είναι τεράστιος, αγγίζει τα 2 εκατομμύρια, σημείωσε η Ελ. Σωτηρίου στην ομιλία της, τονίζοντας ότι είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία η συνάντηση όλων των επισφαλώς εργαζομένων, η ενημέρωση, ο συντονισμός, η ενότητα. “Είναι άμεση η ανάγκη για διαδικασίες που ενώνουν, που συντονίζουν. Αν αυτούς που έχουμε απέναντι τους αφήσουμε ανενόχλητους, θα δούμε να ξημερώνει ένα τελείως διαφορετικό, ένα εφιαλτικό τοπίο”, είπε χαρακτηριστικά – ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο επίσημο συνδικαλιστικό κίνημα, το οποίο… βρίσκεται αλλού, αρεσκόμενο στους κοινωνικούς διαλόγους.

Στη συζήτηση που ακολούθησε ήταν κοινός τόπος ότι αυτό το κίνημα των ευέλικτων που έχει κάνει την εμφάνισή του είτε θα φυλλορροήσει κι ο καθένας θα πάρει τον ατομικό δρόμο, πράγμα που θα σηματοδοτήσει μια αρνητική εξέλιξη για όλους τους εργαζόμενους στη χώρα, είτε θα αντιμετωπίσει την κατάσταση ενιαία και ενωτικά, αγωνιστικά, θα βγάλει στο δρόμο όλο τον κόσμο και θα ακυρώσει πολλές πλευρές της σημερινής επίθεσης που δέχεται ο κόσμος της εργασίας. “Δεν μπορεί να μας πηγαίνουν 50 χρόνια πίσω και να μη γίνεται τίποτε”, είπε χαρακτηριστικά ένας από τους παρευρισκόμενους. Σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση λειτουργεί και η πρόταση της Κίνησης “Δικαίωμα”, για την οποία κάναμε λόγο στην αρχή. Μια μεγάλη ολοήμερη πανελλαδική κινητοποίηση στην Αθήνα, που θα προετοιμαστεί εντατικά από αύριο κιόλας, μια μεγάλη πρωτοβουλία που θα πρέπει να ανοίξει σε συνδικαλιστές, σωματεία, συλλογικότητες, στους πάντες. Οι προδιαγραφές της ξεπερνούν κατά πολύ τα υπαρκτά όρια κάθε μεμονωμένης κίνησης ή φορέα, ο αντίκτυπος και το αποτέλεσμά της όμως μπορεί να είναι πολύ μεγάλα…

Χρήστος Πραμαντιώτης